چکیده:
یکی از مناطق مستعد برپایی همگرایی، جهان اسلام است که از جنوب شرق آسیا تا غرب آفریقا امتداد یافته است و بیش از پنجاه کشور را در برمیگیرد که در صورت تحقق، نقشی اساسی در قدرتیابی مسلمانان میتواند داشته باشد. یکی از عوامل ایجاد همگرایی بین کشورهای اسلامی اقتصاد است که هم ناشی از پتانسیل غنی و متنوع اقتصادی جهان اسلام است و هم یک ضرورت برای توسعه داخلی این کشورها میباشد. اما علیرغم پتانسیل و ضرورت مذکور، شاهد واگرایی اقتصادی کشورهای اسلامی و در نتیجه ناکام ماندن همگرایی جهان اسلام هستیم که ضرورت شناسایی علل و عوامل اصلی واگرایی اقتصادی کشورهای اسلامی را ایجاب میکند. بنابراین، هدف اصلی این مقاله، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و براساس چارچوب نظری همگرایی، پاسخگویی به این سوال است که اقتصاد بعنوان یک عامل بنیادین در روابط کشورها، چه تاثیری بر همگرایی جهان اسلام دارد؟ یافتههای مقاله نشان میدهد که واگرایی اقتصادی کشورهای اسلامی، یکی از عوامل پایهای در جلوگیری از شکلگیری همگرایی در جهان اسلام است.
خلاصه ماشینی:
تأثیر واگرایی اقتصادی کشورهای اسلامی بر همگرایی جهان اسلام امیرمحمد ایزدی 1 ، علی موسائی 2 چکیده یکی از مناطق مستعد برپایی همگرایی، جهان اسلام است که از جنوب شرق آسیا تا غرب آفریقا امتداد یافته است و بیش از پنجاه کشور را در برمیگیرد که در صورت تحقق، نقشی اساسی در قدرتیابی مسلمانان میتواند داشته باشد.
یکی از عوامل ایجاد همگرایی بین کشورهای اسلامی اقتصاد است که هم ناشی از پتانسیل غنی و متنوع اقتصادی جهان اسلام است و هم یک ضرورت برای توسعه داخلی این کشورها میباشد.
بنابراین، هدف اصلی این مقاله، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و براساس چارچوب نظری همگرایی، پاسخگویی به این سوال است که اقتصاد بعنوان یک عامل بنیادین در روابط کشورها، چه تأثیری بر همگرایی جهان اسلام دارد؟ یافتههای مقاله نشان میدهد که واگرایی اقتصادی کشورهای اسلامی، یکی از عوامل پایهای در جلوگیری از شکلگیری همگرایی در جهان اسلام است.
3- تأثیر اقتصاد بر شکلگیری همگرایی برای تحلیل همگرایی، نظریههای مختلفی از سوی نظریهپردازان ارائه شده که هریک در تحلیل خود، بر اولویتهای متفاوت تأکید داشتهاند، اما عموماً عوامل اقتصادی جزء عوامل اولیهای بوده که در فرآیند همگرایی مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا فعالیت حول محور اقتصاد دارای بازده بیشتری نسبت به عوامل سیاسی، فرهنگی و امنیتی تلقی شده است (Salmon, 2005: 243).
با این وجود، از آنجاکه مرکز، جایگاه تعیین کننده به لحاظ رابطه منطقه با نظام بینالملل دارد، دیدگاههای متفاوت کشورهای اسلامی به نظام بینالملل، عامل دیگری است که در همگرایی جهان اسلام، باعث ایجاد شکاف شده است.
نتیجهگیری هدف این مقاله، بررسی تأثیر وضعیت اقتصادی کشورهای اسلامی بر همگرایی جهان اسلام بود.