چکیده:
رشد سریع جمعیت و تمرکز آنها در شهرها در سراسر جهان بر دورنمای بلندمدت پایداری محیط زیست جهانی اثر مـیگـذارد. در شهرسـازی
این روند به تبع دگرگونیهای اجتماعی-اقتصادی آهنگی فزاینده داشته است به گونه ای که نظریات نوینی جهت تبیـین مسـائل پیچیـده دنیـای
شهری امروز و حل آن ارائه گردیده است بر این اساس در سالیان اخیر در تبیین مفهوم شـهر و ابعـاد آرمـانی آن نظریـات متنـوعی ارائـه شـده
است. از مفهوم شهر آرمانی افلاطونی تا مفهوم شهر زیست پذیر کنونی. در ایـن مقالـه بـه شناسـایی اصـول و معیارهـای شـهر زیسـت پـذیر و
همچنین دسته بندی آنها پرداخته شده است و همچنین معیارهای مناسب برای سنجش زیسـت پـذیری در منطقـه ٥ شـهر تهـران انتخـاب
گردید. سپس به تحلیل وضع موجود در منطقه ٥ و پهنه بندی آن پرداخته و منطقه مذکور بر اساس پاره ای ویژگیهای کلـی پهنـه بنـدی شـده
است. در آخر شرایط زیست پذیری در هر یک از پهنه هـا بـه وسـیله تحلیـل سلسـله مراتبـی (AHP) و بـا اسـتفاده از Extention AHP
نرم افزار ARC GIS و رویهم اندازی لایهها در نرم افزار مذکور ارزیابی شده و مورد مقایسه و تحلیـل قـرار گرفتـه اسـت و درنهایـت پهنـه ٤
به عنوان زیست پذیرترین پهنه و پهنه ٢ به عنوان پهنه با زیست پذیری خیلی کم مشخص شدهاند.
خلاصه ماشینی:
1Community 141 بنابراين ضرورت طرح مسئله از آنجا ناشي ميشود که در کشور ما عليرغم وجود مشکلات فراوان در زمينه کيفيت زندگي شهري هنوز به تعداد کافي پيرامون چيستي و ماهيت زيست پذيري و شناسايي اصول و معيارهاي يک شهر زيست پذير تحقيق انجام نگرفته است و بدين ترتيب هنوز تفاوت ها و شباهت هاي اين رويکرد با رويکردهاي جديد نظير شهر تاب آور، شهر امن ، شهر آرماني و ...
پروژه ايجاد جوامع زيست پذير در ايالات متحد امريکا، اين اهداف را در براي بهبـود زيسـت پـذيري اجتماعـات محلـي در ايـن کشـور در نظـر گرفته است : احياي اجتماعات محلي موجود، بهبود محيط زيست و سلامت عمومي و کيفيت زندگي، تامين امکانات حمل و نقل بيشـتر، بهبـود کيفيت مداري و تبديل آن ها به مراکز محله اي، توسعه فرصت هاي اقتصادي ، افزايش امنيت اجتماعي و پيشگيري از جرم ، حفاظـت از اراضـي زراعي و فضاهاي باز، و ايمني در برابر مخاطرات محيطي (٢٠٠٠٢٥,Clinton-Gore Administration).
در اين مقاله با بررسي و ارزيابي فاکتورهاي موردنياز بـراي زيسـت پـذيري و بـه کار گيري نقشه هاي مربوطه از منطقه ٥ تهران ، ابتدا با توجه به فاکتورهاي لازم براي مدل سازي ارزيـابي زيسـت پـذيري، نقشـه هـاي فـاکتور تهيه و طبقه بندي مجدد (Recl assi f i cat i on) روي آن ها انجام گرفـت و بعـد از آن بـه روش وزنـدهي مقايسـه زوجـي، کـه بخشـي 141 ازروش AHP است ، با استناد به شناخت وضع موجود و نظرات کارشناسي به هر يک از فاکتورها وزني داده شد و با اسـتفاده از مـدل تهيـه شـده ، نقشه هاي فاکتور به روش همپوشاني شاخص تلفيق و مناطق مناسب مشخص و در انتها نيز با استفاده از فرآيند سلسـله مراتبـي AHP) پهنـه زيست پذير تر تعيين گرديد.