چکیده:
اعداد در فرهنگ و باورهای مردم ایران و جهان از جنبه رمزی یا مقدس و شوم بودن دارای جایگاه خاصی هستند به گونه ای که بعضی از آن ها را خوب و مقدس و برخی را بد و شوم می پندارند. در ایران نیز، بخصوص بعد از دین زرتشت اعداد نقش بسزایی را در اساطیر و سنت ها جامعه ایفا می کنند. تدوام مقدس بودن اعداد در ادوار تاریخی و انتقال به فرهنگها و تمدن های پسین خود باعث شده تا نقش بسیاری از این اعداد در زندگی امروز نیز قابل مشاهده باشد. برخی از این اعداد پیوندی دیرینه با باورهای آنها دارند و ریشه شناسی اش آنان را با دلایل مقبولیت و رواج آنها آشنا می سازد این دلایل گاه دینی و گاه اسطوره ای می باشند. بنظر می رسد شناخت محیط پیرامون، قدرت های جادویی، مذاهب و ادیان در مقدس شدن اعداد نقش داشته اند. این پژوهش با رویکرد توصیفی و تحلیلی صورت گرفته و نتایج حاصل از این بررسی حاکی از آن است که مقدس شدن اعداد تا حدود زیادی متاثر از مذاهب، ادیان، باورها و تغییرات فصلی بوده است.
خلاصه ماشینی:
بيان مسئله سنت ها، فرهنگ ها و باورها در تمدن هاي بشري، همواره جزء جدايي ناپذير زندگي انسانها بوده است که سينه به سينه از نسلي به نسل ديگر انتقال يافته و در اين ميان اعداد نيز به واسطه نقش خود بر آداب و سنن و زندگي جوامع ، جايگاه ويژه اي داشته و از گذشته تا کنون و در اکثر ادوار تاريخ ، رمز و راز آنها براي همگان بسيار جذاب و بحث برانگيز بوده است .
به عنوان مثال آنه ماري شيمل : ١٣٦٤ در کتاب خود با عنوان راز اعداد به بررسي مفهوم اعداد در فرهنگ هاي گوناگون و نيز فرهنگ ايراني و اسلامي پرداخته است اما اين اثر، پژوهشي در زمينه تببين و تحليل جايگاه اعداد مقدس در فرهنگ ايران از هخامنشيان تا ساسانيان بحساب نمي آيد.
همانگونه که اشاره شد پژوهش هاي نسبتا زيادي در مورد بررسي اعداد صورت گرفته است اما تفاوت اين مقاله با کارهاي پيشين تاکيد به تبيين و تحليل جايگاه اعداد مقدس در فرهنگ ايران از هخامنشيان تا ساسانيان دارد و به ما کمک مي کند تا درک بهتري از اعداد مقدس در تمدنهاي بزرگ ايران باستان پيدا کنيم .
در روايتي ديگر آمده است که تعداد آتش ها در روز چهارشنبه سوري بايد با شماره هفت امشاسپندان مقدس و يا به شمار سه نماينده مقدس گفتار و انديشه و کردار نيک باشد مهمترين و بزرگترين آتشکده هاي دوره ساساني سه آتشکده بودند آذرگشسب ، آذرفرنبغ ، آذر برزين مهر (ياحقي،١٧١:١٣٧٥).