چکیده:
اقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکانها رشد میکنند، رونق میگیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست مییابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیاری می شود. هدف از این مقاله بررسی رابطه تجربی بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد و شاخص توسعه انسانی در کشورهای حوزه منا است. بدین منظور در این پژوهش از داده های پانل در بازه سالانه 2000 تا 2019 برای کشورهای عضو منا استفاده شده است. نتایج تجربی بهدستآمده با استفاده از روش رگرسیون بهظاهر نامرتبط (SUR) نشان میدهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی به میزان 0.003 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به میزان 0.192 واحد در کشورهای منا تأثیر مثبت و معناداری داشته است. همچنین سایر متغیرهای پژوهش از جمله بازبودن تجاری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ثبات ناخالص بر رشد اقتصادی به ترتیب به میزان 0.002، 0.001 و 0.001 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به ترتیب به میزان 0.380، 0.071 و 0.321 واحد تأثیر مثبت و معناداری داشته اند. همچنین شایان ذکر است که در معادله رشد اقتصادی متغیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی معنادار به دست نیامده است.
Economists, at least since Adam Smith's book The Wealth of Nations in 1776, have sought to answer the question of why some places are growing, prospering, and achieving higher living standards. Therefore, high growth and development cause many economic and social facilities and benefits to individuals. This article aims to investigate the empirical relationship between information and communication technology and growth and human development index in Mena countries. For this purpose, in this study, panel data in the annual period from 2000 to 2019 for MENA member countries have been used. Experimental results obtained using the seemingly unrelated regression (SUR) method show that information and communication technology has a positive and significant effect on the economic growth of 0.03 percent and human development index of 0.192 units in MENA countries. Also, other research variables such as trade openness, foreign direct investment, and gross stability capital formation on economic growth by 0.002, 0.001, and 0.001 percent, respectively, and on the human development index by 0.380, respectively 0.071 and 0.321 had a positive and significant effect. It is worth noting that in the economic growth equation, the variable of foreign direct investment is not significant.