چکیده:
هدف از این مطالعه، به دست آوردن یک تصویر نسبتا دقیق از رابطه میان نرخ ارز و شاخص قیمت مصرفکننده در ایران طی سه دهه گذشته است. نتایج به دست آمده از آزمون علیت گرنجری در فضای بسامدی، شواهد قوی از علیت از نرخ ارز به شاخص قیمت مصرفکننده بهویژه در افقهای زمانی بلندمدت (بیش از 5 فصل) ارائه میدهد. تحلیل موجک نشان میدهد که در هنگام بروز بحرانهای ارزی (همانند آنچه در اوایل دهه 70 و اوایل دهه 90 اتفاق افتاد) متغیر نرخ ارز عاملی بسیار مهم در توضیح پویاییهای شاخص قیمت مصرفکننده، هم در افق کوتاهمدت (بسامدهای بالا) و هم در افق بلندمدت (بسامدهای پایین)، بوده است. نتایج حاصل از مدل حالت-فضا نیز نشان میدهد که سیاست تثبیت نرخ اسمی ارز در دوره وفور درآمد ارزی، هرچند به صورت مقطعی باعث کاهش گذر نرخ ارز شده اما همواره متعاقب آن و در هنگام تکانه ارزی، جهش در گذر نرخ ارز ظاهر شده است.
The purpose of this study is to find an accurate estimate of the exchange rate-CPI relationship in Iran over the past three decades. The results of the Granger causality test in the frequency domain demonstrate a strong causation from the exchange rate to CPI especially in the long run. The results of the wavelet analysis show that in the currency crisis periods, the exchange rate-CPI correlation rises not only for the long run (low frequencies) but for the short run (high frequencies). According to the results of the state-space model, the exchange rate pass-through jumps in the currency crisis periods, consistent with the results obtained via the wavelet analysis.
خلاصه ماشینی:
به عنوان نمونه ، دلايل تغيير شديد ارزي در سال ٩١ را بايد در کنار عوامل بيروني مانند تحريم ها، در نوع نظام ارزي در پيش گرفته شده توسط دولت و بانک مرکزي جستجو کرد؛ در حقيقت در طول دهه ٨٠ از جانب سياستگذار تلاش شد تا به اتکاي درآمدهاي عظيم نفتي نرخ اسمي ارز بدون توجه به روندهاي ساير متغيرهاي اقتصادي تثبيت شود؛ اين نوع نظام سياستي که الگوي رايج سياستگذاري ارزي در سال هاي وفور درآمد نفتي در کشور است اگرچه توانست براي يک دوره نسبتاً طولاني به تثبيت نرخ اسمي ارز بينجامد اما سرانجام با وارد شدن تکانه هاي حاصل از تحريم ها قيمت ارز اسمي در جهت بازگشت نرخ حقيقي ارز به تعادل بلندمدت خود به سمت بالا جهش کرد.
در اين راستا در کنار برآورد سري زماني گذر نرخ ارز به شاخص قيمت مصرف کننده با استفاده از مدل حالت -فضا، به طور دقيق تر رابطه آماري ميان دو متغير را در بسامدهاي مختلف مورد بررسي قرار خواهيم داد که يکي از مهمترين وجوه تمايز اين مقاله نسبت به ادبيات موجود در ايران است .
علاوه بر اين ، نتايج به دست آمده از مدل موجک نشان دهنده هم حرکتي بالاي بين شاخص قيمت مصرف کننده و نرخ ارز در تمامي بازه هاي بسامدي در فاصله زماني سال هاي ٩٠ به بعد است .