چکیده:
دعا ارتباط انسان با خداست و مبتنی بر مبانی معرفتشناختی، هستیشناختی و تاثیر غیب در شهود است. تدقیق و تعمیق در مبانی فوقالذکر در تفاوت جایگاه دعا موثرند. سوال مفهوم و جایگاه دعا در کتاب تلمود و دیدگاه جوادی آملی با تکیه بر تفسیر تسنیم چیست؟
روشکار توصیف اطلاعات کتابخانهای و تحلیل آنهاست. فرضیه ما تفاوت بنیادین بین آندوست.
دستاوردها در تلمود: دلیل دعا، شباهت معنوی انسان در خلقت به خداوند است. انگیزۀ داعی بیشتر «خواستن» و داعی در نامبردن صفات خدا محدودیت دارد. شکل اوّلیه دعا تغییر کرده، دعا و نماز واجب عبادی شده است. بخش اعظم الفاظ دعا توسط حکمای سنهدرین در هیجده برکت تهیه شده و تعابیر دعا انسانگونه است.
تسنیم: دلیلدعا فقرذاتی حیّمتالّه است. انگیزۀ داعی بیشتر «خواندن» مطرح شده و در نامبردن صفات خداوند محدودیت ندارد. الفاظ دعا نقل سخن معصوم (ع) و معرفت داعی به مضامین آن یقینی و موجب ارتقا معرفتاعتقادی، تربیتی، عبادی و تمایز جایگاه دعا گردیده است.
خلاصه ماشینی:
مفهوم و جايگاه دعا از نظر تلمود و جوادي آملي با تکيه بر تسنيم 1 محمد کاوه چکيده دعا ارتباط انسان با خداست و مبتني بر مباني معرفت شـناختي، هسـتيشـناختي و تـاثير غيب در شهود است .
الف ) مفهوم شناسي «دعا» در لغت از ريشه دعو به معناي فراخواندن و يـاري خواسـتن از کسـي بـه وسـيله صدا و کلام « هو أن تميل الشيء إليک بصوت و کـلام يکـون منـک » ( ابـن فـارس ،١٣٩٠: ٢٧٩/٢ و ابن منظور، ١٤١٦: ٢٥٨/١٤)، ميل ، رغبت و به سـوي خـدا «الرغبـۀ إلـي اللـه عـز و جل » (ابن سيده ، بي تا، ج ٢، ص ٣٢٥) و صدا کردن مثل - النداء- يعني کسـي را بانـگ زدن و خواندن جز اينکه در نداء بدون اضافه کردن اسـم آن شـخص ماننـد آهـاي، ولـي دعـاء- بانگ زدن و خواندني است که پيوسته با اسم طرف - همراه اسـت (راغـب اصـفهاني،١٣٧٤: .
در «تسنيم » به معناي مطلق درخواسـت توجـه اسـت ماننـد «ومـا دعـاء الکفـرين الافـي ضلال »، برخي مفسران دعا و ندا را مرادف دانسته اند، ليکن ندا اخص از دعا، دعـا از فاصـله دور و همراه با صيحه است (جوادي آملـي، ١٣٨٥: ٨/ ٥٧٨).
(۳۶/۷ سؤال آيا هنگام دعا در ذکر صفات خداونـد ماننـد تلمـود محـدوديت بـه کـارگيـري وجود دارد؟ با توجه به حي متاله بودن انسان ، محدوديتي براي ذکر صفات خـدا نيسـت «در دعاي جوشن کبير هزار(يا هزار و يک) اسـم بـراي خـدا ذکـر شـده اسـت » (جـواديآملـي، ۱۳۸۳ ب /۲۳۲).