چکیده:
فرهنگ هر جامعهای در برگیرنده هویت آن است. یکی از مقولههای فرهنگی جامعه سنت ارمغان، هدیه دادن و هدیه گرفتن است؛ که این شیوه ارتباط و تعامل بین انسانها را تحت تاثیر قرار داده و شکل دیگری به خود میگیرد. شاهنامهی فردوسی منبعی غنی از میراث ایرانیان است که هویت فرهنگی و باور ایرانی را از دنیای اساطیر، حماسه و تاریخ بیان میکند.با مطالعه ی این اثر گران بها درمی یابیم که زنان، پهلوانان، امیران و شهریاران ایران باستان در مواقع مختلف و مناسبت های گوناگونی همچون تاج گذاری، عروسی، تولد فرزند، استقبال و بدرقه، جهان پهلوانی و...ارمغان و هدایایی پیشکش می کردند. خاستگاه این فرهنگ دیرینه است و از دیر باز میان اقوام مختلف ایرانی هر یک به شیوه و روش خود به آن پرداختهاند. این سنت افزون بر اثرات روانی آن بر شخص و جامعه، سبب روابط و تعامل انسانی، فرهنگی و اجتماعی بهتربوده است. فرهنگ ارمغان و هدیه دادن منحصر به مراسم ازدواج، زایش و تولد فرزند، رهاورد و ره توشه ی سفر نیست؛ که گاه به جهت باج و پیشگیری از جنگ و خونریزی، گاهی از سر بزرگداشت و احترام، بعضاً از روی ترس و گاه بنا به تحکیم روابط، صلح و آشتی بوده است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی مناسبتهای پرداخت ارمغان، هدیه، صله و باج که گاه از روی مهرورزی و بعضاً از روی ترس و به جهت صلح و آشتی و تحکیم روابط پرداخت شده و هم چنین کارکرد هریک را بررسی وتبیین نموده و در نهایت به نتیجه گیری می پردازد
The culture of any society contains its identity. One of the cultural categories of the tradition-giving community is giving and receiving gifts; This method affects the communication and interaction between human beings and takes another form. Ferdowsi Shahnameh is a rich source of Iranian heritage that expresses Iranian cultural identity and beliefs from the world of mythology, epic and history. By studying this precious work, we find that women, heroes, princes and princes of ancient Iran in different occasions and occasions They offered gifts such as coronation, wedding, birth of a child, welcome and expulsion, world of heroism, and so on. The origin of this culture is ancient and has long been addressed by different Iranian ethnic groups in their own way. In addition to its psychological effects on the individual and society, this tradition has led to better human, cultural and social relations and interactions. The culture of giving and giving gifts is not limited to marriage ceremonies, childbirth, birth and travel baggage; Sometimes due to ransom and prevention of war and bloodshed, sometimes out of respect and reverence, sometimes out of fear and sometimes due to the strengthening of relations, peace and reconciliation. This research uses a descriptive-analytical method of gift, gift, reconciliation and ransom payment occasions, which are sometimes paid out of compassion and sometimes out of fear, for the sake of peace, reconciliation and strengthening relations, as well as examine and explain the function of each. Conclusions.
خلاصه ماشینی:
گلشهرهمسر پيران ويسه به عروس و داماد خود هدايايي پيشکش مي دارد: بياورد گلشهر دخترش را نهاد از بر تارک افسرش را به ديبا و دينار و زر و درم به درک وبه بوي و به بيش و به کم (همان :١٥٥) افراسياب پادشاه سرزمين توران به ميمنت اين جشن فرخنده علاوه بر هداياي بسيار و بيشمارکه نثار سياووش کرده ؛ منشور سرزميني را به نام سياووش ميکند : وز آن مرز تا پيش درياي چين همه نامه بردند شهر و زمين به فرهنگ صد بود بالاي او نشايست پيمود پهناي او به پيش سياووش فرستاد شاه ابا تخت زرين و زرين کلاه (همان :١٥٧) موضوع صدور فرمان و منشور حکومت بر سرزمين از جمله هداياي اشاره شده در شاه نامه به افراد است که در دوجا بدان پرداخته شده است .
تمامي پادشاهان مطرح شده در اين دوره مراسم تاجگذاري برپا کرده و ارمغان ،هدايا و نثارهايي(به جز نوذر)پيشکش مي کنند: پادشاهان تاج گذاري هدايا و ارمغان منوچهر دارد گرز/تاج و تخت شاهي/طوق /کلاه /کمربند/سراپرده شاهي/ خيمه هاي پلنگينه / اسپان تازي/ستام زرين /شمشير/ جوشن /ترک/زره رومي/سپرهاي چيني/ زوبين / زال دارد اسپان تازي/ستام زرين /شمشير/نيام /ديبا/خز/ ياقوت /زر/غلام / ديباي رومي/ زرسرخ /سيم /مشک /کافور/زعفران /نيزه /گرز/تيروکمان / منشورکابل و چين و زابل نوذر دارد ندارد زو تهماسب دارد تخت و نثار شاهانه گرشاسپ دارد تخت و کلاه کياني کي قباد دارد تخت شاهي/تاج شاهي/گوهر کي کاووس دارد گاه شاهي/گنج /طوق /تاج زرين /اسپان تازي/ سياووش دارد اسپان تازي/گوسفند/ جوشن /خود/گرز/کمند/دينار/درم /پوشيدني/منشور چين کي خسرو دارد تخت شاهي/کلاه شاهي/ لهراسپ دارد تخت عاج /تاج شاهي/گنج شاهي گشتاسپ دارد تاج و گنج شاهي/تخت شاهي/ياره /طوق / بهمن دارد درم /دينار/ ٤-٢-تولد و شناختن فرزند :يکي ديگر از هدايا و ارمغان هايي که براساس آيين و سنت در ايران باستان رواج داشته و فردوسي در شاه نامه به آن پرداخته و امروزه نيز رايج است ، تولد و زادن فرزند است .