چکیده:
محدودیت ذخایر نفت و مخاطرات زیست محیطی موجب شده است که کشورهای صاحب منابع، انرژی گاز را بیش از پیش مورد توجه قرار دهند. با این روند، اهمیت گاز به عنوان یک منبع انرژی مناسب در سالهای آینده بسیار فزونتر خواهد شد. تشکیل مجمعی مرکب از تولیدکنندگان و صادرکنندگان گاز طبیعی به منظور دستیابی به راهبردهایی جهت مدیریت و کنترل بازار گاز، بیانکننده این اهمیت است. این مقاله به بررسی تقابل یا تعامل در اوپک و مجمع کشورهای صادرکننده گاز با استفاده از دادههای سری زمانی تقاضای گاز و نفت کشورهای عضو اوپک و مجمع کشورهای صادرکننده گاز در بازه زمانی 1-1970 تا 4-2016 پرداخته است. با توجه به ضرایب به دست آمده از تخمین اوپک و مجمع کشورهای صادرکننده گاز و حل معادلات آنها به صورت همزمان در فضای نرمافزار متلب 2014، نتایج گویای آن است که تابع واکنش تجمعی، اوپک و مجمع کشورهای صادرکننده گاز، استراتژی تبانی را در قبال یکدیگر بر خواهند گزید؛ علت این امر را شاید بتوان در مشترک بودن برخی از اعضای اوپک و مجمع کشورهای صادرکننده گاز جستوجو کرد. همچنین براساس تابع واکنش آنی، تقاضای نفت پرکششتر از تقاضای گاز ارزیابی میشود که میتواند ناشی از کاربردهای متعدد نفت نسبت به گاز باشد که موجب افزایش سختی در جانشینی میان این دو محصول میشود
The restrictions on oil reserves and environmental hazards have led resource-rich countries to focus their attention on gas energy. In this regard, the importance of gas as an appropriate energy source will become even more significant in the coming years. The establishment of a cartel consisting of natural gas producers and exporters in order to achieve strategies for managing and controlling the gas market demonstrates this importance. This paper examines the confrontation or interaction between oil OPEC and the Gas Exporting Countries Forum (gas GECF); using the time series data for OPEC and GECF gas and oil demand in the period from 1970-1 to 2016-4. Regarding the coefficients obtained from the estimation of OPEC and OPEC gas and solving their equations simultaneously in the MATLAB 2014 software, the following results have been obtained; based on the cumulative response function in the case of the formation of a gas cartel, these two cartels will choose collusion strategies. The reason for this can be searched in some common members of the two cartels. Also, based on the impulse response function, oil demand is evaluated more than gas demand. It can be due to the multiple uses of oil over gas which increase the intensive substitution between these two products. .
خلاصه ماشینی:
تقابل يا تعامل اوپک و مجمع کشورهاي صادرکننده گاز؟ رويکرد ترکيبي از نظريه بازيها و مدل هاي پوياي متغير طي زمان دانشجوي دکتري اقتصاد، دانشکده مديريت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و مريم هوشنگي تحقيقات ، تهران ، ايران علي امامي ميبدي دانشيار، گروه اقتصاد انرژي، دانشگاه علامه طباطبائي، تهران ، ايران لاله جوکار کارشناس ، اقتصاد بازرگاني، دانشگاه خليج فارس بوشهر، بوشهر، ايران چکيده محدوديت ذخاير نفت و مخاطرات زيست محيطي موجب شده است که کشورهاي صاحب منابع ، انرژي گاز را بيش از پيش مورد توجه قرار دهند.
به طور کلي، روند فزاينده تقاضا براي گاز طي دهه هاي آينده بيشتر بنا به اين دلايل است : منابع عظيم قابل دسترس ، توسعه فناوري خلاق کاهنده هزينه ها، تلاش جهاني در کاهش گازهاي گلخانه اي و آلاينده ها، برنامه هاي خصوصيسازي، آزادسازي و مقررات زدايي، سهولت مصرف نهايي، تغييرپذيري، ارزش هاي مصرفي بسيار مناسب ، به وجود آمدن شرکت هاي انرژي، هزينه توليد به نسبت کم ، هزينه زيست محيطي بسيار کم ، تنوع مصرف در بخش هاي مختلف اقتصاد، امنيت انرژي و ديدگاه مطلوب و خوش بينانه مصرف کنندگان در مورد اين انرژي در مقابل بدبينيهايي که در مورد نفت وجود دارد (به علت تغييرات مداوم قيمت آن ، آلودگيها و حوادث ناگوار تانکرهاي حمل مواد نفتي و...
Johanson-Juselius Cointegration Method نتايج به اين شرح حاصل شده است : از مثبت بودن ضريب قيمت گاز در تابع تقاضاي اوپک و همچنين از مثبت بودن ضريب قيمت نفت در تابع تقاضاي مجمع کشورهاي صادرکننده گاز مي توان نتيجه گرفت که با افزايش قيمت گاز، تقاضا براي محصول اوپک افزايش مي يابد برعکس .