چکیده:
معماری مصر در دوره ممالیک بحری شاهد برپایی شماری از سازه ها متأثر از زمینهها و اهداف سیاسی بود. این زمینهها، عناصر و اسلوبهایی را به معماری افزودند و عرصه را برای افزایش شمار بناهایی با چنان مشخصهها فراهم کردند. این مقاله این پرسش را پاسخ می دهد که عوامل سیاسی چگونه بر معماری ممالیک بحری در مصر اثر گذاشتند؛ چه بناهایی تحتتأثیر این عوامل پدید آمدند و مشخصات متناظر با امر سیاسی در این بناها چه بود؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که عوامل و اهدافی نظیر مشروعیت سیاسی، تسلط بر جامعه، حفظ حکومت و ثروت، تبدیل مصر به مرکز خلافت و نیز مسئله هویت، ممالیک را به سوی افزایش فعالیتهای معماری سوق داد. همچنین بناهایی چون طباق، مسجد جامع، مدرسه، خانقاه، زاویه، حمام، رباط، سبیلکُتاب و مقبره و سازههایی نظیر میدانها و پلها از جمله بناهایی هستند که تحتتأثیر زمینههای سیاسی در مصر پدید آمدند.
A number of architectural activities in Egypt during the Mamluks period were influenced by the political context and the goals and factors that associated with it. These contexts added elements and styles to the architecture and provided an area for increasing the number of buildings with such as characteristics. The aim of this research is answer the questions by descriptive-analytical and statistical methods: how did political factors affect the architecture of Mamluks in Egypt? Which buildings were created under the influence of these factors? Findings show that factors and goals such as political legitimacy, domination of society, maintaining government and wealth, turning Egypt into the center of the caliphate, and the question of identity, led the country to increase architectural activities.Also, buildings such as tibaq, Jam‛, madrasah, khanqah, zawiyah, hamam, ribat, sabil-kuttab and tombs and structures such as squares and bridges are among the buildings that emerged under the influence of political contexts in Egypt.
خلاصه ماشینی:
ابن حبیب ، ۳۰١/١؛ مقریزی، خطط ، ۲١۰/٤، ۲١١، ۲١۸، ۲۲٤، ۲۲۲، ۲٦۰؛ ابن تغری بردی، النجوم ، بود تا این که بیبرس جاشنگیر روش پیوند میان خانقاه یا رباط با مقبره را پیش گرفت و این نوع معماری را به شیوه ای مرسوم در مصر بدل کرد.
, , قلاوون , جامع منجک ١٦۳ , سیف الدینً منجًک یوسفی , ۷٥١ ه ق , بیرون باب زویله جامع ملک سلطان حسن ١٦٤ , ملک ناصر حسن , ۷٥۷ ه ق , روبه روی قلعۀ جبل جدول ٢-۱ مدرسه ها بنا , مؤسس , دوره / سال , مکان مدرسه معزیه ١٦٥ , ملک معز آیبک ترکمانی , ٦٥٤ ه ق , مصر مدرسه صاحبیه بهائیه ١٦٦ , صاحب بهاءالدین علی بن محمد بن سلیم بن حّنا , ٦٥٤ ه ق , مصر مدرسه ظاهریه قدیم ١٦۷ , ملک ظاهر بیبرس بندقداری , ٦٦۲ ه ق پایان , بین القصرین مدرسه فارقانیه ١٦۸ , امیر شمس الدین آق سنقر فارقانی , ٦۷٦ ه ق , قاهره مدرسه تربه أم صالح ١٦۹ , ملک منصور قلاوون , ٦۸۲ ه ق , کنار مدرسه أشرفیه مدرسه مهذبیه ١۷۰ , ابن ابی حلیقه , پیش از ۷۸٤ ه ق , بیرون قاهره / حاره حلب مدرسه منصوریه ١۷١ , منصور سیف الدین قلاوون , ٦۸٤ ه ق اتمام , بین القصرین مدرسه أشرفیه ١۷۲ , أشرف صلاحالدین خلیل بن قلاوون , ٦۸۷ ه ق , نزدیک آرامگاه سیده نفیسه مدرسه طفجیه ١۷۳ , امیر سیف الدین طفجی , پیش از ۷۸٤ ه ق , خطه حدره بقر ١٦۲.