چکیده:
طی سالهای اخیر و با تغییر رویکردهای مدیریت شهری و روستایی کشور و تاکید آن بر راهبردهای
مشارکت محور، مردم بعنوان بازیگرانی اصلی و غیرقابل انکار در عرصه مدیریت امور اجتماعات محلّی
مطرح میشوند. در این راستا، مدیریت روستاها بعد از انقلاب اسلامی، دستخوش تغییرات اساسی گشته و
روی کار آمدن شوراهای اسلامی و تاسیس دهیاریها نویدبخش مدیریت جدید برای نیل به توسعه
روستایی مشارکت محور است. در این میان، روستاهای کشور به ویژه روستاهای دهستان آقآباد از بخش
مرکزی شهرستان گنبدکاووس با وجود محرومیتها و چالشهای اساسی در فرآیند توسعه پایدار، اما
میتوان با مشارکت دادن خود روستاییان و همکاری آنان با شوراهای اسلامی و دهیاران، این وقفه را جبران
نمود. لذا تحقیق حاضر سعی دارد به بررسی و تحلیل اثرگذاری مدیریت نوین روستایی در قالب شوراهای
اسلامی و دهیاران در فرایند توسعه و آبادانی روستاهای منطقه مورد مطالعه بپردازد تا از نتایج آن
پیشنهاداتی جهت ارتقای مشارکت روستاییان با مدیران محلّی در قالب رویکرد مشارکتمحور ارائه نماید.
نمونه آماری این پژوهش با بهره گیری از فرمول کوکران، شامل ١٢٠ نفر از سرپرست خانوارها و ٧٥ نفر از
مجموع اعضای شوراهای اسلامی و دهیاران روستاهای مورد مطالعه تحقیق میباشد که به صورت
نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. ضریب پایایی ابزار پرسشنامه سرپرست خانوارهای روستایی
0/812 و پرسشنامه شوراها و دهیاران روستاها 0/851می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین عملکرد موفق و مشارکت محور شوراهای اسلامی و دهیاران روستاهای دهستان آق آباد شهرستان گنبدکاووس با میزان مشارکت روستاییان در راستای اجرای بهتر و موثرتر برنامه ها و طرحهای مختلف توسعه روستایی، به ویژه طرح هادی روستایی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
لذا تحقيق حاضر سعی دارد به بررسی و تحلیل اثرگذاری مدیریت نوین روستایی در قالب شوراهای اسلامی و دهیاران در فرایند توسعه و آبادانی روستاهای منطقه مورد مطالعه بپردازد تا از نتايج آن پیشنهاداتی جهت ارتقای مشارکت روستاييان با مديران محلّي در قالب رویکرد مشارکتمحور ارائه نمايد.
نتایج تحقیق نشان میدهد که بين عملكرد موفق و مشارکتمحور شوراهاي اسلامي و دهياران روستاهای دهستان آقآباد شهرستان گنبدکاووس با ميزان مشاركت روستاییان در راستاي اجراي بهتر و موثرتر برنامهها و طرحهاي مختلف توسعه روستايي، بهویژه طرح هادی روستایی رابطه مستقیم و معناداري وجود دارد.
در این راستا، سوالاتی مطرح میگردد که بایستی بدان پاسخ داده شود؛ آيا عملکرد شوراهای اسلامی و دهياران روستاهاي دهستان آقآباد شهرستان گنبدکاووس منجر به افزايش مشارکت روستاییان گردیده و متعاقباً باعث اجرای بهتر و سریعتر برنامههاي توسعه و آبادانی روستاها ميگردد؟ پیشینه تحقیق شوراهاي روستايي در کنار دهیاران روستاها، با بکارگیری راهبردهاي مشارکتي، بيشتر متوجه نقشهاي تسهيلگري در توسعه و آبادانی روستاها ميباشند و غالباً درگير فعاليتهاي توسعه «پايين به بالا» و فرآيندهاي تصميمگيري و تصميمسازي مربوطه هستند و معمولاً در سطوح محلّي و منطقهاي کشورهاي در حال توسعه رايج ميباشند.
نتايج حاصل از این آزمون نشان ميدهد که شوراهاي اسلامي و دهياران روستاهای آقآباد تنها در ايجاد فرصتهاي شغلي و کاهش مهاجرت روستاييان به شهر تأثيرگذار نبوده، ليكن در از تواناييهاي اهالي بويژه مشارکت زنان و جوانان روستايي، ايجاد حس اعتماد به نفس و انگيزه بيشتر در فعاليت مردم تا سطح 95 درصد موثر ديگر زمينههاي مختلف اعم از استفاده بوده و در اغلب زمينهها، از جمله؛ ايجاد ارتباط فعال با دستگاههاي مرتبط با روستاها، هماهنگي در مديريت روستا، اجراي پروژههاي مختلف عمراني و نگهداري از آنها و.