چکیده:
برنامه هسته ای ایران، از نظر غرب ظرفیت آن را دارد که منجر به دستیابی به سلاح هسته ای شود. لذا این برنامه، همراه با غرب ستیزی جمهوری اسلامی، برای غرب و به ویژه آمریکا همواره یک تهدید امنیتی تلقی می شده است. غرب برای محدود کردن ظرفیت هسته ای ایران دو رویکرد کلی را دنبال کرده است: راه حل مسالمت آمیز یا اقدامات تنبیهی و برخورد نظامی. باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا راه حل نخست که منطبق با منشور ملل متحد بود را پذیرفت. این دیدگاه بر چند جانبه گرایی و نقش سازمان های بین المللی(امنیت نهادگرا) تاکید داشت. مذاکرات میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتا به امضای توافق «برنامه جامع اقدام مشترک» یا همان «برجام» انجامید. با توجه به اینکه این توافق مربوط به امنیت بین المللی بود، عین توافق در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید. ترامپ رئیس جمهور بعدی آمریکا برجام را خلاف منافع ملی دانست و به طور یکجانبه از آن خارج شد. این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به دنبال پاسخ به این سوال است که خروج آمریکا از برجام چه تاثیری بر نظم امنیتی جهانی گذاشته است؟ نتایج تحقیق ما را به این امر رهنمون می سازد که اقدام آمریکا در زمینه خروج از برجام به عنوان یک معاهده بین المللی که به تصویب شورای امنیت سازمان ملل نیز رسیده بود، باعث حرکت نظم جهانی از امینیت نهادگرا به سمت نظم امنیتی هژمونیک شده است.
Iran's nuclear program, in the eyes of the West, has the potential to lead to the acquisition of nuclear weapons. Therefore, this program, along with the anti-Westernism of the Islamic Republic, has always been considered a security threat to the West, and especially to the United States. The West has pursued two general approaches to limiting Iran's nuclear capacity: a peaceful solution or punitive measures and a military confrontation. US President Barack Obama accepted the first solution, which was in line with the UN Charter. This view emphasized multilateralism and the role of international organizations (institutional security). Negotiations between Iran and the six world powers eventually led to the signing of The Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA). As this agreement was related to international security, the same agreement was approved by the UN Security Council. Trump, the next US president, called Barjam against the national interest and left it unilaterally. Using descriptive-analytical method and using library resources, this research seeks to answer the question of what effect has the US withdrawal from the UN Security Council had on the global security order? The results of our research lead us to believe that the US withdrawal from the UN Security Council as an international treaty also ratified by the UN Security Council has shifted the world order from institutional security to a hegemonic security order.
خلاصه ماشینی:
با اين حال پيگيري برنامه هسته اي توسط جمهوري اسلامي از يک سو مستقيما با امنيت بين المللي سروکار دارد و قدرت هاي بزرگ مي توانند ادعا کنند که ايران در پي دستيابي به سلاح اتمي است و از سوي ديگر ابزار بهتري را در اختيار اروپا و آمريکا قرار ميدهد تا جمهوري اسلامي را تحت فشار قرار دهند.
اين تحقيق با استفاده از روش تحليلي – توصيفي و با بهره گيري از منابع کتابخانه اي به دنبال پاسخ به اين سوال است که خروج آمريکا از برجام چه تاثيري بر نظم امنيتي جهاني گذاشته است ؟ براي پاسخ به سوال تحقيقف ضمن تبيين مختصر رهيافت هاي امنيت نهادگرا و نظام امنيتي هژمونيک به عنوان چارچوب اصلي تحقيق ، رويکردهاي دولت اوباما و ترامپ و اقدامات سازمان ملل در قبال برجام نيز مورد مداقه قرار گرفته است .
(سيد تقي زاده و همکاران ، ١٣٩٨: ٧٠-٣٩) با دقت در اهداف تحقيقات انجام شده تحقيقات بالا و ساير تحقيقات مشابه ، ملاحظه مي شود که اکثر محققان تلاش نموده اند که به پيامدهاي خروج آمريکا از برجام در چارچوب حقوق بين الملل و بررسي پيامدهاي آن در عرصه امنيت از ديدگاه آمريکا يا ايران بپردازند و امنيت جهاني به عنوان يک متغير مستقل مدنظر قرار گرفته نشده است .