چکیده:
هدف این پژوهش، شناسایی بایستههای مدیریت شایعات در روابط سازمانی از منظر قرآن کریم است. شایعه، حقیقتی برخاسته از ارتباطات رسمی و غیررسمی است. این پدیده، مشتمل بر گزاره تأییدنشدهای است که از فردی به دیگری منتقل میشود، اغلب برخاسته از گمان اشخاص بوده یا بر دلیل محکم استوار نیست و ممکن است خلاف واقع باشد. بنابراین مواجههای مطلوب میطلبد. پرسش اصلی پژوهش آن است که بایستههای مدیریت شایعات در روابط سازمانی از دیدگاه قرآن کریم چیست؟ روش پژوهش، تحلیل مضمون استقرایی است که طی آن دادههای لازم از قرآن کریم جمعآوری و مضامین پایه، سازماندهنده و فراگیر شناسایی شد. مهمترین یافتهها در مواجهه با شایعات عبارتاند از: پیشگیری از نشر اخبار انحرافی، حصول یقین در اقدامات بنیادین، جلوگیری از ضرر احتمالی، شفافیت موضع در برابر انحرافات، هوشیاری نسبت به مظاهر فریب، حفظ حرمتها و پیوندها، برخورد مقتدرانه با عوامل تهدید و...؛ مهمترین یافتهها در ایجاد شایعات نیز عبارتاند از: اجتناب از تضییع حقوق دیگران، رعایت صداقت گفتاری، صیانت از شایعات. براساس بررسی یافتهها، بایستهها بهمقتضای جایگاههای مواجهه پیشینی، مواجهه پسینی و ایجاد، ضروری تلقی میشوند. برخی بایستهها در شرایط ویژه ضرورت یافته و دسته دیگر بین بعضی موقعیتها مشترکاند. همچنین در مواجهه با شایعات، اطلاع از صدق یا کذب شایعه و در ایجاد شایعات، ماهیت واقعی یا غیرواقعی آن، در تعیین بایستهها مؤثر است.
The purpose of this study is to identify the needs of rumor management in organizational relationships from the perspective of the Holy Quran. Gossip is a fact of formal and informal communication. This phenomenon includes an unapproved proposition that is passed from one person to another, It often arises from people's suspicions, or is not based on solid evidence And it may be untrue, so it requires a favorable confrontation. The main question of the research is what are the requirements of rumor management in organizational relations from the perspective of the Holy Quran? The research method is inductive theme analysis during which the necessary data from the Holy Quran were collected and the basic, organizing and comprehensive themes were identified. The most important findings in the face of rumors are: preventing the publication of deviant news, ensuring certainty in fundamental actions, preventing possible harm, transparency of the position against deviations, awareness of the manifestations of deception, maintaining sanctities and links, dealing authoritatively with Threat factors and ...;The most important findings in creating rumors are: avoiding the violation of the rights of others, observing honesty of speech, protection from rumors. Based on the findings, the requirements are considered necessary due to the positions of a priori exposure, posterior exposure and creation. Some requirements are necessary in special circumstances and others are common to some situations. Also, in the face of rumors, knowing the truth or falsity of a rumor and in creating rumors, its true or unreal nature, is effective in determining the requirements.
خلاصه ماشینی:
در تحقيقات اسلامي، به دليل فقدان مبناي تعريف شايعه و انتخاب گزاره ها، برخي مطالب بدون استناد به متون بيان شده ؛ همچنين بعضي آيات و روايات ، مغفول مانده ؛ استنباط ها نيز اغلب از ظاهر آيات و بدون مراجعه به تفاسير بوده که احتمال تفسير به رأي را افزايش داده است .
Dores Cruz, Beersma, Dijkstra, & Bechtoldt شايعه به منزله پديده در معرض خطا و يا بهبود، نوعي نوآوري محسوب شده ؛ ٢) روش کيفي که به بررسي عميق پديده اختصاص دارد مورد استفاده قرار گرفته ؛ ٣) در استنباط بايسته ها، به منابع اسلامي مستقيم (متون ) و غيرمستقيم (تفاسير) ارج نهاده شده ؛ ٤) به واسطه مطالعه روشمند و ارائه تعريف و مبناي معين از انتخاب گزاره ها، دقت در استخراج مفاهيم ، نسبت به پژوهش هاي پيشين افزايش يافته است .
اين ازجهتي، به منزله فرصتي به نفع سازمان است ؛ زيرا مديران ميتوانند افراد کليدي در شبکه غيررسمي را شناسايي کرده و اطلاعاتي که ميخواهند گسترش يابد، به گوش آنان برسانند (٢٠١٧ ,Kartikey) اما مديران بايد مراقب باشند در شبکه شايعات گرفتار نشوند؛ زيرا ميزان باورپذيري که به شايعه داده خواهد شد، آن ها مسئول انتشار آن هستند ( ,Freeman .
جدول ١: مهمترين بايسته هاي مديريت شايعات سازماني در قرآن کريم مضامين نمونه مضامين سازمان - مضامين پايه تفاسير نمونه اسناد فراگير دهنده (کدها) اگر پيامبر منافقين را (به پيشگيري منع ورود جنگ ) ميبرد، بقيه مسلمانان لو خرجوا فيکم ما زادوکم إلا از نشر تخريبگران را دچار فساد افکار و تفرقه خبالا و لأوضعوا اخبار در عرصه - مينمود (طباطبايي، ١٣٧٤، خلالکم ...