چکیده:
پژوهش حاضر پس از بررسی نوروز و نفوذ آن در شبه جزیره عرب، چالش های به وجود آمده به دنبال مواجه شدن دین مبین اسلام با فرهنگ نوروزی و نیز سیاست های خلفای راشد ین، اموی و عباسی را در ارتباط با نوروز در عصر اسلامی مورد تحلیل قرار داده است. تداوم فرهنگ نوروزی در پیچ و خم های تحولات تاریخی در دوره اسلامی به عوامل گوناگون اعتقادی، اقتصادی و سیاسی مربوط بود. این عید باستانی به خاطر برخورداری از پیامهای والای انسانی با شعارهای متعالی اسلامی هماهنگ شده و با این طریق توانست به تثبیت و پایداری خویش کمک کند. نوروز در اشکال گوناگونی در ادبیات عرب عصر عباسی از جمله در شعر عربی متجلی شد. سنت های نوروزی همانند: رسم هدیه، آب پاشی، آتش بازی و ... یا به طور مستقیم در اشعار عربی این دوره ظاهر شدند و یا در این ایام برای موسیقی دانان، شاعران و ترانه سرایان فرصتی فراهم آمد تا بتوانند آثارشان را به مناسبت نوروز عرضه داشته و به این وسیله تاثیر بزرگی بر رشد و ترقی شعر عربی در شکل و محتوا بگذارند
خلاصه ماشینی:
عوامل پایداری نوروز در عصر اسلامی و بازتاب آن در شعر عربی در دورهء عباسی دکتر ابو الحسن امین مقدسی استاد راهنمای رساله استادیار دانشکدهء ادبیات علوم انسانی دانشگاه تهران بهرام امانی چاکی دانشجوی دکتر دوره دکتری (از ص 97 تا 116) چکیده: پژوهش حاضر پس از بررسی نوروز و نفوذ آن در شبهجزیرهء عرب، چالشهای بوجود آمده بدنبال مواجه شدن دین مبین اسلام با فرهنگ نوروزی و نیز سیاستهای خلفای راشدین،أموی و عباسی را در ارتباط با نوروز در عصر اسلامی مورد تحلیل قرار داده است.
نوروز به خاطر برخاستن از فرهنگ کهن ایرانی و گرفتن رنگ و نمای دین زرتشت در مواجه شدن با هجوم اعراب مسلمانان به ایران دچار چالش شده و به سبب برخورداری از توانمندیهای ذاتی و نیز برخورداری از حمایت تودهء مردم نه تنهاتوانست در فرهنگ عمومی جامعهء ایرانی به حیات خویش ادامه دهد بلکه با بهرهمندی از شاخصهای مثبت خود به درون دربار أموی و عباسی راه یافته و با ایجاد زمینه برای أدبان عصر عباسی توانست بر ادبیات این دوره بهویژه بر شعر دوره عباسی تأثیر فراوانی بگذارد.
ق. ،236)عباس همدانی به رواج این رسم در دوره خلفای عباسی اشاره میکند و خطاب به مأمون میگوید: أهدای لک الناس المرا کب والو صائف1و الذّهب و هدّیتی حلو الصا ئد و المدائح و الخطب فاسلم سلمت علی الزما ن من الحوادث و العطب2 (أحمد بن محمد بن عبد ربه أندلسی،1407 ه.