چکیده:
در این پژوهش، به بررسی تأثیر ویژگیهای کیفی سود بر محتوای اطلاعاتی سودهای سالیانه و میان دورهای با رویکرد فراتحلیل طی دوره زمانی 20 ساله اخیر پرداخته شده است. در این راستا، تعداد 59 مقاله داخلی و خارجی طی دوره زمانی مذکور بررسی گردید. برای پاسخ به سؤالهای پژوهش، از رویکرد فراتحلیل در نرمافزار CMA 2 استفاده شده است. در پژوهش حاضر، محتوای اطلاعاتی سودهای سالیانه و میان دورهای به عنوان متغیر وابسته، عبارت است از همبستگی و رابطه رگرسیونی بین سود حسابداری با معیارهای مختلف واکنش قیمتی از قبیل بازده، قیمت، بازده غیرعادی و یا بازده انباشته در مطالعات قبلی. همچنین، ویژگیهای کیفی سود، نقش متغیر مستقل را دارند که باید در مطالعات قبلی به شکلِ اثر تعاملی در سود حسابداری، ضرب و تأثیر آنها بر معیارهای مختلف واکنش قیمتی مورد بررسی واقع شده باشد.یافتههای پژوهش حاکی از تأثیر مثبت و معنادار ویژگیهای کیفی محافظهکاری حسابداری، پایداری و هموارسازی سود و همچنین، تأثیر منفی و معنادار ویژگیهای کیفی مدیریت سود (اعم از واقعی و تعهدی) و تغییرپذیری سود بر محتوای اطلاعاتی سود حسابداری است. به هر حال، محتوای اطلاعاتی سود حسابداری، مستقل از ویژگیهای کیفی کیفیت افشاء، کیفیت سود، قابلیت مقایسه سود و کیفیت حسابرسی بوده است.دیگر نتایج مهم پژوهش حاضر حاکی از نقش تعدیلکنندگیِ نوع گزارش مالی (سالیانه و میاندورهای) است؛ به طوری که در نمونه مطالعات مورد بررسی، محتوای اطلاعاتی سود میاندورهای، مستقل از پایداری سود بوده است. در مقابل، تأثیر پایداری سود بر محتوای اطلاعاتی سود سالیانه، مثبت و معنادار بوده است.
In this research, it was investigated the effect of earnings quality characteristics on information content of annual and interim earnings with a meta-analysis approach during the last 20 years. In this regard, 59 domestic and foreign articles were reviewed during the mentioned period. To answer research questions, a meta-analysis approach was used in CMA2 software. In the present study, the information content of annual and interim earnings as dependent variable is the correlation and regression relationship between accounting earnings with different price response criteria such as return, price, abnormal or accumulated return in previous studies. Also, the qualitative characteristics of earnings have the role of independent variables that should be multiplied by earnings, and be investigated their effect on different price response criteria in previous studies.Findings indicate the positive and significant effect of earnings quality characteristics such as accounting conservatism, earnings persistence and smoothing, and the negative and significant effect of earnings quality characteristics such as earnings management (contain of real and accrual), and earnings variability on accounting earnings information content. However, accounting earnings information content has been independent from earnings quality characteristics such as disclosure quality, earnings quality, earnings comparability, and auditing quality.Other important results indicate that in relation to earnings persistence, the type of financial reporting (annual and interim) has been a moderating factor; So that the information content of interim earnings was independent of earnings persistence. In contrast, the effect of earnings persistence on the information content of annual earnings was positive and significant.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر، محتوای اطلاعاتی سودهای سالیانه و ميان دورهاي به عنوان متغیر وابسته، عبارت است از همبستگی و رابطه رگرسیونی بین سود حسابداری با معیارهای مختلف واکنش قیمتی از قبیل بازده، قیمت، بازده غیرعادی و یا بازده انباشته در مطالعات قبلی.
به طور کلی، نتایج پژوهشهای انجام شده قبلی حاکی از تأیید ارتباط ارزشی، مربوط بودن و محتوای اطلاعاتیِ سود حسابداری برای سرمایهگذاران (همبستگی قوی بین سود، تغییرات سود و ترکیبی از آنها با تغییر در قیمت، بازده و ارزش بازار حقوق صاحبان سهام) است (بولو و حسنیالقار، 1393).
امّا سؤالی که همواره مطرح بوده این است که آیا توجه بیش از حد به ویژگی قابلاتکاء بودن اطلاعات حسابداری در نتیجه اعمال محافظهکاری، از ویژگی مربوط بودن و محتوای اطلاعاتی سود نمیکاهد؟ و این که آیا اطلاعات محافظهکارانه در قیاس با اطلاعات غیرمحافظهکارانه، در اتخاذ تصمیمات اقتصادیِ استفادهکنندگان مفیدتر است؟ در زمینه نقش اطلاعاتی محافظهکاری حسابداری و تأثیر آن بر محتوای اطلاعاتی سود، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد (خدامی پور و محرومی، 1390؛ رحمانی و همکاران، 1390): دیدگاه اول: محافظهکاری (به دلیل ارائه اطلاعات قابلاتکاءتر و نیاز به تأیید بیشتر) باعث افزایش کیفیت اطلاعات مالی و حسابداری شده و در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید و مؤثر خواهد بود.
پاسخ به سؤالهای پژوهش نتایج اولیه حاصل از انجام فراتحلیلِ مجموع مطالعاتی که به بررسی تأثیر ویژگیهای کیفی سودِ مؤثر بر محتوای اطلاعاتی سود (با تعریف خاص مندرج در این پژوهش (یعنی همبستگی و رابطه رگرسیونی بین سود حسابداری با معیارهای مختلف واکنش قیمتی از قبیل بازده، قیمت، بازده غیرعادی و یا بازده انباشته)) پرداختهاند، در نگاره 4 زیر ارائه شده است.