چکیده:
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محتوای کتاب علوم پایه دوم دبستان بر اساس عوامل خلاقیت گیلفورد (حافظه شناختی، تفکر
همگرا و واگرا و قضاوت ارزشیاب) انجام شده است. جامعه آماری شامل متن دروس کتاب علوم چاپ سال ١٤٠٠ بوده است.
ابزار گردآوری دادههای این تحقیق نیز شامل فرم تحلیل محتوای محقق ساخته بود که بر مبنای شاخص خلاقیت گیلفورد
تهیه شده است. بررسی زمینه میزان تطبیق محتوا در متن با عوامل خلاقیت گیلفورد نشان داد که سطح تفکر همگرا با تبیین
٠,٥٥ از محتوای کتاب حاضر بیشترین اهمیت دارد و بعد از آن سطح شناختی ٠,٢٦ و سپس تفکر واگرا ٠,١٦ و در انتها
قضاوت ارزشیاب با ٠,١ کمترین فراوانی را به خود اختصاص دادهاند. بنابراین به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که در محتوا
(متن) کتاب علوم تجربی پایه دوم دبستان به تفکرات همگرا بیشترین توجه اعمال شده شده است و به سطوح خلاقیت توجه
کمتری شده است. کتاب علوم پایه دوم ابتدایی بیشترین تمرکز برای خلق محتوا را در راستای تفکرات همگرا و همسو داشته
است و سایر سطوح در سایه ی این نوع تفکر با درصد کمتری در کتاب دیده میشوند. در کتاب علوم تجربی پایه دوم ابتدایی
تعادل بین شاخصهای تحلیلی الگوی گیلفورد (حافظه شناختی، تفکر همگرا و واگرا و قضاوت ارزشیاب) برقرار نشده است. با
توجه به درصد بالای دادههای کتاب تحت عنوان تفکرات همگرا و اختلاف فراوانی زیاد بین آنها در صفحات نیاز به ایجاد
تغییراتی در این زمینه خواهیم داشت. این درحالی است که اهمیت تفکرات واگرا و ارزشیاب را هیچ گاه نمیتوان در رشد
خلاقیت و رشد دانش آموزان نادیده گرفت.
خلاصه ماشینی:
سوال پنجم : تا چه اندازه متن درس پنجم کتاب علوم تجربي پايه دوم ابتدايي بر مبناي سطوح حافظه شناختي، تفکر همگرا، تفکر واگرا و تفکر ارزشياب بوده است ؟ عوامل خلاقيت گيلفورد حافظه شناختي تفکر همگرا تفکر واگرا تفکر ارزشياب جمع درس پنجم فراواني (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به اطلاعات مندرج در جدول بالا مي توان نتيجه گرفت که از مجموع ١٠ واحد مطرح شده در اين درس ، ٢واحد يعني ٢٠ درصد در سطح شناختي و ٤واحد يعني٤٠ درصد در سطح تفکر همگرا و ٤واحد يعني ٤٠ درصد در سطح تفکر واگرا در محتواي کتاب گنجانده شده است و در بحث تفکر ارزشياب واحدي شناخته نشده است که نشان مي دهد کتاب بيشترين توجه را در اين درس به تفکرات همگرا و واگرا داشته است .
سوال ششم : تا چه اندازه متن درس ششم کتاب علوم تجربي پايه دوم ابتدايي بر مبناي سطوح حافظه شناختي، تفکر همگرا، تفکر واگرا و تفکر ارزشياب بوده است ؟ عوامل خلاقيت گيلفورد حافظه شناختي تفکر همگرا تفکر واگرا تفکر ارزشياب جمع درس ششم فراواني (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به اطلاعات مندرج در جدول بالا مي توان نتيجه گرفت که از مجموع ١٢ واحد مطرح شده در اين درس ، ٢واحد يعني ١٦,٦٧ درصد در سطح شناختي و ٨واحد يعني٦٦,٦٦ درصد در سطح تفکر همگرا و ٢واحد يعني ١٦,٦٧ درصد در سطح تفکر واگرا در محتواي کتاب گنجانده شده است و در بحث تفکر ارزشياب واحدي شناخته نشده است که نشان مي دهد کتاب بيشترين توجه را در اين درس به تفکرات همگرا داشته است .