چکیده:
هدف از این مقاله بررسی رابطه بین سوادرسانه ای، خودمراقبتی و سلامت روان در بین دانش آموزان متوسطه دوم بود. در این مطالعه توصیفی -همبستگی 313 دانش آموز دختر و پسر دوره دوم متوسطه هنرستان های فنی حرفه ای و کاردانش ناحیه 2 شهرستان خرم آباد به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و جهت گردآوری داده ها از سه پرسشنامه سواد رسانه ای، خودکارآمدی و سلامت روان استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 26 و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان (ENTER) انجام گردید. نتایج نشان داد که سواد رسانه ای نقش موثری در کاهش آسیب های رسانه های نوظهور و استفاده نقادانه و هوشمندانه از آن ها را به وجود آورده است. دانش آموزانی که از سواد رسانه ای درک بیشتری دارند عملکرد خودمراقبتی در آن ها در برابر آسیب های رسانه های نو بالاتر است و در نتیجه از سلامت روانی خوبی برخوردار هستند . لذا توصیه می گردد برای بهبود سلامت روان، کاهش آسیب های اجتماعی وکاهش افت تحصیلی به سواد رسانه ای و آموزش آن در مدارس اهمیت بیشتری داده شود.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه توصیفی -همبستگی 313 دانش آموز دختر و پسر دوره دوم متوسطه هنرستان های فنی حرفه ای و کاردانش ناحیه 2 شهرستان خرم آباد به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و جهت گردآوری داده ها از سه پرسشنامه سواد رسانه ای، خودکارآمدی و سلامت روان استفاده شد.
همبستگی عملکرد خودمراقبتی دانش آموزان با میزان سلامت روان (به تصویر صفحه رجوع شود) بر اساس جدول 7 بین مولفه های سواد رسانه ای یعنی درک محتوا، آگاهی از اهداف پنهان پیام،گزینش آگاهانه پیام، نگاه انتقادی و تجزیه وتحلیل پیام با مولفه های عملکرد خودمراقبتی یعنی تغذیه، روابط بین فردی، مسئولیت در برابر سلامتی، فعالیت فیزیکی و ورزش و مدیریت استرس ارتباط مثبت(قوی) و معنا داری وجود دارد.
ضرایب استاندارد و غیر استاندارد پیش بینی عملکرد خودمراقبتی از طریق متغیرهای پیش بینی در رگرسیون همزمان (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به نتایج شکل شماره 1 که ضریب همبستگی بین سواد رسانه ای و خودمراقبتی وسلامت روان بر اساس ضریب همبستگی پیرسون به دست آمده می توان گفت بین سوادرسانه ای ،خودمراقبتی و سلامت روان ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.
در این راستا نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که سواد رسانه ای با مولفه های درک محتوا، آگاهی از اهداف پنهان پیام، گزینش آگاهانه پیام، نگاه انتقادی به پیام و تجزیه و تحلیل پیام مهمترین پیشگویی کننده عملکرد خودمراقبتی است، همچنین خودمراقبتی با مولفه های تغذیه، رابطه بین فردی، مسئولیت در برابر سلامتی، فعالیت فیزیکی و ورزشی و مدیریت استرس مهمترین پیشگویی کننده سلامت روان دانش آموزان نوجوان است.