چکیده:
رشته آموزش زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد، به عنوان یکی از رشتههای پرطرفدار در جامعه دانشگاهی ایران که عمری حدود پنج دهه را سپری نموده، تاکنون سه برنامه را تجربه نموده است. جدیدترین برنامه درسی این رشته که مصوب سال 1396 در شورای تحول و ارتقا علوم انسانی است، از آغاز سال تحصیلی 97-1396 و پس از گذشت سه دهه از اجرای برنامه دوم عملیاتی شد که قرار است پس از گذشت پنج سال، مورد بازنگری قرار گیرد. با توجه به اهمیت این تغییر دیرهنگام در برنامه، در این مقاله تلاش شده تا با نگاهی انتقادی و با بهرهگیری از الگوی موسوم به مشارکتی، دیدگاههای دوازده تن از اعضای هیئت علمی شاغل در دانشگاههای دولتی مجری این رشته به نحوی کیفی و در قالب شیوه مصاحبه بررسی و تحلیل گردد تا به این پرسش، پاسخ داده شود که از منظر این دسته مهم از ذی نفعان در برنامه درسی، برنامه جدید چه مزیت ها و کاستیهایی دارد. یافتههای این پژوهش که ذیل سه مقوله الف) عناوین دروس، ب) سرفصل و ج) منابع درسی بررسی شده بیانگر آن است که در کنار امتیازهای قابلتوجه برنامه جدید از حیث توجه به عناوین درسی جدید، بازنگری در اهداف و سرفصلها، توجه بیشتر به بافت ایران و ... شاهد کاستیهایی قابل تأمل در قبال برخی از عناوین درسی، گزینش و نحوه ارائه سرفصلها و نیز ماهیت برخی منابع پیشنهادی و نحوه ارائه آن هستیم که با وجود چنین ضعفهایی، نیل به اهداف خرد و کلان برنامه به نحوی مقبول میسر نخواهد بود. بر پایه یافتههای حاصل از این پژوهش، پیشنهادهایی در راستای بازنگری برنامه ارائه شده است.
English language teaching in MA level, which is considered as one of the most popular majors in the Iranian academic setting with a five-decade life, has experienced three programs so far. The latest program, which was adopted in 2016 by the Council for the Transformation and Promotion of the Humanities, became operational from the beginning of the 2017-18 academic year, after three decades of the implementation of the second program, and is supposed to be revised after five years. Due to the importance of such a belated change in the program, this article attempts to critically examine and analyze the views of twelve faculty members working in state universities, which are operating this field of study, through participatory model. The findings, which have been analyzed in three categories including a) course titles, b) syllabi, and c) resources, indicate that in addition to the significant advantages of the new program in terms of attention to new subjects, revision of goals and syllabi, more attention to the Iranian context, etc., there are still noticeable shortcomings such as course titles, the selection and presentation of the syllabi as well as the suggested resources. Based on the findings, the authors conclude that the micro and macro goals of the program will not be achieved without due attention to such weaknesses. Finally, some suggestions have been proposed regarding the revision and improvement of the program.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهمیت این تغییر دیرهنگـام در برنامـه ، در ایـن مقالـه تـلاش شده تا با نگاهی انتقادی و با بهره گیری از الگوی موسوم بـه مشـارکتی، دیـدگاه هـای دوازده تن از اعضای هیئت علمی شاغل در دانشگاه های دولتی مجری این رشته به نحـوی کیفـی و در قالب شیوه مصاحبه بررسی و تحلیل گردد تا به این پرسش ، پاسخ داده شود کـه از منظـر این دسته مهم از ذی نفعان در برنامه درسی، برنامه جدید چه مزیت ها و کاسـتیهـایی دارد.
با توجه به اهمیت و جایگاه ایـن رشـته از یـک سـو و گذشـت نیمـی از عمـر اجـرای آزمایشی آن از سویی دیگر، در این پژوهش تلاش شده تا در راستای ارزیابی آسیب شناسـانه این برنامه جدید و شناسایی نقاط قوت و ضعف آن ، به نحوی کیفی به بررسی دیـدگاه هـای شماری از اساتید این رشته که سابقه تدریس در برنامه پیشین و برنامه بازنگریشـده حاضـر را دارند، پرداخته شود تا از این گذر، زمینه بهره گیری از نظـرات و بازخوردهـای حاصـل از تجربه پیاده سازی این برنامه از سوی یکی از مهمترین مولفه های تشکیل دهنده و اجرای یـک برنامه درسی در این سطح ، یعنی اساتید متخصص این رشته ، حاصل آید.
٢. بیان مساله و اهمیت پژوهش در سال های گذشته و در راستای تحقق اهداف شورای تحول علوم انسـانی کـه دربرگیرنـده به روز رسانی، کارآمدسازی، بومیسازی و اسلامیسازی رشته هـای علـوم انسـانی در ایـران بوده است ، شاهد بازنگری نسـبتاً اساسـی در برنامـه هـای درسـی رشـته هـا و گـرایش هـای گوناگون علوم انسانی در دانشگاه های ایران بوده ایم که در این بین ، در شهریور ١٣٩٥، شـاهد تصویب برنامه و سرفصل بازنگریشده رشته آموزش زبـان انگلیسـی در مقطـع کارشناسـی ارشد و اجرای آن در سال تحصیلی ٩٧-١٣٩٦ بوده ایم ؛ برنامه ای که بناست پس از پنج سـال اجرا، با بازنگری همراه شود.