چکیده:
در جهان کنونی اسلام قرآن کریم یگانه کتاب جاویدان است که سبب اتحاد میان مسلمانان میگردد. در صورتی که در این کتاب مقدس از لحاظ علم قرائت اختلافاتی مشاهده گردد امکان تزلزل افکار نسبت به آن وجود دارد. چه بسا کتاب حاضر هیچگونه تحریفی از لحاظ زیاده و نقصان دارا نمیباشد ولی آیات آن به لحاظ قرائت آیات باید مورد کنکاش و بررسی قرار گیرد تا از انحراف افکار بکاهد. در این پژوهش سوره نساء به عنوان سوره ای خاص که بیان کننده موضوعاتی با محوریت زنان میباشد، با روش توصیفی و تحلیلی به صورت گزینش آیات مورد بررسی و کنکاش قرار گرفت. هر یک از مفسران به قرائت قراء سبع توجه ویژه ای نشان دادهاند و پذیرش قرائت مورد نظر در تفسیر آیات بر مبنای رای اکثریت قاریان قرائتهای هفتگانه میباشد. قرائت نقش به سزایی در بیان تفسیر آیات دارا میباشد، به نحوی که اگر قرائتی بنا بر قواعد مشهور صرفی و نحوی نباشد کنار گذاشته میشود و به تبع آن تفسیر ذیل آیات نیز تغییر مییابد. با این پژوهش دانسته شد، اختلاف قرائات، گاه هیچ تغییری در معنا ایجاد نمی کند و گاه موجب تغییرات معنایی میگردد و این تغییرات میتواند به صورت اساسی یا جزیی در معنای واژگان صورت گیرد. آیات الاحکام توسط اختلاف قرائات دستخوش تغییر میگردند. دیگر آن که علم صرف و نحو بیشترین تاثیر را در اختلاف قرائت ایفا مینمایند و با آگاهی از اختلاف قرائات میتوان بینش صحیح نسبت به آیات قرآن بدست آورد.
خلاصه ماشینی:
عالمان به علوم قرائت قرآن کریم در حدود ۴۲ واژه به عنوان واژگانی که دارای اختلاف قرائت میباشند بیان نموده اند (الدانی، ۱۴۰۴: ۱/ ۹۳-۹۸)، در این نگارش به موارد معدودی از آنها به عنوان نمونه پرداخته شده است.
تحلیل و نتیجه با توجه به آنچه گفته شد، اگر واژه «المحصنات» را با کسر صاد قرائت شود باید در توجیه آن گفت منظور خداوند متعال زنان شوهرداری است که با عفت یا آزاده هستند و از این طریق خود را از زنا حفظ کرده اند ولی این توجیه صحیح به نظر نمی آید، چه بسا در این صورت با زنان شوهرداری که عفیف و آزاده هستند نباید ازدواج کرد در حالی که خداوند در صدد بیان این موضوع است که به طور مطلق از ازدواج با زنان شوهردار خودداری گردد.
در تفسیر بحرالمحیط بعد از اشاره به علت اختلاف قرائات در این واژه بیان میشود، فرقی نیست بین اینکه «أُحلَّ لَکُم» بر فعل معلوم عطف گردد یا بر فعل مجهول «حرمت علیکم»، چه بسا فاعل محذوف در «أُحلَّ لَکُم» خداوند متعال است و فاعل پنهان در «أُحلَّ لَکُم» بر وجه معلوم نیز خداوند متعال است (ابوحیان، ۱۴۲۲: ۳/ ۲۲۴) تحلیل و نتیجه از بیانات فوق میتوان اینگونه دریافت، «أُحلَّ لَکُم» اگر به صورت معلوم و با فتح همزه قرائت گردد، نمی توان آن را بر فعل مجهول «حرمت علیکم» در آیه قبل عطف نمود.