چکیده:
ایران از جمله کشورهای صادرکننده نفت به شمار میآید و درآمد حاصل از صادرات نفت خام مهمترین منبع تأمین مالی در بودجه کشور است که فعالیتهای اقتصادی دیگر را بهطور چشمگیری تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از انجام این پژوهش مدلسازی و بررسی شوکهای نفتی بر ادوار تجاری در اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد پویای تصحیح خطا آستانهای طی سالهای 1396-1340میباشد. نتایج این بررسی حاکی از آن است که شوکهای قیمت نفت و دورههای رکود و رونق در اقتصاد ایران بهصورت نامتقارن است و اثرات شوکهای قیمتی نفت بر ادوار تجاری ایران غیر خطی است. همچنین، ضرایب شاخص قیمت مصرفکننده، نرخ ارز حقیقی و واردات صنعتی و شوکهای قیمتی نفت از نظر آماری معنادار بوده و از عوامل موثر در ادوار تجاری اقتصاد ایران میباشند. شوکهای مثبت قیمت نفت بهطور موقت باعث رشد و رونق ادوار تجاری و شوکهای منفی قیمت نفت بهطور موقت باعث افزایش رکود میشوند.
خلاصه ماشینی:
هدف از انجام اين پژوهش مدل سازي و بررسي شوکهاي نفتي بر ادوار تجاري در اقتصاد ايران با استفاده از رويکرد پوياي تصحيح خطاي آستانه اي طي سال هاي ١٣٩٦-١٣٤٠ است .
نتايج اين بررسي حاکي از آن است که شوکهاي قيمت نفت و دوره هاي رکود و رونق در اقتصاد ايران به صورت نامتقارن است و اثرات شوکهاي قيمتي نفت بر ادوار تجاري ايران غيرخطـي اسـت .
از آنجا که درآمد حاصل از صدور نفت خـام بخـش قابـل تـوجهي از بودجـه عمـومي دولت را تشکيل ميدهد و به طور غيرمستقيم تأثير چشمگيري بر ديگر فعاليـت هـاي اقتصـادي دارد (شريفي رناني و همکاران ، ١٣٩٢)؛ بنابراين اين وابستگي در طي ساليان طولاني بـه طـور گسـترده اي در تمام تاروپود اقتصاد به وجود آمده است .
نتـايج ايـن بررسي حاکي از آن است که اگر شوکي به قيمت نفت در جهت افزايش وارد شود تمـام متغيرهـاي موجود در مدل ازجمله توليدات بخش صنعت ، شـاخص قيمـت مصـرف کننـده ، واردات و نـرخ ارز نسبت به شوک وارده واکنش نشان ميدهد.
نتايج اين بررسي حاکي از آن است که شوک هاي قيمت نفت اثر مثبت در زمـان رونق اقتصادي و اثر منفي در زمـان رکـود اقتصـادي بـر ادوار تجـاري اقتصـاد ايـران داشـته اسـت و پايداري دو رژيم تقريبا مساوي و نزديک به هم است .
هـدف ايـن مطالعـه ، مدسـازي و بررسي شوکهاي نفتي بر ادوار تجاري در اقتصاد ايران طي سـال هـاي ١٣٩٦-١٣٤٠ و بـه کـارگيري رويکرد پوياي تصحيح خطا آستانه اي است .