خلاصه ماشینی:
"به عبارت بهتر در رویکرد شناختی سیستمهای اطلاعاتی رابط بین دو انسان یکی تولیدکنندهء اطلاعات و دیگری مصرفکننده آن تعریف میشوند و به همین اعتبار باید به گونهای طراحی شوند در مطالعه،طراحی و ارزیابی سیستمهای اطلاعاتی بهطور کلی و سیستمهای بازیابی اطلاعات بهطور خاص، تاکنون چهار رویکرد غالب سیستم مدار،کاربر مدار، تعاملی و شناختی وجود داشته است که بین این دو ارتباط مؤثر شناختی برقرار شود و آنگونه که نیوبای17 (2001،ص 1027)میگوید،سیستم اطلاعاتی باید امتداد حافظهء انسان18باشد.
اگرچه نگاه شناختی را میتوان زیرمجموعهء نگرش انسانگرایانه دانست،از اینرو که به بررسی نوع ارتباط انسان با منابع و سیستمهای اطلاعاتی و نیز بین انسانهای دیگر میپردازد، سزاوار اعطای جایگاهی متفاوت از نگرش انسانگرایانه است.
در بین این رویکرد غالب در طراحی سیستمهای اطلاعاتی،رویکرد سیستمی است و در آن سیستمی کامل تعریف میشود که بتواند اطلاعات موجود در منابع اطلاعاتی را با توجه به واژههای درخواستی از سیستم به کاربر عرضه کند فرآیندها،جستوجوی چند منظوره،40فرآیند شغلی،41فرآیندهای اطلاعجویی کودکان42به چشم میخورد.
در بخش سوم،«فنون بازیابی اطلاعات شناختی»50بر دو پرسش کلیدی تأکید شده است:الف)چگونه میتوان در تعامل انسان -سیستم،رفتار اطلاعاتی را تفسیر کرد؛و ب)چگونه میتوان از چشماندازهای شناختی برای طراحی رابطهای انسانگراتر یا آموزش مؤثر بر جستوجو استفاده کرد؟کلی51در فصل اول بر فنون بازخورد ربط52از سوی کاربران دربارهء نتایج بازیابی تأکید دارد.
آنها رهیافتهای جدید را به چهار گروه یکپارچکی با رفتار اطلاعاتی انسان(فصلهای 6،7 و 11)،مطالعات شناختی (فصلهای 2،3،5 و 10)،مطالعات اجتماعی و سازمانی(فصلهای 2،8 و 8)و مطالعات ربط و ارزیابی(فصلهای 4 و 9)تقسیم میکنند و در پایان سه مفهوم تعامل،بستر و مشغلهء کاربر را برای پژوهشهای بازیابی اطلاعات ضروری میدانند."