چکیده:
هر اثر ادبی بیانگر بخشی از واقعیت های پنهان و پیدای اجتماعی ناشی از تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. بنابراین ادبیات شکلی از بیان جامعه و نمایش حقایق زندگی است تا افق آگاهی جامعه را گسترش بخشد . شعر حادث های ذهنی است که از مسائل پیرامون شاعر تأثیر می پذیرد و زبان شاعر زبان اجتماع است. شاعران پارسی گوی نیز در هر دوره به فراخور حال، گوشه هایی از فضای اجتماع خویش را بازتاب داده اند. درمیان ادوار تاریخی – ادبی ایران قرن ششم به سبب حکومت ترکان و فراز وفرودهای حاصل از این حاکمیت ، بستر مناسبی برای پژوهش های اجتماعی فراهم آورده است. اثار سنایی ، مثل آینه ای است که می توان نقاط ضعف نظام زندگی اجتماعی مردم آن دروه را به وضوح درآن مشاهده کرد. این آثار حقیقتا نمودرا جامعه آن زمان است چون اطلاعاتی که ارائه می دهد کاملا واقعی است. از مهمترین یافته های این تحقیق این است ،که سنایی به دلیل برخورد داری از روحیّه و شخصیت اجتماعی و مردمی نیز به خاطر مسافرتها و زندگی در شهرهای مختلف، عمیقا با فرهنگ و جریانهای سیاسی و اجتماعی عصر خود آشنا بود، بنابراین آثارش به گونه ای منحصر به فرد از جنبه اجتماعی و فرهنگی غنی است. ولذا درآثارش مسائل گوناگون اجتماعی بازتاب شده است. نگارنده، در این مقاله که با استفاده از اسناد، کتاب ها و مقاله های مختلف داده های مورد نظر جمع آوری، و سپس به تحلیل آن پرداخته شد. در پی آن است تا مهم ترین مسائل اجتماعی و فرهنگی و ناهنجاری های که سنایی درآثار خود بیان می کند را بر شمرد.
each literary work expresses a part of the hidden and visible social realities resulting from political, social and cultural changes. thus, literature is a form of expressing society and presenting the facts of life in order to expand the horizons of society's consciousness. poetry is a mental event that is influenced by issues around the poet and the poet's language is the language of society. persian-speaking poets in each period, accordingly, have reflected corners of their community space. among the historical-literary periods of iran in the sixth century, due to the rule of the turks and the ups and downs resulting from this rule, has provided a suitable platform for social research. sanai's works are like a mirror in which the weaknesses of the social life system of the people of that period can be clearly seen. these works are really the manifestations of the society of that time because the information it provides is completely real. one of the most important findings of this research is that sanai was deeply acquainted with the culture and political and social currents of his time due to his attitude and social and popular personality due to his travels and life in different cities, so his works in a way uniquely socially and culturally rich. therefore, various social issues are reflected in his works. the author, in this article, collected data using documents, books and various articles, and then analyzed it. it seeks to enumerate the most important social and cultural issues and anomalies that sanai expresses in his works.
خلاصه ماشینی:
هيرشي معتقد بود که براي بزهکار شدن فرد نيازي به عوامل انگيزشي نيست ؛ تنها عامل مورد نياز، فقدان کنترل است که به فرد اين آزادي را مي دهد که فوايد جرم را نسبت به هزينه هاي آن عمل بزهکارانه سبک ـ سنگين کند.
ميلر همچنين اظهار مي دارد پسرها در خانواده هاي طبقات پايين بيشتر از پسرهاي ساير طبقات اجتماعي از آزادي و استقلال براي ترک خانه برخوردارند و براي انجام دادن برخي از بزهکاري ها نظير خوردن مشروبات الکلي و کشيدن سيگار که منتسب به بزرگسالان است مستعدترند زير خود مختاري از ويژگي هاي منحصر به فرد بچه هاي طبقه پايين است و جوانان اين طبقه کانون و مقررات حاکم بر جامعه را مزاحم خود دانسته و از روي مصلحت از قانون اطاعت مي کنند.
صرف نظر از قوانين تدوين شده براي اين پديده ، بزهکار ديگر به عنوان يک فرد ضداجتماعي که براي مصالح اجتماع بايد مجازات شود شناخته نمي - شود، بلکه جواني است مبتلا به اختلال در رشد شخصيت که بزه وي نيز باتوجه به الگوي شخصيتي و تاثيرات خانواده و رفتار و موازين آنها و شرايطي که جرم اتفاق ميافتد، ارزشيابي ميشود.
در زمينه موضوع تحقيق مورد نظر تحقيقات مختلفي انجام شده است : از جمله اين تحقيقات : جامعه شناسي موضوعي آثار سنايي نوريان و طغياني (١٣٨٤)، که به بررسي ارزش و غنايي آثار سنايي غزنوي از جنبه هاي اجتماعي و فرهنگي است .