چکیده:
هدف از این پژوهش مروری بر خودکارآمدی و خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان نوجوان بود
روش انجام پژوهش مروری و کتابخانه ای بود. خودکارآمدی به عنوان یک عامل انگیزشی فعال کننده،
نیرودهنده، نگه دارنده و هدایت کننده ی رفتار به سوی هدف تعریف شده است. خودکارآمدی از
متغیرهای کلیدی در نظریه شناختی– اجتماعی بندوراست. باورهای خودکارآمدی به احساس عزت نفس و
ارزش خود، احساس کفایت وکارآیی دربرخورد با زندگی اطلاق میشود. خودکارآمدی اطمینان به
توانایی خود در کنترل افکار، احساسات و فعالیتها است. بنابراین روی پیامد اعمال موثر است. انتظارات
خودکارآمدی برعملکرد واقعی افراد، هیجانات، انتخاب رفتار و سرانجام میزان تلاش و کوششی که صرف
یک فعالیت میشود اثر میگذارد. خودکارآمدی فرد نقش حساسی در بازداری یا پایداری رفتاراو در
موقعیت های گوناگون ایفا میکند. همچنین خودکارآمدی در بهبود مسائل بالینی مانند بیهوده ترسی،
افسردگی، مهارت های اجتماعی وابراز وجود نقش حیاتی دارد. خودکارآمدی یکی از مهم ترین مولفه های
کسب موفقیت و سازش یافتگی است و در حیطه روان شناسی مثبت جای می گیرد. افراد با خودکارآمدی
بالا میتوانند با موقعیت های چالش برانگیز بیشتر درگیر شوند. ایشان با کنجکاوی میتوانند از راه حل های
مناسب برای حل مشکلات خویش بهره ببرند و از خود استقامت بیشتری برای حل مسائل تحصیلی نشان
دهند. از آنجایی که در دوره نوجوانی معیارهای بالای تحصیلی از باارزش ترین معیارها به شمار میآید
بنابراین خودکارآمدی تحصیلی میتواند یکی از مهمترین حیطه های خودکارآمدی در این سنین به شمار
آید.
خلاصه ماشینی:
واژه هاي کليدي: خودکارآمدي، خودکارآمدي تحصيلي، خودکارآمدي انگيزشي مقدمه خودکارآمدي ١از نظريه شناخت اجتماعي ٢آلبرت باندورا (١٩٩٧) روان شناس مشهور، مشتق شده است که به باورها يا قضاوت هاي فرد به توانائيهاي خود در انجام وظايف و مسئوليتها اشاره دارد.
به نظر وي داشتن دانش ، مهارت ها و دستاوردهاي قبلي افراد پيش بيني کننده هاي مناسبي براي عملکرد آينده افراد نيستند، بلکه باور انسان در باره توانائيهاي خود در انجام آنها بر چگونگي عملکرد خويش مؤثر است .
مفهوم خودکارآمدي بندورا معتقد است که افراد از طريق فرايندهاي تفکر قادر به ارزيابي تجربيات خود هستند ولي دانسته ها مهارت ها و تجربيات قبلي هميشه پيش بيني کننده هاي خوبي براي دستيابي به موفقيت نيستند.
به عبارتي ميتوان گفت بندورا خودکارآمدي را به عنوان باور فرد به توانايي خود در انجام يک فعاليت ، ايجاد پيامد، مقابله با موقعيت هاي خاص و به طور کلي اثرگذاري بر شرايط معرفي ميکند (طهماسيان ، اناري و صديق پور، ١٣٨٨).
به زبان ساده تر ميتوان گفت خودکارآمدي فرايندي است که احساس افراد را از توانايي خود نسبت به انجام دادن وظايف با توجه به موفقيت هايشان نشان ميدهد و اين مسئله به نوبه ي خود، به افزايش تلاش و پشتکار آنها منجر ميشود.
Social Learning 6 ٢- پيشينه جامعه شناختي طي دهه ي گذشته ، عموما نظريه شناختي اجتماعي بندورا (١٩٧٧) و خصوصا سازه ي خودکارآمدي، به عنوان رفتاري کاملا داوطلبانه که بر رفتار افراد در انجام دادن کارها تأثير ميگذارد، در حوزه هاي علوم اجتماعي و رفتاري مورد توجه ويژه قرار گرفته است (پاسوپثي ،١ ٢٠١٢).