چکیده:
با توجه به حضور گستردۀ انسان، تیپها، سنخها نمونههای بشری، هدف نویسنده برجسته
سازی حضور این سنخهای انسانی است که عملا دو عملکرد، بازتاب زبانی و محتوایی غزل
شاعر را دستهبندی میکند و نویسنده بیانمی کند غزل که ریشه در درون دارد؛ با توجه به
تقسیمات چهارگانة غزل شاعر نه تنها بیان و محتوای رمانتیک را به تصویر می کشد؛ بلکه با
توجه به عقاید و اتمسفر حاکم، جامعه را در تابلوی خویش به رنگ آمیزی مینشاند و دو
رویکرد هنر برای هنر و ادب متعهد را توامان در اشعارش جای میدهد. نواگر رنج خود و
ملتها است. با توجه به تقسیمات و منظر دورهای غزل، غزل در لاهوتی به غزل سنتی و
حزبی (اجتماعی) قابل دستهبندی است. در غزل لاهوتی تصویر بعضی گونههای انسانی در
هر دو جهت بر جستهمیشود. لاهوتی در غزل خویش از اندیشة سیاسی و سوسیالیستی متاثر
است؛ حتی در عاشقانههای او هم تاثیرگذار است و از سنت خارجمیشود. این هنجارشکنی
در هنر ریشه در جغرافیای فرهنگی دارد؛ یعنی تاثیر فضا بر شاعر و تاسی شاعر از آن،
همچنین فضای ایدئولوژیکی مرسوم. نویسنده معتقد است هنر و شعر در دوران ابوالقاسم
لاهوتی ابزاری است برای عقایدش؛ لذا بعضی از اشعار تاریخ مصرف دارند و نیز اندیشههای
موجوار در اشعار او دیدهمیشود که تفکر و ایدئولوژی حزب را به تصویر می کشد. بیشتر
اندیشة بشری در اشعار و غزل او رنگک زمین دارد؛ لذا جغرافیای غزل لاهوتی جغرافیای سنخ
انسانی را به جلوهمی آورد و تاثیر و تاسی انسان و فضا را قاببندی می کند.
خلاصه ماشینی:
تصوير انسان در غزل ابوالقاسم لاهوتي خدابخش اسداللهي ١، ايرج صادقي ٢ ١-استاد زبان و ادبيات فارسي، دانشگاه محقق اردبيلي ٢-دانشجوي دکتري زبان و ادبيات فارسي، دانشگاه محقق اردبيلي (نويسنده مسئول ) چکيده با توجه به حضور گستردة انسان ، تيپ ها، سنخ ها نمونه هاي بشري، هدف نويسنده برجسته سازي حضور اين سنخ هاي انساني است که عملاً دو عملکرد، بازتاب زباني و محتوايي غـزل شاعر را دسته بندي ميکند و نويسنده بيان ميکند غزل کـه ريشـه در درون دارد؛ بـا توجـه بـه تقسيمات چهارگانۀ غزل شاعر نه تنها بيان و محتواي رمانتيک را به تصوير ميکشد؛ بلکـه بـا توجه به عقايد و اتمسفر حاکم ، جامعه را در تابلوي خويش بـه رنـگ آميـزي مـينشـاند و دو رويکرد هنر براي هنر و ادب متعهد را توامان در اشعارش جاي ميدهـد.
پيشينيۀ تحقيق اگر به بعضي از کتاب هاي تاريخي ادبيات و تحليل ها و نقدهاي ادبي بنگريم آنچه درباره شعر لاهوتي گفته اند بيشتر قالب شعري که مقدمه اي براي شعر نيمـايي بـود؛ يعنـي؛ پايـه هـاي اصلي شعر نو و يا بعضي از رخدادها و زندگي سياسي اوست کـه بـه تاريخچـۀ زنـدگي ايـن شاعر کرمانشاهي و سفر و حضر او ميپردازد که در نهايت به اقامت در خاک شوروي سـابق منجر ميشود مثل از صبا تا نيما، از يحيي آرين پور.