چکیده:
ادبیات پایداری عبارت است ازآثاری که تحت تاثیرشرایطی چون اختناق
واستبداد داخلی، نبود آزادی فردی واجتماعی، قانون گریزی وقانون ستیزی
ومبارزه باپایگاههای قدرتهای غاصب و غارتگر سرمایههای ملی و فردی و
..شکل میگیرند. بنابراین جانمایهی این آثارمبارزه با بیداد داحلی با
تجاوزخارجی در همه حوزههای سیاسی» فرهنگی, اقتصادی، اجتماعی
وایستادگی در برابر جریانهای ضد آزادی است. استاد شهریارء ازجمله شعرای
بزرگ ایران است که دردوران اختناق به شیوهی منطقی و پسندیده، روحیهی
پایداری ومیهن پرستی خود را درخلال اشعارش بیان نموده وآثار ماند گاری
برجای نهاده است. دراین پژوهش برآنیم تا به روش تحلیلی -توصیفی، نمود
پایداری و مقاومت را دراشعارشهریاردرسه طبقهی ادبیات مقاومت دینی -ائینی،
ادبیات مقاومت ملی-بومی و ادبیات مقاومت انسانی-جهانی مورد بررسی
ومداقه قرار دهیم. برآیند تحقیق نشان میدهد که شهریار از جمله شاعرانی
است که در زمینه ادبیات مقاومت اشعار فراوانی سروده است و از میان سه
طبقه ادبیات مقاومت به ادبیات مقاومت ملی -بومی واشعار انقلاب اسلامی بیش
ازمضامین دیگر ادبیات مقاومت عنایت داشته است و بیشترین سرودههای
خحویش رابه این زمینه احتصاص داده است.
خلاصه ماشینی:
بـه عبارت ديگر پيشينه ي ادبيات مقاومت بسيار ديرينه است و کهن ترين نمونه هـاي آن را ميتوان در ميان آثارادبي ملل گوناگون ، به ويژه سرزمين هاي کهنسال تاريخي يافت ، کـه شکل تکامل يافته ي آن در آثار حماسي ملل مختلف تجلي يافته است و نمونـه ي بـارز آن در ايران ، اثر حماسي شاهنامه فردوسي است .
(ترابي، ١٣٨٩: ٨) در اين پژوهش سعي برآن است تا ابعـاد حماسـي اشعار محمد حسين شهريار را که در راستاي دفاع از سنت هاي قومي و باورداشت هـاي ديني و همچنين دفاع از آرمان هاي انقـلاب اسـلامي مـيهن سـرود، بـه نـوعي ادبيـات مقاومت را خلق نموده - تحت اين سه گروه که بدان اشارت شد -، طبقه بندي کرده و مورد بررسي قرار دهيم .
شهرياروارادت به امام خميني(ره ) اشعاري که شهريار در رابطه با انقلاب اسلامي و دفاع مقدس سروده است بسيار اسـت از آن ميان ميتوان به سروده هايي اشاره کرد که ارادت وي را بـه بنيانگـذار جمهـوري اسلامي نشان ميدهد.
وي همچنين در زمينه ادبيات مقاومـت انسـاني – جهاني هم اشعاري سروده است ، اما اين نوع از سروده هاي وي نسـبت بـه زمينـه هـاي ديگر ادبيات مقاومت بسيار اندک است بنابراين ميتوان گفت بيشترين اشـعاري کـه در اين حوزه از ادبيـات ، ديـوان شـهريار را بـه خـود اختصـاص داده و از بسـامد بـالايي برخورداراست اشعاري است که دربر دارنده مفاهيم ملي چون انقلاب اسـلامي و دفـاع مقدس و جبهه و رهبري و ...