چکیده:
کمبود آب و خشکسالی از بزرگترین چالشهایی است که تو سعه کشاورزی کشور در حال و آینده با آن رو به رو ا ست. بیشک کاهش عملکرد محصولات کشاورزی، تاثیرات منفی خود را بر اقتصاد رو ستایی، رفاه و کیفیت زندگی در جوامع روستایی به ویژه کشاورزان خواهد داشت. کشاورزان زیاندیده از خشکسالی بسته به موقعیت اقتصادی و اجتماعی خود به طرق گوناگون به پدیده خشکسکالی واکنش نشکان میدهند. بنابراین شناسایی مهمترین اثرات خشکسالی بر معیشت خانوارهای روستایی حایز اهمیت است. از همین رو این هدف پژوهش ارزیابی اثرات خشکسالی بر معیشت کشاورزان بهرهبرداردر دو: بخش لاشار و آهوران شهرستان نیکشهراست. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را روستاییان دو بخش لاشار و آهوران شهرستان نیکشهر تشکیل میدهد که براساس سرشماری سال 1395 تعداد 46426نفر جمعیت داشتهاند که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونهای به تعداد 328 نفر به صورت تصادفی طبقهبندی شده انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش از تحلیل رگرسیون چندمتغیره، تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شده است. نتایج رگرسیون خطی نیز نشان داد که خشکسالی بیشترین تاثیر را بر بعد اقتصادی با مقدار بتای 371/0داشته است. همچنین اثرات خشکسالی بر بعد اجتماعی با مقدار بتای 158/0 و بر بعد زیست محیطی با مقدار بتای 245/0 جشمگیر بوده است. بنابراین خشکسالی اثرات تاثیرگذار زیادی بر معیشت خانوارهای روستایی شهرستان نیکشهر مخصوصا در منطقه مورد مطالعه گذاشته است. نتایج تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی نشان داد که بین گروههای مختلف زمیندار (مالکان کوچک، متوسط و بزگ) رابطه معنی داری بین میزان رضایت از درآمد و خشکسالی در روستاهای مورد مطالعه دارد. و همچنین بزرگ مالکان نسبت به مالکان کوچک و متوسط از سطح رضایتمندی پایینتری از میزان درآمد خود دارند.