چکیده:
آثار هنری یکی از مهمترین موضوعاتی است که موردحمایت حقوق مالکیت فکری است. در بیان مفهوم آثار هنری در قوانین مالکیت فکری، بهطورکلی در قانون مالکیت ادبی و هنری یا کپیرایت کشورها ذکرشده است. این آثار همچنین نمونههای مختلفی دارند ازجمله هنرهای تجسمی و هنرهای هفتگانه که خود شامل دو زیرمجموعه هنرهای زیبا و هنرهای کاربردی است. با توجه به اینکه موضوع مالکیت فکری امری اعتباری، ناملموس و غیرمادی است، لازم است در قالب پژوهشی توصیفی – تحلیلی، مفاهیم و نحوه حمایت از آن در سیستمهای حقوق مالکیت فکری و به دلیل ظهور و وارداتی بودن حقوق مالکیت فکری بهروشنی توضیح داده شود در کشور ما پیشینه فقهی و حقوق در این زمینه وجود ندارد. با توجه موضوع این امر نیازمند تبیین مسائلی از قبیل تفکیک آثار ادبی از آثار هنری، همچنین بررسی وجود دستهبندی در میان آثار هنری در قوانین موردنظر هست. افتراق، تشتت و عدم تعارض دقیق و منطقی در قوانین موردبررسی، عدمحمایت از برخی از آثار هنری در سیستم فعلی مالکیت فکری و لزوم ایجاد سیستمهای حمایتی ویژه تحت نظامهای حمایتی در حقوق مالکیت فکری در زمره مواردی است که در نظر گرفتهشدهاند.
خلاصه ماشینی:
com - استادیار دانشگاه ارومیه 1- مقدمه امروزه تقریباً در همه کشورهای جهان مقررات قانونی برای حمایت از مالکیت فکري وجود دارد و کشورها به دنبال ایجاد مقرراتی برای تعیین جایگاه این رشته از قانون در مجموعه مقررات خود هستند.
از طرف دیگر، حقوق مالکیت فکري یکی از مهمترین و جوانترین شاخههای قانون است که نقش بسزایی در محافظت از آثار هنری در برابر تفکر بشری و منافع اقتصادی آن برای کشورها دارد و این غیرقابلانکار است.
سیستم حقوق مالکیت طبق قوانین و مقررات بینالمللی، قانون داخلی کشورها ازجمله ایران چیست؟ با توجه به ابهامات جدی در مفهوم هنر و آثار هنری، رویکرد سیستمهای حقوقی برای محافظت از مالکیت فکري نسبت به آثار هنری چگونه است و چگونه آنها را دستهبندی و حمایت میکنند؟ برخلاف نظر اولیه، به نظر میرسد تعریف یک اثر هنری به دلیل دشواری در تعریف هنر با مشکلات خاصی مواجه است و نمیتوان انتظار تعریف جامع و پذیرفتهشدهای از یک اثر هنری را داشت.
Protectable Works Exhaustive Non-Exhaustive آثار موردحمایت در کنوانسیون برن: ماده 2 کنوانسیون برن، آثار تحت حمایت خود را اینگونه توصیف میکند: اصطلاح آثار ادبی و هنری شامل هر محصولی درزمینه ادبی، علمي و هنري به هر شکل یا شکلی است که بیان شود.
البته به نظر میرسد اگرچه قوانین سایر کشورها این را مقرر کرده است، اما بهطور خودبهخود، اگر یک پروژه صنعتی از شرایط حفاظت از کپیرایت (مانند اصالت و خلاقیت) برخوردار باشد، توسط قانون کپیرایت با مالکيت ادبی و هنری محافظت میشود آن کشور زیرمجموعهای از آثار هنری گنجانده Ibid, p108 Ricketson, S.