چکیده:
هدف: بروز اختلافات زناشویی، مولفههای روانشناختی و هیجانی را با آسیب جدی مواجه میسازد، پژوهش حاضر بهمنظور تعیین اثربخشی زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی بر انعطافپذیریشناختی و تنظیمشناختی هیجان در زوجین متقاضی طلاق انجام شد. روش: شبهآزمایشی با طرح (پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل) بود. جامعه آماری شامل کلیه زوجین متقاضی طلاق ارجاع شده از دادگستری شهرستان بهشهر به مراکز مشاوره طرف قرارداد طرح کاهش طلاق در 6 ماهه دوم سال 1398 بود. در این کارآزمایی بالینی 32 نفر (16 زوج متقاضی طلاق) با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه 16 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش پروتکل زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی (لیو و مککی، 2012) را در 14 جلسه 90 دقیقهای بهصورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامههای انعطافپذیریشناختی دنیس و وندروال (۲۰۱۰) و تنظیمشناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2001) بود. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافتهها: نتایج نشان داد زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی بر بهبود انعطافپذیریشناختی و تنظیمشناختیهیجان در زوجین متقاضی طلاق در مرحله پسآزمون موثر است (05/ 0 <P). همچنین زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی بر بهبود مولفههای اجتناب از تجارب هیجانی، کنترل بر روی زندگی، راهبرد سازشیافته و راهبرد سازش نایافته زوجین متقاضی طلاق موثر است (05/ 0 <P). نتیجهگیری: با توجه به یافتههای این پژوهش میتوان از طریق زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی به شیوه گروهی به افزایش انعطافپذیریشناختی و تنظیمشناختیهیجان در زوجین متقاضی طلاق کمک نمود.
Aim: The occurrence of marital disputes seriously damages the psychological and emotional components. The present study was conducted to determine the effectiveness of couples therapy based on acceptance and commitment and schema-therapy on flexibility, cognitive emotion-regulation in couples seeking divorce. Methods: It was a quasi-experimental design (pre-test-post-test with control group). The statistical population included all couples applying for divorce who were referred by the Behshahr justice system to the counseling centers as part of the divorce reduction program in the second half of 1398. In this clinical trial, 32 people (16 couples seeking divorce) were selected through convenient sampling method and randomly divided into two groups of 16 people. The experimental group was trained in integrated couple therapy protocol based on acceptance, commitment and schema therapy (Liu and McKee, 2012) in fourteen 90-minute sessions as a group. Research tools included the Dennis and Vanderwall Cognitive Flexibility Questionnaire (2010) and the Cognitive Emotion Cognitive Regulation Questionnaire (2001). Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Findings: The results showed that combined couple therapy based on acceptance and commitment and schema-therapy is effective in improving cognitive flexibility, and cognitive emotion-regulation in couples seeking divorce in the post-test phase (P Conclusion: According to the findings of this study, it is possible to increase cognitive flexibility and cognitive emotion-regulation in couples seeking divorce through integrated group ACT-based couple therapy and schema-therapy.
خلاصه ماشینی:
(صفحات 230-255) چکیده هدف: بروز اختلافات زناشویی، مولفههای روانشناختی و هیجانی را با آسیب جدی مواجه میسازد، پژوهش حاضر بهمنظور تعیین اثربخشی زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی بر انعطافپذیریشناختی و تنظیمشناختی هیجان در زوجین متقاضی طلاق انجام شد.
لیو و مککی (2012)، درمان مبتنی بر پذیرش را با استفاده از فرمولبندی طرحواره، برای مشکلات بینفردی ارزیابی کرده و مداخله درمانی را برای زوجین با مشکلات شدید تهیه کردند، که شامل مداخلاتی است که باعث کاهش اجتناب تجربهای و طرحوارههای ناسازگار و افزایش شناخت و تعهد نسبت به پیگیری اهداف ارزشمند و بهبود تعارضات زناشویی زوجین میشود (اعلمی، تیموری، آهی و بیاضی، 1399).
لو و مککی (2012)، در پژوهش خود که بر روی 14 زوج در دو گروه آزمایش و کنترل انجام پذیرفت نتایج نشان داد درمان تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی، میزان رضایت از رابطه و مهارتهای ارتباطی را بهبود بخشیده و باعث کاهش رفتارهای بینفردی ناسازگار شده است.
بدینمعنی که زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی بر افزایش انعطافپذیریشناختی و تنظیمشناختیهیجان و خردهمولفههای ادراک گزینههای مختلف، ادراک کنترلپذیری، ادراک توجیه رفتار، راهبرد سازشیافته و کاهش میزان راهبردهای سازش نایافته در زوجین متقاضی طلاق شده است.
بحثونتیجهگیری این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی بر انعطافپذیریشناختی و تنظیمشناختیهیجان در زوجین متقاضی طلاق انجام شد.
همچنین یافتههای پژوهش نشان داد که زوجدرمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحوارهدرمانی باعث افزایش تنظیمشناختیهیجان و خردهمولفهها راهبرد سازشیافته و کاهش میزان راهبردهای سازشنایافته در زوجین متقاضی طلاق شده است.