چکیده:
زبان، از برترین نعمتهای الهی در وجود انسان، و از وجوه تمایز او از دیگر مخلوقات است. با وجود این، از آسیبهای مرتبط با زبان که موجب تهدید حرمت انسانی توسط انسانها میگردد، سه گناه: تهمت، غیبت و فحاشی است که به طور گسترده، دامنگیر همه قشرهای گوناگون جامعه است. متأسفانه، بهرغم تحریم آنها در آموزه های اسلامی و وعده عقوبت اخروی بر آنها، برخی مرتکب این گناهان میشوند. تهمت، به طور خاص، از زمره گناهانی است که شعاع تخریبی بسیار عمیق و گستردهای دارد و با حرمت انسانی در تعارض آشکار است
خلاصه ماشینی:
2 این منزلت، در ابعاد گوناگون حیات انسانی جریان دارد و با مراجعه به تعالیم اسلامی زوایای آن نمایان میگردد؛ از جمله، به لحاظ خلقت، انسان یکی از بهترین مخلوقات خداوند است: «وَ لَقَدْ کرَّمْنا بَنیآدَمَ...
رواج این قبیل رفتارها در فضای مجازی، هرچند در تعامل سیاست و روانشناسی با عناوینی چون تشفّی و تخلیه خشم توجیه میشود، اما واقعیت آن است که رفتارهای اینچنینی، دلایل و انگیزههایی فراتر طلب میکنند و بیش از همه، به ضعف باورهای دینی و کاستی در فراگیری مهارتهای زندگی سالم در جامعه اسلامی ارتباط پیدا میکند.
تهمت، باعث میشود علقههای اجتماعی و عاطفی اعضای جامعه به یکدیگر گسسته شود و به همین دلیل، هیچچیز به اندازه تهمت انسانها را از هم دور نمیسازد و چنان تیری است که قلب فرد مورد اتهام را میشکافد و برای همیشه آن را جریحهدار میسازد.
شدت قبح تهمت، از آن جهت است که تهمت به خودی خود مشتمل بر چند گناه است: نخست اینکه دروغ است؛ چون نسبت ناروا به دیگری میدهد.
قرارنگرفتن در موضع تهمت در جامعه اسلامی، رابطه بین انسانها بر خوشبینی به یکدیگر و عدم سوءظن استوار است؛ اما انسان در زندگی اجتماعی و روابط خود با دیگران، باید به گونهای رفتار کند که خود موجب تعرض و سوءظن دیگران واقع نشود.
» 3 بر این اساس، همانطورکه تهمت، گناهی نارواست و مؤمنان باید از آن پرهیز کنند؛ اما انسانها نیز باید سعی کنند از انجام رفتار یا عملی که زمینه گناه برادر دینی خود را فراهم میسازد، پرهیز کنند.
بدیهی است کرامت انسان زمانی تحقق پیدا میکند که به مقتضای تکریم الهی، حقوق انسانی او نیز چه از ناحیه خود و چه از ناحیه دیگر اعضای جامعه محترم شمرده شود.