چکیده:
تکتونیک همواره فعال در محدوده مورد مطالعه، آنرا به آزمایشگاهی طبیعی برای مطالعة چین خوردگیها و چشم اندازهای گسل خوردگی، ماگماتیسم، سطوح چند ضلعی و نیز مطالعه سنگ شناسی، کانی شناسی وفرایندهایدامنهای، برای پژوهشگران علم ژئومورفولوژی و محدودهای جذاب در جهت ژئوتوریسم فراهم کرده است. ژئومورفوسایتهای حاصل از پدیدههای مورفوتکتونیک در امتدادگسل فعال تبریز با معرفی 5 ناحیه و با چشم اندازهایی خاص مانند؛ سطوح شیب دار متاثر از فعالیتهای زمین ساخت، اشکال چند وجهی با رخنمونهای منحصر به فرد، فرایندها و اشکال متنوع رودخانهای، پهنهها و ارتفاعات گنبدی حاصل از فرایندهای هالوتکتونیک، چشمههای فعال تراورتن سازدر سمت غربی صوفیان و تپههای رنگارنگ کم ارتفاع و تیپیک بدلند (هزار درهها)، در شرق صوفیان به عنوان بخشی از مناطق ژئوتوریسم و ژئومورفوسایتها مورد بررسی قرار گرفت. تکنیک عمده در این تحقیق بر اساس زمین پیمایشی (Geo-hiking) و بر مبنای یافتههای میدانی و مطالعات کتابخانهای است. برخی از تحلیلهای مکانی در ابعاد کمی و کیفی در محیط نرم افزاریGIS انجام گردیده است. یافتههای تحقیق بر اساس تکنیک و روش بکار گرفته شده حاکی از آن است که پدیدههای ژئومورفولوژیک و ژئومورفوتکتونیک مد نظر دارای میانگین پتانسیل 75/0 از منظر ژئوتوریسم در روش پانیزا برخوردار میباشد. بر مبنای نتایج و با مقایسه 7 شاخص مد نظر، ژئوسایتهای مورد مطالعه از منظر دو شاخص علمی و زیبایی شناختی بالاترین پتانسیل، امابهلحاظ ارزش هایگردشگری، به جزء ژئوسایت عینالی، بقیه از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند. ضمن اینکه گسل فعال تبریز را نه به عنوان یک تهدید همیشگی، بلکه به عنوان یک توان محیطی بلقوه و یک فرصت طبیعی برای ارتقای گردشگری منطقه معرفی کرد.
Objective: The present study is a scientific evaluation of the potential of
geomorphologic phenomena in the northwest of Iran and in the part of the
extension of the active system of Tabriz fault (from single axis elevations in the
east of Tabriz to the eastern highlands of Misho dakh) with a length of 70 km
using the Panizza method.
Methods: Active tectonics in the study area provide it to a natural laboratory for
studying corrosion and landscape of corrosion faults, magmatic, polygonal levels,
as well as petrology, mineralogy and amplitude processes, for researchers of
geomorphology and an attractive area for Geotourism Has done. Geomorphosites
from morph tectonic phenomena along the active fault of Tabriz by introducing 5
areas with specific landscapes; steep surfaces affected by land-construction
activities; multifaceted forms with unique outcrops; river diverse processes and
forms; The domains and heights of the dome made from halo tonic processes,
active travertine springs in the western side of the Sufis, and low-altitude and
typical colorful hills (1000 valleys), were investigated in eastern Sufi as part of
the Geotourism and geomorphosites areas. The main technique in this research is
based on geo-hiking and based on field findings and library studies. Some spatial
analysis has been done in quantitative and qualitative dimensions in the GIS
software environment
Results: Based on the results and with the comparison of the seven indicators, the
studied Geosites have a good value and aesthetic value, but in terms of tourism
values, with the exception of Geosites equivalents, the others are not in desirable
condition. The findings of the research, based on the technique and methodology
used, indicate that geomorphologic and geo morph tectonic phenomena with an
average potential of 0.75 from the point of view of Geotourism in the Panizza
method.
Conclusion: As a result, Tabriz's active fault is not a threat Perpetual, but also as
a potential environmental power and a natural opportunity for the region's
tourism
خلاصه ماشینی:
روش : ژئومورفوسايت هاي حاصل از پديده هاي مورفوتکتونيک در امتداد گسل فعال تبريز بـا معرفـي ٥ ناحيـه و بـا چشـم انـدازهاي خاص مانند؛ سطوح شيب دار متأثر از فعاليت هاي زمين ساخت ، اشکال چندوجهي با رخنمون هـاي منحصـربه فـرد، فراينـدها و اشـکال متنوع رودخانه اي ، پهنه ها و ارتفاعات گنبدي حاصل از فرايندهاي هالوتکتونيک ، چشمه هاي فعال تراورتن ساز در سمت غربي صوفيان و تپه هاي رنگارنگ کم ارتفاع و تيپيک بدلند (هزار دره ها)، در شرق صوفيان به عنوان بخشي از مناطق ژئوتوريسم و ژئومورفوسايت هـا مورد بررسي قرار گرفت .
Pour ghazi et al)، لـذا توجه به شاخص هاي کمي و کيفي توسعه پايدار ژئوتوريسم و معرفي ژئوسايت هـاي حاصـل از فعاليـت هـاي راسـتلغز - راستگرد فشاري و با امتداد شمال غرب - جنوب شرقي گسل اصلي تبريز و با ارائه Geo-hiking map از اهداف اصـلي در اين تحقيق مي باشد.
در نهايت تحقيقات پانيزا در مطالعات ژئومورفوسايت ها منجر به ابـداع روش خـاص تحقيـق ايشـان انجاميد و در نهايت محمدخان و همکارانش (١٣٩٦) با استفاده از مدل ارزيابي فيزيکـي ژئـو سـايت هـا، پتانسـيل ايجـاد برنامه ريزي پايدار و مديريت ميراث هاي طبيعي و تبديل آنها به مقاصد گردشـگري در ژئوسـايت هـاي تـوده کوهسـتاني شاهو در غرب ايران را مورد ارزيابي و تحليل علمي قرارداده و مشخص گرديده است ارتفاعات شاهو از قابليت زيـادي در جذب گردشگر را دارا مي باشد.
بـه منظـور معرفـي پتانسيل هاي گردشگري محدوده موردمطالعه ، توضيحات کافي در مورد نحوه شـکل يـابي پديـدها و چشـم انـدازهاي ژئـو مورفولوژيک جذاب در قالب مباني ژئومورفولوژي و ژئوتوريسم ارائه گرديده است و به عبارتي شاخص معيار مدنظر در اين پژوهش ، ميزان قابليت و توانمندي بالقوه علمي پديده ها در جذب گردشگر مـي باشـد.