چکیده:
استفاده از قراردادهای سوآپ بهعنوان یکی از شیوههای نوین تجارت بین الملل می تواند در حل مشکلات اقتصادی و رشد و توسعه کشور تأثیر بهسزایی داشته باشد. این قرارداد در قلمرو تجارت بینالمللی رواج گستردهای یافته است. امّا پزوهشی در خصوص مزایا و معایب آن در ایران صورت نگرفته است. اهمیت و رواج روز افزون چنین قراردادی منتهی به طرح این سئوال میشود که مزایای قراردادهای سوآپ چیست؟ و چه تأثیری میتواند در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد؟ مقاله حاضر با بررسی آن به تبین موضوع می پردازد و به این نتیجه میرسد که سوآپ میتواند مانع تأثیر منفی تغییر قیمتها بر ارزش داراییها شود و ریسک ناشی از نوسانات نرخ کالا، نرخ ارز و نرخ بهره را پوشش دهد. سوآپ هزینهها و زمان نقل و انتقال کالا و ارز را کاهش و حمل و نقل کشور را رونق میبخشد و موجب میشود ارز واسط حذف و ارز ملّی مورد استفاده قرار گیرد و تحریمها نیز بیاثر شود. بنابراین سوآپ می تواند آثار بسیار مثبتی در توسعۀ اقتصادی داشته باشد، هر چند انتقاداتی هم بر آن وارد است و آن اینکه این قرارداد خامفروشی را افزایش و موجب کاهش تولیدات داخلی و ارزش پول ملی میشود. امّا مسئلۀ مهم این است که سوآپ علاوه بر فواید اقتصادی، فوائد مهمی در همگرایی سیاسی دارد. ایجاد ارتباط از طریق سوآپ با کشورهای دنیا موجب تأمین منافع سیاسی و امنیتی میشود و دستیابی به بازار مصرف کشورها برای فروش کالاهای ایرانی را نیز فراهم میسازد که به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت.
AbstractSwap as one of the new methods of international trade can have a great impact on solving the country's economic problems. This contract has become widespread in the field of international trade. But no research has been done on its advantages and disadvantages in Iran. The present article examines the issue using library resources and answers the question: What are the benefits of swap contracts? And what effect can it have on the country's economic development? It concludes that the swap can prevent the negative impact of price changes on the value of assets and cover the risk of commodity, currency and interest rate fluctuations. Swaps reduce the cost and time of moving goods and currency, and boost the country's transportation, eliminating intermediary currency and using the national currency, and making sanctions ineffective. So the swap has a very positive effect on economic development, but there are also criticisms of it, which is that this contract increases crude sales and reduces domestic production and the value of the national currency. But the important point is that in addition to economic benefits, swaps have significant benefits in political convergence. Communicating with countries around the world through swaps provides political and security benefits, as well as access to the consumer markets for the sale of Iranian goods.
خلاصه ماشینی:
هر چند سوآپ در رشد و توسعۀ اقتصادی کشور اهمیت بسزایی دارد، ولی در ایران پژوهشی در خصوص مزایا و معایب سوآپ صورت نگرفته است ، لذا در این تحقیق تلاش شده به مزایا و معایب این قرارداد پرداخته شود تا مشخص شود سوآپ چه مزایایی دارد و چه تأثیری میتواند در رشد و توسعۀ اقتصاد کشور داشته باشد تا با توجه به موقعیت جغرافیای ایران در منطقه ، با انعقاد قرارداد سوآپ با 1 International trade 2 Swap کشورهای دنیا به خصوص با کشورهای همسایه ، زمینه برای رشد و توسعۀ اقتصادی، سیاسی و امنیتی کشور فراهم گردد.
قراردادهای سوآپ ازجمله روش هایی است که در این رهگذر میتواند به عنوان یکی از ابزارهای مهم در جهت حفظ و صیانت از داراییها از خطرهای ناشی از نوسانات قیمت ها، به خصوص ریسک ناشی از تغییرات نرخ ارز در شرایط تحریم مورد استفاده قرار گیرد و با مبادلۀ دو کالا و یا دو ارز متفاوت با نرخ برابر و یکسان میتواند در درازمدت مانع تأثیر منفی تغییر قیمت ها بر ارزش داراییهای طرفین قرارداد شده و ریسک ناشی از نوسانات را پوشش دهد (رحیمی و رسکتی، همان ).
سوآپ علاوه بر اینکه باعث شکوفایی اقتصاد مناطق محل ترانزیت کالا می شود، بلکه موجب گسترش روابط اقتصادی با کشورهای طرف قرارداد می شود و از این طریق دستیابی به بازار مصرف آن کشورها را نیز برای فروش محصولات داخلی فراهم میسازد (نوبخت ، ١٣٨٧: ١٦٥-١٥٢).