چکیده:
تروریسم پدیدهای است که از دیرباز معضلی برای جوامع بشری بوده و با گذشت قرنها نه تنها کنترل و معدوم نشده است بلکه شیوههای ترور انسانی به منظور وارد آوردن فشار بر افراد، گروهها و دولتها، پیچیدهتر و خوفناکتر شده است. امروزه ملتها و دولتها با گروههایی مواجه هستند که از هر وسیله ممکن برای جلب نظر دولتها و ایجاد رعب و وحشت در جامعه، دست به ترور میزنند. اما دیوان کیفری بینالمللی همواره در مورد صلاحیت خود در رسیدگی به جرایم تروریستی شک و تردید داشته است. لذا در این مقاله که با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانهای سازمان مییابد، این موضوع را مورد ارزیابی قرار میدهیم. در این مقاله سعی بر این شده تا به موضوع «صلاحیت دیوان کیفری بینالمللی نسبت به تروریسم: محدودیتها، چالشها» و تجزیه و تحلیل برخی از مباحث چالش برانگیز آن پرداخته شود و از این رهگذر راهکارها و پیشنهادهایی ارائه میگردد که در راستای بهبود وضعیت کنونی مؤثر واقع شود.
Terrorism is a phenomenon that has long been a crisis for human societies. After many centuries, not only has it failed to be controlled and eliminated, but also the methods of human assassination to exert pressure on individuals, groups and governments have become more complex and ominous. Today, nations and governments are confronted with groups that use any potential tools to perform terrorist acts to attract the attention of governments and create fear and terror. The International Criminal Court (ICC) has always had doubts about its competence to investigate terrorist offenses. Therefore, the present study seeks to evaluate this issue though descriptive-analytic method and by using an organized library tool. It is tried to address the issue of “Competence of the International Criminal Court regarding Terrorism: Restrictions and Challenges" and to analyze some of its bold issues. Finally, a number of suggestions and strategies are offered to improve the status quo.
خلاصه ماشینی:
در ادبيات سازمان هاي بين المللي اين واژه نخستين بار در ماده اول کنوانسيون جلوگيري و مجازات تروريسم مصوب جامعه ملل در ١٩٣٧ به کار گرفته شد که در ماده مذکور تروريسم به عنوان فعاليت هاي جنايي و بزهکارانه که عليه يک دولت صورت ميگيرد و در صدد ايجاد وحشت در عامه مردم ، اشخاص خاص و يا گروه خاص از مردم است تعريف شده است (مقصودي و حيدري ، ١٥٤، ١٣٨٨).
ماده اول توافقنامه ژنو ١٩٣٧ در زمينه جلوگيري از تروريسم و مجازات تروريست ها، عمليات تروريستي را اين گونه تعريف ميکند «هرگونه عمل مجرمانه که بر ضد يکي از دولت ها صورت ميگيرد و هدف آن ايجاد وحشت و نگراني در ميان شخص يا اشخاص معين يا گروهي از افراد يا تمامي ملت باشد (آقايي خواجه پاشا، ٢٤٢، ١٣٩٢).
١-٢- تروريسم در حقوق کيفري ايران در مقررات کيفري ايران ، قانونهاي گوناگوني درباره رفتارهاي تهديدکننده و خشونت آميز و اقدامهاي خرابکارانه که با اقدامات تروريستي همساني دارند، وضع شده و قانون مجازات اسلامي نيز گاه گاه با عنوان محاربه ، يا سوءقصد به مسئولان داخلي و خارجي يا بزه هاي موضوع مواد همچون «٥١١»١ و «٦٨٧»٢ کتاب پنجم ١- ماده ٥١١: هر کس به قصد بر هم زدن امنيت کشور و تشويق اذهان عمومي تهديد به بمب گذاري هواپيما، کشـتي و وسائل نقليه عمومي نمايد يا ادعا نمايد که وسايل مزبور بمب گذاري شده اسـت عـلاوه بـر جبـران خسـارت وارده بـه دولت و اشخاص به شش ماه تا دو سال حبس محکوم ميگردد.