چکیده:
اعتبارات اسنادی تضمینی از جمله ابزارهایی است که در دهههای اخیر اهمیت فراوانی در عرصۀ حقوق بانکی یافته است. با وجود این، در بسیاری از کشورها ازجمله ایران مورد استفاده قرار نگرفته و بالطبع نقش و جایگاه آن مبهم است. لیکن با توجه به اهمیت روزافزون و مزایایی که با بهرهگیری از این سند نصیب بازرگانان میشود، ناگزیر به شناخت جایگاه دقیق آن خواهیم بود. در تحقیق حاضر، ضمن بررسی و شناسایی ویژگیهای منحصربهفرد اعتبارنامههای تضمینی، به مقایسۀ آن با نهادی مشابه به نام ضمانتنامههای عندالمطالبه پرداخته میشود. با توجه به کارکرد مشابه این دو سند در تضمین ریسک معاملات، لازم است مرز دقیق میان این دو بهدرستی بررسی و اصول حاکم بر آنها و ماهیت حقوقی این اسناد در حقوق داخلی و بینالمللی بهدرستی تبیین شود. بهنظر میرسد اعتبارنامۀ تضمینی بسیاری از مزایای مربوط به ضمانتنامۀ عندالمطالبه را داراست و حتی در برخی موارد از آن کاراتر است و پیشنهاد میشود بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اجرای این مقررات را به بانکهای سطح کشور ابلاغ و آن را اجرایی کند. گفتنی است این مقاله به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به رشتۀ تحریر در آمده است.
Standby Letter of Credit is one of the tools that has gained more significance in the Banking Law field over the past decades. Nevertheless, this tool has not been adequately studied in many countries, including Iran. Thus, its role and status remain unclear. Considering the increasing importance and advantages of using this commerce tool, it proves necessary to study it carefully. After careful study of the Standby Letter of Credit's peculiarities, this research compares it with a similar tool, namely Demand Guarantee. Due to these tools' similar functions, which both guarantee the risks of transactions, it is imperative to delineate their differences carefully. In this research, we have tried to clarify the similarities and differences in the legal regimes governing the two types of documents, both from procedural and substantive angles. In conclusion, it seems that Standby Letter of Credit has many of the advantages of Demand Guarantee, and in some aspects, it has even more advantages, since there is no dispute on the admissibility of the principle of independence regarding them. Moreover, despite many similarities, we should consider the Standby Letter of Credit as an entirely different tool. Promulgation of separate regulations under the title of international provisions governing Demand Guarantee supports this idea. It should be noted that the article has been written in a descriptive-analytical manner
خلاصه ماشینی:
به نظر ميرسد اعتبارنامۀ تضميني بسياري از مزاياي مربوط به ضمانت نامۀ عندالمطالبه را داراست و حتي در برخي موارد از آن کاراتر است و پيشنهاد ميشود بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران اجراي اين مقررات را به بانک هاي سطح کشور ابلاغ و آن را اجرايي کند.
تصويب مقررات يکسان و متحدالشکل حاکم بر اعتبارات اسنادي از طرف اتاق بازرگاني بين المللي ناشي از مقررات داخلي کشورها است که بانک هاي جهاني و ازجمله بانک هاي ايراني آن را پذيرفته اند، به طوريکه شوراي پول و اعتبار، به استناد بند ٦ مادة ١٤ قانون پولي و بانکي کشور، دستورالعمل اعتبار اسنادي داخلي ـ ريالي را در جلسۀ مورخ ١٣٩١/٠٩/٠٧ و با هدف آسان کردن مبادلات تجاري داخلي و رويکرد صيانت از حقوق و منافع سپرده گذاران بانکي به تصويب رساند.
هرگونه مغايرت بين اسناد با شروط قرارداد به عدم پرداخت وجه از سوي بانک به ذينفع منجر ميشود؛ چراکه در اعتبارات اسنادي، بانک درحکم نمايندة متقاضي عمل ميکند و اگر اين نماينده خارج از اختياراتي که به او داده شده عمل کند، اصيل محق است تا عمل نمايندة خود را رد و از بازپرداخت وجوه به بانک خودداري کند.
اين بحث را ميتوان در دو قسمت بررسي کرد: الف ) مفهوم «کامل بودن » تطابق در ابتدا رويۀ دادگاه ها بر اين نظر استوار بود که بانک موظف است ، در چارچوب قرارداد اعتبار اسنادي، کليۀ اسناد و مدارکي که از طرف ذينفع ارائه ميشود به نحوي بررسي کند که در هيچ يک از آن ها مغايرتي با شرايط مندرج در اعتبار اسنادي ملاحظه نشود.