چکیده:
منوچهری دامغانی از جمله شاعران طراز اول ایران در نیمه اول قرن پنجم هجری است. او بر ادب عربی و اشعار شاعران عرب و بر احوال و آثار شاعران پارسی احاطه داشت و نیز بر علوم دینی و ادب و طب و نجوم واقف بود. منوچهری به اظهار علم و فضل در شعر، اصرار داشت، از این رو نام بسیاری از شاعران پارسی و تازی و اصطلاحات مهجور عربی را استعمال کرده، اما هیچ یک از اینها از جذابیت شعر او نکاسته است. تشبیهات وی بدیع و زیباست و او مبتکر قالب شعری مسمط است. هدف مقاله، این است که با بررسی سه قصیده و ابیاتی چند از دیگر قصاید دیوان منوچهری، تاثیرپذیری او را از مقاله امروالقیس و مضامین و مفاهیم شعری او نشان دهد.
خلاصه ماشینی:
ویژگیهای بلاغی معلّقهء امرؤ القیس و نظر منتقدان ادبیّات عربی دربارهء آن؛ تاریخدانان عرب میگویند که امرؤالقیس،نخستین کسی است که قصاید را با گریه بر اطلال خیمهگاه معشوق آغاز کرده و نخستین کسی است که با ظرافت از عشق سخن گفته و نخستین کسی است که برخی تصاویر دلنشین به کار برده است که بعدها مورد تقلید دیگران قرار گرفته و نیز نخستین کسی است که در وصفهای تازه و پرمحتوی(تصویر زن،صحنهء شکار،وصف اسب و شتر و شب)زبردستی نشان داده است.
منوچهری، مناظر مختلف طبیعت ر ااز بیابان و کوه و گلها و پرندگان و جانوران و جنگل و مرغزار و آسمان و ابر و باران و موجودات گوناگون،موضوع وصف قرار داده و با استفاده از سنعت تشبیه،هنرنمایی کرده است،برایناساس،شعر منوچهری دامغانی،تشبیه است و او در این مورد پیرو شاعران عرب ازجمله امرؤ القیس است و طرفین تشبیه در بسیاری از تشبیهات منوچهری مثل امرؤالقیس،حسّی است.
منوچهری بهخاطر احاطهء کامل بر ادبیّات عرب، پارهای از تشبیهات و معانی شعر عربی ازجمله تشبیهات و مضامین و مفاهیم معلّقهء امرؤ القیس را با استفاده از آرایهء ادبی ترجمه،به فارسی درآورده است.