چکیده:
پژوهش حاضر باهدف تعیین الگوهای ذهنی نخبگان فعالیتهای حزبی استان ایلام در خصوص موانع موفقیت فعالیتهای حزبی و پاگیری آن در کشور انجام شد. روش پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت اکتشافی و از حیث گردآوری دادهها توصیفی پیمایشی است که با استفاده از روش کیو الگوهای ذهنی مختلف فعالان حزبی و سیاسی نسبت به موانع موفقیت فعالیتهای حزبی در استان ایلام تعیین گردید. فضای گفتمان کیو بهمنظور جمعآوری عبارات کیو، بامطالعه منابع نوشتاری و نیز 12 مصاحبه عمیق از فعالان حزبی برتر در سطح استان که به شیوه هدفمند انتخابشده بودند تشکیل گردید و درنهایت پس از بررسی 68 عبارت مطرحشده، 49 کارت کیو به دست آمد. کارتهای مشخصشده، در اختیار 20 نفر از اساتید و فارغالتحصیلان رشتههای علوم سیاسی و جامعهشناسی و جامعهشناسی سیاسی در سطح دانشگاههای استان ایلام بهمنظور اولویتبندی آنها قرار گرفت. یافتههای کیو نشان داد که پنج الگوی ذهنی غالب شامل : نظام تحزّب ضعیف، سنتگرایی شدید، آگاهی اجتماعی پایین، منافع حزبی قوی و توسعه سیاسی ضعیف در بین اعضای نمونه کیو وجود داشت. 9/70 درصد از واریانس موانع موفقیت فعالیتهای حزبی در سطح کشور توسط این الگوهای ذهنی تبیین شدهاند. بر اساس الگوهای مشخصشده میتوان اینگونه تفسیر نمود که وجود موانع فرهنگی و سنتی در بطن جامعه و سواد سیاسی پایین در بین نخبگان و ارکان حزبی مانع از شکلگیری و تقویت فعالیتهای حزبی در استان ایلام شده است.
The aim of the present study was to determine the mental patterns of the elites of the party activities of Ilam province regarding the obstacles to the success of the party activities and its establishment in the country. Based on the applied purpose, in terms of exploratory nature and in terms of data collection, the present research method is a survey that was determined using QQ method of different mental patterns of party and political activists to the obstacles to the success of party activities in Ilam province. The QQ discourse space was created to collect QQ phrases, read written sources, and conduct 12 in-depth interviews with top party activists in the province who were purposefully selected, and finally, after reviewing 68 phrases, 49 QQ cards were obtained, sociology and political sociology at the universities of Ilam province in order to prioritize them. Kyu's findings showed that there were five dominant mental patterns among the members of the Kyu sample, including a weak party system, strong traditionalism, low social awareness, strong party interests, and poor political development. 70.9% of the variance in the success of party activities at the national level is explained by these mental patterns. Based on the identified patterns, it can be interpreted that the existence of cultural and traditional barriers in the heart of society and low political literacy among elites and party elements has prevented the formation and strengthening of party activities in Ilam province.
خلاصه ماشینی:
بر اساس الگوهاي مشخص شده مي توان اين گونه تفسير نمود که وجود موانع فرهنگي و سنتي در بطن جامعه و سواد سياسي پايين در بين نخبگان و ارکان حزبي مانع از شکل گيري و تقويت فعاليت هاي حزبي در سطح استان ايلام شده است .
بررسي ها نشان مي دهد که در برخي از نقاط کشور و خصوصاً استان ايلام عليرغم تلاش هايي که شده است هنوز تحزب نتوانسته است جايگاه خود در شکل دهي به فعاليت هاي سياسي که بارزترين نماد آن انتخابات مختلف در سطح استان است را پيدا کند و مواردي همچون قبيله گرايي ، تعصبات ايلي و عشيره اي حتي در نقاط شهري اين استان پررنگ باقي مانده اند (ولدبيگي ، ١٣٨٩).
با بررسي پيشينه هاي پژوهش به نظر مي رسد در بين محققان اجماع و ديدگاه واحدي در مورد علل ناکارآمدي احزاب سياسي در ايران وجود ندارد، هرچند برخي از آن ها دلايل مهمي را نيز براي اين ناکارآمدي عنوان کرده اند لذا مسئله اصلي اين پژوهش شناسايي الگوهاي ذهني فعالان حزبي از علل ناکارآمدي فعاليت هاي حزبي در ايران است که به روش تحليل تماتيک (کيو) به انجام رسيده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) الگوي ذهني اول (نظام تحزب ضعيف ): بر اساس ذهنيت و ديدگاه مشترک اين الگوي ذهني سطح جامعه گروه ها و نهادهاي اجتماعي رشد کافي نداشته اند که بتوان در قالب آن ها فعاليت هاي حزبي و سياسي و نيز آگاهي سياسي را به مخاطبان و در بين عموم مردم نشر داد.