چکیده:
پیروی از روش های افتراقیسازی(تخصصی سازی) در علم حقوق جزا، امری لازم و ضروری است که در بسیاری از نظامهای حقوقی دیگر محقق شده است. یکی از حوزههایی که بایستی، افتراقی سازی آیین دادرسی کیفری در قلمرو آن تجلی پیدا کند، جرایم فنی و تخصصی است که این پژوهش به بررسی جرایم سبز، به عنوان یکی از مصادیق آن مبادرت ورزیده است. در این تحقیق این نتایج حاصل شد که در نظام حقوقی ما، جلوههایی از افتراقیسازی در خصوص رسیدگی به جرایم فنی و تخصصی در قالب دادسرای تخصصی مشاهده میشود اما از جهت اینکه هنوز هم تروریسمزیست محیطی در نظام حقوقی ما به صورت مستقل جرمانگاری نشده تا دادرسی آن نیز تخصصی شود و مقررات ویژهای را به خود بگیرد، در نظام تقنینی ما ضعف جدی مشاهده میشود. علاوه بر جلوهها، پیشبینی بایسته هایی همچون لزوم گسترش تشکیل دادسراهای تخصصی سبز و دادگاههای تخصصی و حذف دادگاههای اختصاصی در رسیدگی به جرایم سبز، استفاده از قضات و ضابطان متخصص، پلیس ویژه محیطزیست و آموزش مستمر به آنها، شناسایی حق اقامه دلیل و اعتراض به آراء برای سمنهای سبز، میتواند در افتراقی سازی رسیدگی به جرایم سبز و تحقق اهداف سیاست جنایی موثر واقع شود.
Following the methods of differentiation (specialization) in criminal law is a necessary thing that has been achieved in many other legal systems. One of the areas in which the differentiation of criminal procedure should be manifested in its territory is technical and specialized crimes, and this study has examined one of the green crimes as one of its examples. In this study, it was concluded that in our systemic law, there are manifestations of differentiation from private to technical and specialized crimes in the form of specialized courts, but since terrorism is still achieved in our systemic law. The independent form of criminalization is also assigned to the trial and has special regulations, there is a serious weakness in our legislative system. In addition to the effects, the anticipation of requirements such as increasing the number of specialized green courts and specialized courts and eliminating specialized courts in dealing with green crimes, the use of specialized judges and officers, and the Special Police for Environmental and Continuing Education. Their recognition of the right to reason and objection to votes for green poison can be used to differentiate between green crimes and the realization of real criminal policy.
خلاصه ماشینی:
جلوه ها، پیش بینی بایسته هایی همچون لزوم گسترش تشکیل دادسـراهای تخصصـی سـبز و دادگاه های تخصصی و حذف دادگاه های اختصاصی در رسیدگی به جرایم سـبز، اسـتفاده از قضات و ضابطان متخصص ، پلیس ویژه محیط زیست و آموزش مستمر به آن هـا، شناسـایی حق اقامه دلیل و اعتراض به آراء برای سمن های سبز، میتواند در افتراقی سـازی رسـیدگی به جرایم سبز و تحقق اهداف سیاست جنایی موثر واقع شود.
صرف وجود دادسرای تخصصی رسـیدگی بـه جـرایم زیسـت محیطـی کـافی بـه نظـر نمیرسد،بلکه کنش گران آن نیز باید آموزش های لازم را دیده باشند و از بایسته هـای حقـوق محیط زیست آگـاهی کامـل داشـته باشـند کـه ایـن مهـم در قسـمت کنشـگران شـرح داده خواهد شد.
در حال حاضر سه دسته در نظام دادرسی کیفری ایران وجود دارند که عبـارت اند از:هیات منصفه ،شورای حل اختلاف و سازمان تعزیرات حکومتی (خالقی،١٣٩٦: ٩٠) همانطور که ملاحظه میشود میزان جزاهای مقرر در قانون هوای پاک مصـوب ١٣٩٦ بـه صورت قابل ملاحظه ای افزایش یافته و با اصـلاح قـانون شـورای اخـتلاف در سـال ١٣٩٤، شورای حل اختلاف دیگر جایگاهی در رسیدگی به پرونده های زیست محیطی ندارد و ایـن پیشرفت خوبی است چرا که سـهل گیـری هـا در ایـن دسـته از جـرایم ، مناسـب نیسـت و اشخاصی که در شورای حل اختلاف هستند نیز آشنایی به بایسته های حقوق محـیط زیسـت ندارند.