چکیده:
امروزه با توجه به آثار مخرب بحرانهای طبیعی، حفظ محیط زیست برای تأمین ثبات و امنیت جوامع ضرورت دارد. تأمین امنیت محیط زیستی به پیشگیری از تخریب محیط زیست و بحرانهای طبیعی بستگی دارد. بدینترتیب نوعی تعامل علمی و کاربردی میان حقوق محیط زیست و حقوق بحرانهای طبیعی شکل گرفته است که به تقویت همدیگر کمک میکنند. حقوق محیط زیست با سازوکارهای پیشگیری از تخریب محیط زیست و سازگاری در برابر تغییرات محیطی به پیشگیری یا کاهش آثار منفی بحرانهای طبیعی و به رشد علمی حقوق بلایای طبیعی کمک میکند. حقوق بلایای طبیعی نیز با ارائة قواعد حقوقی وضعیتهای اضطراری میتواند با ضرورتبخشی به تأمین امنیت محیط زیستی، ضمانت اجراهای حقوقی در حفظ محیط زیست را ارتقا دهد و حقوق محیط زیست را در عمل تقویت کند. در این مقاله با روش تحلیل حقوقی ضمن تبیین تعامل میان دو حوزة مطالعاتی حقوق محیط زیست و بلایای طبیعی، تأمین امنیت محیط زیستی با پیشگیری از بحرانهای طبیعی و ضرورت تحول در سازوکارهای حقوق محیط زیست با کاربست قواعد حقوقی وضعیت اضطراری بررسی میشود. کاربست این قواعد در حقوق محیط زیست از طریق قانونگذاری و مقرراتگذاری میتواند ضمن اولویتبخشی به حفاظت از اکوسیستمهای آسیبپذیر، تأمین امنیت محیط زیستی را تضمین کند.
Due to the destructive effects of natural disasters in our time, protecting the environment has become necessary to ensure the stability and security of human society. Ensuring environmental security requires prevention of environmental degradation and natural disasters. Therefore, a kind of academic and practical interaction has emerged between environmental law and natural-disasters law that help them reinforce each other. Environmental law, with its mechanisms to prevent environmental degradation and adaptation to environmental change, contributes to the prevention and reduction of the adverse effects of natural disasters. It is also contributes to the growth of the natural-disasters law. By providing legal rules for emergency situations, natural-disasters law can improve the enforcement of environmental law by making it necessary to ensure environmental security. This paper will examine how environmental security can be ensured through preventing natural disasters and transforming environmental law by the implementation of legal rules on emergency situations. The implementation of such rules in environmental law through legislation and regulation can ensure environmental security. It can also prioritize the protection of vulnerable ecosystems.
خلاصه ماشینی:
از يک سو افزايش تهديدها و خسارت هاي ناشي از بلايـاي طبيعـي اتخاذ راهکارهايي مؤثرتر و کارامدتر براي پيشگيري از اين بلايا و حفاظت از جوامـع انسـاني در برابر آنها را ضرورت ميبخشد و از سوي ديگـر، افـزايش شـکنندگي اکوسيسـتم هـاي طبيعـي، افزايش جمعيت و گسترش شهرنشيني، افزايش وابستگي به زمين و پيچيدگي مسائل اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي، ضـرورت کارامدسـازي حفاظـت محـيط زيسـت را نشـان مـيدهـد.
در ساليان اخير با توجه به اين نکته اسناد متعددي در زمينـۀ لـزوم حفاظـت از اکوسيسـتم هـا در مديريت بحران هاي طبيعي مانند چارچوب سندايي براي کاهش خطر بحران ( :٢٠١٥ ,SFDRR II٥) صادر شده اند، قطعنامۀ سازمان ملل متحد در خصوص کـاهش خطـر بحـران ١ نيـز ضـمن تأکيد بر اين نکته که حفاظت از محيط زيست به ويژه جنگل ها ميتواند خطـر سـيل را کـاهش دهد، نگراني عميق خود را از تأثير تغييرات اقليمي بر تخريب محـيط زيسـت و تشـديد بلايـاي طبيعي مانند سيل و آتش سوزي اعلام کند و دولت ها را به انجام اقدام هاي مؤثر براي مقابلـه بـا اين معضل فرا خواند.
يکي از اهداف اصلي حقوق محيط زيست پيشگيري از وقـوع عوامـل منجـر بـه بـروز بـلاي طبيعي و هدف اصلي حقوق بلاياي طبيعي نيز کاهش خطر بحران است که تحقق هر دو هـدف مستلزم انجام تمامي اقدام هاي لازم براي شناسايي و کاهش عوامـل بحـران زا از طريـق کـاهش وقوع مخاطرات ، کاهش آسيب پذيري مردم و اموال آنها، بهبود مديريت محيط زيسـت ، افـزايش آمادگي در برابر حوادث ، تأمين مالي مناسب و توانمندسـازي نهـادي اسـت .
Renaud & Karen Sudmeier-Rieux Marisol Estrella & Udo Nehren (eds): EcosystemBased Disaster Risk Reduction and Adaptation in Practice, Switzerland: Springer International Publishing .