چکیده:
یکی از فلسفههای وجودی بنگاههای مادر، ارزش افزایی در شرکتهای تابعه است که این نقش در توابع بحرانزده به شکل حمایت در فرایند احیا و کمک به خروج از بحران جلوه میکند. در این مقاله هدف آن است تا تاثیر هوشمندی راهبردی بنگاه مادر بر اثربخشی راهبردهای احیا در توابع بحرانزده را موردبررسی قرارگرفت. این پژوهش بر اساس هدف، پژوهشی کاربردی و بر حسب گردآوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش در بخش توابع بحرانزده شامل شرکتهای ایرانی در بازه زمانی سالهای 1370 تا 1390 است که حداقل طی دو سال متوالی شاهد افول شاخصهای مالی بودهاند که 42 هلدینگ بهعنوان نمونه انتخاب شدند و در هریک بهتناسب شرکتهای دچار بحران تعداد 126 شرکت بهعنوان نمونه توزیع شد. در انتخاب نمونهها از روش نمونهگیری غیر احتمالی هدفمند استفاده گردید. پایایی و روایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمونهای ضریب بار عاملی، پایایی ترکیبی، آلفاکرونباخ، روایی همگرا و روایی واگرا اندازهگیری شدند. دادههای حاصل با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی (smart- PLS2) و SPSS24 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. نتایج آزمون فرضیه اصلی آشکار ساخت که هوش راهبردی بنگاه مادر بر اثربخشی راهبردهای احیا و در نتیجه آن در عملکرد کسب و کار بهصورت کلی تاثیر معناداری دارد. بهعلاوه نتایج آزمون فرضیههای فرعی تحقیق نیز، تاثیر معنادار هوش مادری بر کلیه راهبردهای احیا یعنی راهبرد سازماندهی مجدد داراییها، راهبرد سازماندهی مجدد دیون، راهبرد کارایی عملیات و راهبرد تمرکز مجدد بازار- محصول را مورد تایید قرار داد.
Abstract: One of the philosophies of corporate parents’ existence is value creation within subsidiaries. In businesses affected by crisis, the mentioned role would emerge in form of supporting turnaround process and helping to get out of crisis quickly. In this article, the goal is to examine corporate parent strategic intelligence on performance of crisis-hit subsidiaries, which have employed one type of various turnaround strategies. The population of the study for crisis-hit companies consists of Iranian companies, which have experienced a decrease in their financial indices during 1370 up to 1390 for at least 2 successive ages. For corporate parents, the major stockholders of businesses with the highest number of board members are considered as statistical population. For statistical analysis, structural equation modeling and path coefficient are employed. The results of main hypothesis revealed that parent strategic intelligence generally has a significant influence on subsidiaries’ relief of crisis and. Furthermore, the results of minor hypotheses tests accepted significant influence of parent intelligence on all turnaround strategies excluding operational efficiency strategy.
خلاصه ماشینی:
این به عنوان یک سؤال بنیادی بـرای تمـایز بین استراتژی های شرکتی و رقابتی مطرح میشده و منجر به بحث های طولانی شـده اسـت کـه آیا استراتژیهای شرکت مادر برای بهبود عملکرد شرکت های زیرمجموعه مؤثر است یا خیر؟ (٢٠٢١ ,Feldman ;٢٠٠٣ ,Adner and Helfat ;٢٠٠١ ,Bowman and Helfat).
همین امـر موجـب شکل گیری بحث های کاربردی شده است که پیامدهای مهمی را برای حوزه اسـتراتژی در پـی داشته است که شرکت های مادر اصلی و چندملیتی باید تصمیم بگیرند کـه چگونـه واحـدهای عملیاتی مختلف و شرکت های زیرمجموعه خود را سازمان دهی و مدیریت کنند؟ ( Ahuja and ٢٠٢١ ,Feldman;٢٠١٧ ,Novelli) و این که چه موقع باید آن هـا را مـدیریت کـرده و یـا واگـذار نمایند(٢٠٢١ ,Feldman ;٢٠٠٦ ,Brauer).
بـا توجـه بـه اهمیت عنصر آگاهی به عنوان یکـی از قابلیـت هـای بنگـاه مـادر (٢٠٠٣ ,Helfat &Adner ) کـه میتواند در خروج از بحران ایفای نقش کند، این پژوهش درصدد است تا تأثیر ایـن قابلیـت را بر اثربخشی راهبردهـای احیـا شـرکت هـای ایرانـی بررسـی نمایـد.
احیا١: شایستگی احیا به توانایی بازیابی شرکت پس از افت عملکرد اشـاره دارد کـه چنـین قـابلیتی بخشـی از قابلیـت هـای سـازمانی اسـت ( ,Peteraf &Helfat ;٢٠١٣ ,Kaplan &Eggers ٢٠١٨ ,Schepker &Liang, Barker, ;٢٠١٥).
1 Product-Market Refocusing 2 Business Group 3 Parent Company 4 Conglomerate 5 Economy Group 6 Modern Corporation 7 Multi-business Firms 8 Business Portfolio 9 Headquarter هوش راهبردی بنگاه مادر: مفهوم هوش به عنوان یک فرایند مـدت هاسـت کـه بـه عنـوان تلاشی برای افزایش رقابت شرکت ها پیشنهاد میشود (٢٠١٤ ,Maune).