چکیده:
وقتی در روایات، از امری تعبیر به «پرچم اسلام» و «ستون دین» میشود، انتظار میرود در جامعۀ اسلامی همچون پرچمی برافراشته، مورد توجه ویژه قرار گیرد و حق آن ادا شود؛ اما درواقع شاهد هستیم که به تعبیر مقام معظم رهبری: «ایرانیان مؤمن، هرگز به نماز پشت نکرده و این نعمت بزرگ خدا را ناسپاسی ننمودهاند؛ لیکن حق نماز نیز غالباً چنانکه باید، گزارده نشده است.»
با توجه به اهمیت و جایگاه نماز، ضروریست به علل و زمینهها و آثار این بیتوجهی نگاهی داشته باشیم، تا حرکتی باشد در راستای ارتقای اقامۀ نماز در جامعه، از وضعیت فعلی به جایگاه حقیقی آن.
منظور از سهلانگاری در نماز، ترجمۀ «استخفاف» و «تهاون» است و قدر متیقن آن، سبکشمردن و بیتوجهی به قضاشدن نماز است؛ لذا با عنوان «تارک» متفاوت است؛ زیرا تارک کسیست که کاملاً نماز را کنار گذاشته است. از آنجا که سهلانگار، تقیدی ندارد و گاهی آن را ترک میکند، در اصل ترک نماز با تارک مشترک بوده و ممکن است شامل عواقب ترک نماز شود. از سویی این سهلانگاری، در صورت درماننشدن به ترک کلی نماز نیز میانجامد؛ لذا لازم است آثار ترک کلی نماز برای او بیان شود.
خلاصه ماشینی:
مجلس هشتم: عوامل و عواقب سستی و ترک نماز حجتالاسلام والمسلمین هادی عجمی 1 اشاره وقتی در روایات، از امری تعبیر به «پرچم اسلام» 2 و «ستون دین» 3 میشود، انتظار میرود در جامعۀ اسلامی همچون پرچمی برافراشته، مورد توجه ویژه قرار گیرد و حق آن ادا شود؛ اما درواقع شاهد هستیم که به تعبیر مقام معظم رهبری: «ایرانیان مؤمن، هرگز به نماز پشت نکرده و این نعمت بزرگ خدا را ناسپاسی ننمودهاند؛ لیکن حق نماز نیز غالباً چنانکه باید، گزارده نشده است.
در این نگاه، نماز امری شخصی و در رتبۀ اولویتیِ پایینیست و نه از آن جهت که دستور خداوند است، بلکه فقط برای دستیابی به آرامش است که به آن توجه میشود.
پیامبر رحمت صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: «لايَنالُ شَفاعَتي مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلاتِهِ وَ لايَرِدُ عَلَيَّ الْحَوْضَ لاوَاللهِ 2 ؛ به شفاعت من نمیرسد کسی که نماز را سبک بشمارد و به خدا قسم، سر حوض کوثر بر من وارد نخواهد شد!» امام صادق علیه السلام نیز نقل میکنند که آن حضرت، این هشدار را در حساسترین لحظات زندگی، یعنی هنگام وفاتشان نیز تأکید کردند 3 .
ایشان در روایتی مشهور نقل کردهاند که امام صادق علیه السلام نیز، در آخرین لحظات عمر شریفشان فرمودند: «همانا شفاعت ما، به کسی که در نماز کوتاهی کند نمیرسد!» 4 بنا بر این روایات، میتوان گفت که سختترین عقوبتِ ترک نماز، محرومشدن از آخرین امیدِ مؤمنان، یعنی شفاعت است؛ امیدی که حتی بعد از نابودی اعمال نیک نیز، پابرجاست و ناامیدی از آن است که رشتۀ امید را کاملاً گسسته میکند.