چکیده:
ایران یکی از مهمترین و بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان انرژی در حوزهی خلیج فارس است و باری انجام امور روزمرهی اقتصادی خود، به صدور انرژی نیاز دارد.بنابراین،از هر نوع حادثهای که به بیثباتی و نبود امنیت د رمنطقه منجر شود،تأثیر خواهد گرفت[مجلهی بندر و دریا، 1374:66].تا زمانی که خلیج فاس چنین ویژگیهایی دارد،آبراهههای پیرامون آن،از جمله تنگهی هرمز و کانال سوئز(باب المندب و دریای سرخ)،اهمیت راهبردی خود را خواهند داشت[احمدیان،1381:79]؛ به ویژه اینکه نفتکشهایی که نفت خلیج فارس را به بنادر مدیترانه میرسانند،از تنگهی هرمز و کانال سوئز میگذرند. در مقالهی حاضر،ضمن بررسی خلیج فارس و ارزش اقتصادی این منطقه،دو گذرگاه ژئواستراتژیک تنگهی هرمز و کانال سوئز،از دیدگاه جغرافیای سیاسی،مطالعهی تطبیقی شدهاند و اهمیت هر کدام بررسی شده است.سؤال مقاله این است که آیا کانال سوئز،ماهیتا میتواند در امنیت جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار باشد؟و اگر جواب مثبت است،میزان این تأثیر تا چه حد است؟
خلاصه ماشینی:
"تصویر صفحه مراجعه شود) مطالعه ی تطبیقی دو گذرگاه ژئواستراتژیکی تنگهی هرمز و کانال سوئز از دیدگاه جغرافیای سیاسی اکرم عباسی چکیده ایران یکی از مهمترین و بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان انرژی در حوزهی خلیج فارس است و باری انجام امور روزمرهی اقتصادی خود، به صدور انرژی نیاز دارد.
خلیج فارس از نظر راهبردی موقعیت ممتاز و اهمیت فوق العادهای داشته و دارد و به علت واقع شدن در مسیر راههای دریایی هند و دریای سرخ و اتصال آبهای این دو به سواحل ایران،بین النهرین و عربستان،از دورترین زمانهای تاریخ،مورد توجه و محل آمد و رفت ملتهای دریانورد و تجارت پیشهش شرق و غرب دنیا بوده است[عزتی، 1368:156].
وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در این منطقه و نیز موقعیت تنگهی هرمز به عنوان تنها معبر ورودی و خروجی خلیج فارس،به ویژه نقش آن در عبور و مرور مطمئن و مداوم نفت به وسیلهی نفتکشها،اهمیت راهبردی تنگهی هرکمز و خلیج فارس را افزایش داده است[اسدی،1381:2].
8با در نظر گرفتن این نکته که کانال سوئز بهترین راه ارتباط دریایی اروپا با آسیا و آفریقای شرقی است و اینکه حدود نیمی از مردم جهان در چین و کشورهای همجوار اقیانوس هند سکونت دارند،به خوبی معلوم میشود که امکان استفاده از کانال مزبور تا چه حد اهمیت دارد [لابوس،1352:5].
به علت وجود منابع عظیم و سرشار نفت در این منظقه،مخصوصا در نواحی مجاور خلیج فارس،اهمیت راهبردی کانال سوئز و اقیانوس هند و وجه ارتباط آن با دریای سرخ و برخورد سیاستهای قدرتهای بزرگ و رقابت آنها،در این قسمت از جهان وضع حساسی را به وجود آورده است که تجزیه و تحلیل آن برای به دست آوردن راه حل عملی و منطقی ضرورت دارد."