چکیده:
زمینه و هدف: از دیر زمان یکی از ارکان مهم درعلم پزشکی توجه به بعد معنویت و روح انسانها بوده است چنانکه در گذشته طبیب را حکیم مینامیدند چرا که وی علاوه بر علم طبابت درعلوم دیگر از جمله فقه، فلسفه، حکمت، حتی ریاضیات و نجوم نیز تبحر داشت؛ اما معنویت به تمامی امور جهت الهی و معنوی داده و آثار و ثمرات زندگیساز آن در تمام سطوح، سلامتی و حیات معنوی را برای انسانها به ارمغان میآورد؛ لذا توجه به بعد روحانی و معنویت در انسان کمک شایانی به کاهش بیماریها کرده و سلامتی و حیات معنوی را برای انسانها به ارمغان میآورد. در این مقاله هدف بررسی سلامت معنوی از دیدگاه ابنسینا و ضرورت توجه به آن در طب جدید است.
روش: این مطالعه مروری و نیز ارائه نظریه نویسندگان است.
یافتهها: امروزه اندیشمندانی چند در جهان به سلامت معنوی توجهی خاص نشان دادهاند. در ایران اسلامی این امر دارای قدمتی بس طولانی است. مطالعه آثار ابوعلیسینا، بیانگر شناخت و نگاه عمیق و مبنایی اسلامی وی به بعد معنوی سلامت است. وی معتقد بود که سلامت جسم و نفس انسان به سلامت روح بستگی دارد. نفس انسان رابط میان روح و بدن او و معنویت براساس نظریه ابنسینا ودیعه ای است که خداوند به وسیله عقل نظری و عملی به انسان هدیه کرده است «نَفَخْتُ فِیهِ مِن رُّوحِی».
نتیجهگیری: حکیم ابوعلی سینا به این بعد معنوی سلامت قائل بوده، این بعد را بر مبنای آموزههای اسلامی شناسایی و توصیف و توصیه نموده، در کنار ابعاد دیگر سلامت (جسمی، روانی و اجتماعی)، جامعیت و کلنگری در طب و سلامت را معرفی و توصیه کرده است.
Background: One of the most important pillars in medical sciences is attention to spirituality and soul of human beings. In the past, physicians learned sciences such as jurisprudence, philosophy, mathematics and astronomy in addition to medicine. Spirituality gives divinity to all things. Therefore, attention to the spiritual aspect and spirituality in human helps battle diseases. The aim of this article was to examine spiritual health from Ibn Sina's point of view.
Methods: This study was a review article and also presents the author’s opinions and theories.
Results: Nowadays, scientists pay more attention to spiritual health worldwide. It has long history in the Islamic republic of Iran. Abu Ali Sina's research reveals his deep cognition and Islamic view on spiritual aspect of health. He believed that human body health depends on health of the soul. According to Ibn Sina's theory, spirituality is a gift that God has given to man for theoretical and practical reasons.
Conclusion: Abu Ali Sina believed in the spiritual aspect of health, identified it based on Islamic teachings and recommended its comprehensive effects in medicine and health beside other aspects of health (physical, mental, and social).