چکیده:
دوران نوجوانی یکی از مهمترین مراحل زندگی در رشد و تکامل جسمی، روانی و اجتماعی فرد می باشد؛ این دوره، با نوعی سردرگمی همراه با کاهش عزتنفس، خودکم بینی و خودپنداره منفی همراه است که سبب کاهش فعالیتهای طبیعی و تعاملات اجتماعی میشود و مسائلی همچون خود آسیبی و بزهکاری را به همراه دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر درمان فراشناخت بر افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی در نوجوانان بزهکار بوده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، جزء طرحهای نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون -پسآزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه موردنظر، شامل کلیه پسران نوجوان بزهکار 14 تا 18 سال کانونهای اصلاح و تربیت شهر اراک بوده است. بدین منظور 40 نفر از این پسران بهعنوان نمونه بهصورت هدفمند، انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند و پرسشنامه 58 مادهای عزتنفس کوپر اسمیت و پرسشنامه خود آسیبی سانسون را تکمیل کردند. سپس گروه آزمایش به مدت 8 روز، جلسه درمان فراشناخت را تجربه کردند و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. در آخر از هر دو گروه، پسآزمون عزتنفس و خود آسیبی بر اساس همان دو پرسشنامه گرفته شد و نتایج با یکدیگر مقایسه گردید. دادهها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان داد میانگین نمرات عزتنفس و خود آسیبی گروه آزمایش در پسآزمون نسبت به گروه گواه تفاوت معناداری دارد. بر اساس نتایج این مطالعه، درمان فراشناخت بر افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی موثر بوده است.دوران نوجوانی یکی از مهمترین مراحل زندگی در رشد و تکامل جسمی، روانی و اجتماعی فرد می باشد؛ این دوره، با نوعی سردرگمی همراه با کاهش عزتنفس، خودکم بینی و خودپنداره منفی همراه است که سبب کاهش فعالیتهای طبیعی و تعاملات اجتماعی میشود و مسائلی همچون خود آسیبی و بزهکاری را به همراه دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر درمان فراشناخت بر افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی در نوجوانان بزهکار بوده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، جزء طرحهای نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون -پسآزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه موردنظر، شامل کلیه پسران نوجوان بزهکار 14 تا 18 سال کانونهای اصلاح و تربیت شهر اراک بوده است. بدین منظور 40 نفر از این پسران بهعنوان نمونه بهصورت هدفمند، انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند و پرسشنامه 58 مادهای عزتنفس کوپر اسمیت و پرسشنامه خود آسیبی سانسون را تکمیل کردند. سپس گروه آزمایش به مدت 8 روز، جلسه درمان فراشناخت را تجربه کردند و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. در آخر از هر دو گروه، پسآزمون عزتنفس و خود آسیبی بر اساس همان دو پرسشنامه گرفته شد و نتایج با یکدیگر مقایسه گردید. دادهها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان داد میانگین نمرات عزتنفس و خود آسیبی گروه آزمایش در پسآزمون نسبت به گروه گواه تفاوت معناداری دارد. بر اساس نتایج این مطالعه، درمان فراشناخت بر افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی موثر بوده است.
Abstract Adolescence is one of the most important stages of life in the physical, mental and social development of a person; This period is accompanied by a kind of confusion with a decrease in self-esteem, low self-esteem and negative self-concept, which leads to a decrease in natural activities and social interactions, and leads to issues such as self-harm and delinquency. The aim of the present study was to investigate the effect of metacognitive therapy on increasing self-esteem and reducing self-harm symptoms in delinquent adolescents. This research is applied in terms of purpose and in terms of implementation, it is one of the semi-experimental projects of the pre-test type - after the test with the control group. The community in question included all juvenile delinquent boys aged 14 to 18 from the Arak Correctional Center. To this end, 40 of these boys were randomly selected and randomly assigned to two experimental and control groups (each group of 20 people) and completed a 58-item CooperSmith self-esteem questionnaire and a Sanson self-harm questionnaire. The experimental group then underwent a metacognitive therapy session for 8 days and the control group received no training. Finally, the self-esteem and self-harm tests were taken from both groups based on the same two questionnaires and the results were compared. Data were analyzed using descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential statistics (ANCOVA analysis of covariance). The results showed that the mean scores of self-esteem and self-harm of the experimental group in the post-test were significantly different from the control group. Based on the results of this study, metacognitive therapy has been effective in increasing self-esteem and reducing self-harm symptoms.
خلاصه ماشینی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان فراشناخت بر افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی در نوجوانان بزهکار بوده است.
یکی از قابلیتهای رویکرد فراشناخت امکان استفاده از آن بهصورت یک درمان استاندارد واحد می باشد که مؤثر بر اختلالهای مختلف است؛ ازاینرو پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا درمان مبتنی بر فراشناخت موجب افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی در نوجوانان بزهکار خواهد شد؟ روش پژوهش طرح پژوهش حاضر، با توجه به هدف از نوع پژوهش کاربردی می باشد و از نظر روش پژوهش، از نوع آزمایشی است که با طرح پژوهشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل باهدف آزمودن اثر درمان فراشناختی در افزایش عزتنفس و کاهش علائم خود آسیبی در نوجوانان بزهکار شهر اراک انجام شد.
بر این اساس و با توجه به بالاتر بودن میانگین نمرات گروه آزمایش در پسآزمون، میتوان نتیجه گرفت که درمان فراشناختی مؤثر بوده و موجب افزایش عزتنفس اجتماعی نوجوانان بزهکار شده است.
بر این اساس و با توجه به بالاتر بودن میانگین نمرات گروه آزمایش در پسآزمون، میتوان نتیجه گرفت که درمان فراشناختی مؤثر بوده و موجب افزایش عزتنفس خانوادگی نوجوانان بزهکار شده است.
بر این اساس و با توجه به پایینتر بودن میانگین نمرات گروه آزمایش در پسآزمون، میتوان نتیجه گرفت که درمان فراشناختی مؤثر بوده و موجب کاهش علائم خود آسیبی نوجوانان بزهکار شده است.