چکیده:
هوش معنوی، بهکارگیری منابع معنوی برای سازگاری و افزایش عملکرد، موجب افزایش بهزیستی روانی میشود. این پژوهش با روش توصیفی و با هدف ساخت مقیاس هوش معنوی برای دانشجویان مسلمان و اعتباریابی آن بود. ابتدا براساس مصاحبه کیفی، با 17 دانشجوی مسلمان با هوش معنوی بالا، مولفهها و گویههای پرسشنامه هوش معنوی، طراحی و توسط 14 کارشناس تایید شد. برای هنجاریابی آن به روش خوشهای، 226 دانشجو از دانشگاههای تهران، قم و مازندران انتخاب شدند و پرسشنامههای اولیه هوش معنوی، سلامت معنوی پولوتزین و الیسون، دلبستگی به خدا روات و کرکپاتریک، بهزیستی روانی ریف، تابآوری کونور و دیویدسون، خودکارآمدی شرر، هدفمندی ماهولیک و کرامباف را تکمیل کردند. در تحلیل دادهها، از روشآلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی، تاییدی، همبستگی و نرمافزارهای spss24 و lisrel8.8 استفاده شد. نتایج نشان داد که مقیاس هوش معنوی، دارای 15 گویه و 3 مولفه (احساس نزدیکی به خدا، تابآوری معنوی و هدفمندی معنوی) است. تحلیل عاملی تاییدی، روایی سازه مطلوبی (IFI=0/97 و IFC=0/97) را نشان داد. پرسشنامه هوش معنوی، با سلامت معنوی (7/0) و دلبستگی ایمن به خدا (6/0)، بهزیستی روانی (5/0)، تابآوری (5/0) و خودکارآمدی(5/0) و هدف در زندگی(7/0) رابطه معنادار دارد. پایایی پرسشنامه، از طریق ضریب آلفای کرونباخ، 87/0 بهدست آمد. مقیاس هوش معنوی دانشجوی مسلمان، برای ارزیابی هوش معنوی دانشجویان مسلمان، مناسب است و میتواند در آسیبشناسی ابعاد معنوی دانشجویان مسلمان استفاده شود.
Increasing psychological well-being, spiritual intelligence is the use of spiritual resources for improving one’s adaptation and function. The purpose of this study was to develop and validate a spiritual intelligence scale for Muslim students. The method used in this study was descriptive. At first, based on a qualitative interview with 17 Muslim students with high spiritual intelligence, the components and items of the spiritual intelligence scale were designed and approved by 14 experts. In order to standardize it, 226 students from Tehran, Qom and Mazandaran universities were selected through cluster sampling. These participants completed the initial scales of spiritual intelligence, Pulotzin and Ellison's Spiritual Health, Kirkpatrick and Rovat’s Attachment to God Scale, Reef’s Mental Well-being Scale, The Connor-Davidson Resilience Scale, Sherer’s General Self-Efficacy Scale, and Krambaf and Maholick’s purpose in life scale. Cronbach's alpha method, exploratory and confirmatory factor analysis, correlation as well as spss 24 and lisrel 8.8 software were used in data analysis. The results showed that the spiritual intelligence scale has 15 items and 3 components (feeling close to God, spiritual resilience and spiritual purposefulness). Confirmatory factor analysis showed satisfactory construct validity (IFI = 0.97 and IFC = 0.97). The spiritual intelligence scale has a significant relationship with spiritual health (0.7), safe attachment to God (0.6), mental well-being (0.5), resilience (0.5), self-efficacy (0.5) and purpose in life (7 / 0), that shows its concurrent validity. The reliability of the scale was obtained through Cronbach's alpha coefficient of 0.87. It was concluded that the Spiritual Intelligence Scale for Muslim Students is suitable for assessing their spiritual intelligence and can be used in the pathology of their spiritual dimensions.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش با روش توصيفي و با هدف ساخت مقياس هوش معنوي براي دانشجويان مسلمان و اعتباريابي آن بود.
براي هنجاريابي آن به روش خوشهاي، 226 دانشجو از دانشگاههاي تهران، قم و مازندران انتخاب شدند و پرسشنامههاي اوليه هوش معنوي، سلامت معنوي پولوتزين و اليسون، دلبستگي به خدا روات و کرکپاتريک، بهزيستي رواني ريف، تابآوري کونور و ديويدسون، خودکارآمدي شرر، هدفمندي ماهوليک و کرامباف را تکميل کردند.
نتايج نشان داد که مقياس هوش معنوي، داراي 15 گويه و 3 مؤلفه (احساس نزديکي به خدا، تابآوري معنوي و هدفمندي معنوي) است.
پرسشنامه هوش معنوي، با سلامت معنوي (7/0) و دلبستگي ايمن به خدا (6/0)، بهزيستي رواني (5/0)، تابآوري (5/0) و خودکارآمدي(5/0) و هدف در زندگي(7/0) رابطه معنادار دارد.
ازاينرو، اين پژوهش بهدنبال ساخت و هنجاريابي مقياس هوش معنوي براي دانشجويان مسلمان است.
ابزار پژوهش براي جمعآوري دادهها، از پرسشنامههاي هوش معنوي محققساخته، سلامت معنوي (پولوتزين و اليسون، 1982)، دلبستگي به خدا (روات و کرکپاتريک، 2002)، بهزيستي رواني (ريف، 1989)، تابآوري (کونور و ديويدسون، 2003)، خودکارآمدي (شرر، 1982)، و هدفمندي (ماهوليک و کرامباف، 1969)، استفاده شد.
براي بررسي روايي ملاک پرسشنامه هوش معنوي و زيرمقياسهاي آن، رابطة آنها با سلامت معنوي، تابآوري معنوي، دلبستگي به خدا، خودکارآمدي، هدف در زندگي و بهزيستي رواني بررسي شد که نتايج در جدول 5 ارائه شده است.
نتايج پژوهش نشان داد كه مقياس هوش معنوي، شامل سه مؤلفة احساس نزديکي به خدا، تابآوري معنوي و هدفمندي معنوي و 15 گويه است.
رابطة نمرات مقياس هوش معنوي با نمرات مقياسهاي سلامت معنوي، دلبستگي ايمن به خدا، بهزيستي رواني، تابآوري، خودکارآمدي و هدف در زندگي مثبت و معنادار است.