چکیده:
امروزه یکی از اصلیترین حقوق هر فرد همچون دیگر حقوق او مثل حق حیات، حق زوجیت، حق اقامه دعوا یا حق دفاع برای حفظ دیگر حقوقها است. اقامه دعوای حقوقی را میتوان مطالبه حقوق تضییع یا انکار شده اشخاص دانست که از طریق تقدیم دادخواست به دادگستری صورت میپذیرد. اصطلاح اقامه دعوا دارای دو معنی است، یکی مربوط به حقوق عمومی میشود که در اصل سی و چهارم قانون اساسی برای همه افراد شناسایی شده و میتوان آن را حق دادخواهی نامید و دیگری مربوط به حقوق خصوصی افراد میشود که میتوان آن را حق اقامه دعوا در معنای خاص نامید. در حقوق فرانسه، اقدام قضایی برای طرح دعوا در دادگستری را، دادخواهی نامیدهاند و علاوه بر ماهیت حق مورد نزاع و به تعبیر بهتر ماهیت رابطه حقوقی بین شخص و شیء مبنای ظهور دعاوی عینی و ماهیت رابطه حقوقی بین شخص و دیگری مبنای دعاوی شخصی گردیده است. خوانده در مقام دفاع، برای جلوگیری از شکلگیری رسیدگی و دفع دعوا یا دفع ادعای خواهان و جلوگیری از محکومیت در موضوع دعوا به دفاع مقتضی و متناسب در قبال مسائل مطروحه توسط خواهان در مسائل موضوعی، مسائل حکمی و استفاده از ادله اثبات دعوا و مدنظر قرار دادن ایراد مسائل شکلی به طرح دعوا میپردازد. در حقوق آمریکا دادخواست باید مکتوب باشد، مگر زمانی که یک شخص به طوری شخصی فراخوانده شود و مورد دعوا قرار گیرد. به طور کلی در حقوق ایران، فرانسه و آمریکا تعیین عناصر دعوی و در نتیجه قلمرو آن بر عهده اصحاب دعوی بوده و قاضی در این مورد دخالتی ندارد.
Today, one of the most basic rights of every person, like his other rights such as the right to life, the right to marry, the right to sue or the right to defend other rights. Filing a lawsuit can be considered as claiming the violated or denied rights of individuals, which is done by submitting a lawsuit to the judiciary. The term litigation has two meanings, one related to public law, which is recognized in Article 34 of the Constitution for all individuals and can be called the right to sue, and the other to the private rights of individuals, which can be called the right to litigate in a specific sense Called. In French law, judicial action for litigation in the judiciary is called litigation and in addition to the nature of the disputed right and in other words the nature of the legal relationship between person and object is the basis for objective litigation and the nature of legal relationship between person and other is the basis of personal litigation . Defendant, in order to prevent the formation of proceedings and dismissal of lawsuits or dismissal of the plaintiff's claim and to prevent conviction in the subject matter of the lawsuit, to appropriate and proportionate defense against the issues raised by the plaintiff in substantive issues, legal issues and use of evidence Giving formal issues deals with litigation. Under American law, a petition must be in writing, unless a person is personally summoned and sued. In general, in the law of Iran, France and the United States, it is the responsibility of the litigants to determine the elements of the case and, consequently, its territory, and the judge has no involvement in this matter.
خلاصه ماشینی:
مفهوم کاربردي دعوا به معني ادعا به کار مي رود و البته منظور ادعايي است که در مرجع قضايي مطرح نشده باشد و اگر مطرح شده ، ادعايي است که در خلال رسيدگي به دعوا، به عنوان امري تبعي مطرح مي گردد، دعوايي از اين قسم در ماده «١٤٢»٩ قانون آئين دادرسي مدني مصوب ١٣٧٩ دعاويي هستند که متقابل نبوده و نياز به دادخواست مستقلي ندارند، در همين معنا به کار رفته است .
بدين معنا که بين خواهان و خوانده رابطه حقوقي خاصي در دادرسي ايجاد ميشود به نحوي که خوانده مکلف به حضور در دادگاه و دفاع از دعوا به طرق مقتضي است و خواهان نيز مختار و آزاد نيست به ميل و اراده خود حقوق او را دستخوش تهديد و تضييع قرار دهد، بلکه به عنوان مثال در شرايط خاص ميتواند دعواي خويش را مسترد نمايد.
اثر اقامه دعوا و يا تقديم دادخواست اگر چه موجب ايجاد رابطه حقوقي بين خواهان و خوانده است و به موجب اصل ثبات عناصر دعوا موضوع دادرسي بايد غيرقابل تغيير باشد، اما به لحاظ حفظ حقوق اشخاص ثالث تأثيري نسبت به اين گونه افراد نداشته و بدين سبب است که به ثالث اجازه داده شده تا در زمان دادرسي در آن وارد و پس از اتمام آن نيز به حکم صادره معترض و نسبت به احياء حقوق خود اقدام نمايد.
قانون آئين دادرسي مدني فدرال آمريکا، ابتدايي ترين کار را براي اقامه دعوا تنظيم شکواييه دانسته و در بند اول قسمت D ماده ٥ بيان کرده که دادخواست بايد مکتوب باشد، مگر زماني که يک شخص به طوري شخصي فراخوانده شود و مورد دعوا قرار گيرد.