چکیده:
یکی از مولفههایی که در بررسی سیاست خارجی دولتها در مواجهه با سایر دولتها و جامعه جهانی مورد توجه است، رویکرد دولت نسبت به نظام حاکم بر جهان است که باتوجه به موافق یا مخالف بودن با نظام حاکم بر جامعه جهانی رویکردها به ساختارشکنانه یا حافظ وضع موجود تقسیمبندی میشوند. در رویکرد حافظ وضع موجود که بنابر سازگاری دارد بحث رویکرد جایگزین مطرح نمیشود اما در رویکرد ساختارشکنانه باتوجه به رویکرد منفی دولت با وضع موجود، ارایه رویکردی جایگزین نیز ضروری مینماید. رویکرد دولت احمدینژاد نسبت به نظام حاکم بینالمللی یک رویکرد ساختارشکنانه بود و آن را ناعادلانه توصیف میکرد. در چنین رویکردی علاوه بر تبیین، نگرش دولت باید بررسی شود که آیا در کنار عدم پذیرش سیاست حاکم بر نظام جهانی، دولت احمدینژاد طرح و برنامهای برای رهایی از وضع حاکم بر نظام بینالملل ارایه کرده است؟ که در پاسخ بدان میتوان بیان نمود که رویکرد دولت احمدینژاد نسبت به جامعه جهانی و نظام حاکم بر آن رویکردی ساختارشکنانه نسبت به وضع موجود جهانی است اما در ارایه راهکار جایگزین ناکام ماند.
خلاصه ماشینی:
احمدینژاد در سخنرانی خود در شصت و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل درباره اینکه مدیریت و نظم امروز حاکم بر جهان چه ویژگیهایی دارد که باید برخی آنها را مورد توجه قرار داد برخی از آنها را به این قرار دانست: الف) مبتنی بر تفکر مادی و از اینرو غیرمتعهد به ارزشهای اخلاقی دانست؛ ب) براساس خودخواهی، فریب و کینهتوزی و نفرت شکل گرفته است.
روابط ایران و سازمان ملل در دوره احمدینژاد عمدتا با چالشهای بسیاری همراه بود بگونهای که: الف) پرونده هستهای ایران علیرغم همکاری جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چارچوب طرح مدالیته، لاینحل باقی مانده و به شورای امنیت ارجاع شد و شورای حکام آژانس انرژی اتمی، رویکرد دوگانهای درخصوص برنامه هستهای ایران اعمال کرد که سیاستهای تنشزدایی ایران در این زمینه را ناکام نماید.
و در سخنان پیش از عزیمت به نیویورک برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی گفت: «سازمان ملل و بالاترین رکن آن، یعنی شورای امنیت باید به سمت دفاع حقیقی از حقوق ملتها گام بردارد و از تسلط یک کشور یا مراکز قدرت بر این سازمانها جلوگیری شود؛ بنابراین تا تحولات اساسی در ساختار سازمان انجام نگیرد و تا زمانی که تصمیمگیریها تابع منافع برخی از قدرتها و بده بستانهای سیاسی میباشد، از جمهوری اسلامی نمیتوان انتظار پذیرش تصمیمهای این سازمان را داشت.
سیاست ایران در قبال سوریه اما تفاوت اساسی داشت و این موضوع را از صحبتهای علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه دولت احمدینژاد در اختتامیه اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی میتوان دید.