چکیده:
پرسش در خصوص دوگانه ثروتمندی- ساده زیستی و نسبت میان این دو مفهوم، از سوالات بسیار مهمی است که پاسخ به آن مبتنی بر مبانی دینی و سیره ائمه(علیهم السلام) ممکن خواهد بود. دقت در این موضوع منجر به طرح یک سوال بسیار مهم میشود و آن اینکه اصولا ثروت و ثروتمندی از منظر دینی مورد پذیرش واقع شده است یا خیر؟ به بیان دقیقتر؛ فردی که خود را معتقد به مبانی دینی میداند آیا میتواند ثروتمند باشد و یا اینکه داشتن ثروت از نگاه دینمدارانه با ممنوعیت رو به رو شده است. در صورتی که ثروتمندی را از دیدگاه دینی مورد پذیرش بدانیم، پرسش بعدی آن خواهد بود که در صورت ثروتمند بودن، آیا بهره بردن عملی از آن برای زندگانی شخصی به هیچ قیدی مقید نشده است؟ دقیقتر آنکه شریعت، ثروتمندان را به ساده زیستی دعوت نموده است و یا اینکه بهره بردن از ثروت را در زندگی شخصی به طور مطلق آزاد گذارده است. این تحقیق با بهره گیری از روش استنباط فقهی در بررسی سیره و منابع روایی، نشان خواهد داد که از دیدگاه ائمه(علیهم السلام) «ثروتمند بودن» و «بهره بردن عملی از ثروت در زندگی شخصی» دو مفهوم مستقل میباشند به گونه ای که «ثروتمندی» مجاز قلمداد شده است لکن «بهره بردن عملی از ثروت در سطوح شخصی زندگی» دارای معیارها و قیود مشخصی میباشد که در طول این پژوهش به بیان این معیارها خواهیم پرداخت.
To find the relation between rich life and simple life we need to study the conduct of The Fourteen Infallibles. Delving deeply into this topic leads us to propose this question: Are wealth and being rich accepted by Islam? That is to say, is a religious person allowed to be rich or owning wealth is not allowed according to the teachings of Islam? If we believe that being rich is accepted by Islam, then, can he/she use wealth without any religious restrictions in personal life. In other words, does Sharia advise rich to choose a simple life or use wealth without any condition?Findings of this study show by thematic analysis in Infallibles ’ traditions that ‘being rich’ and ‘leading a rich life’ are two different concepts based on the teachings of Islam. That is, in Islam ‘being rich’ is allowed while ‘leading a rich life’ has some rules and restrictions that will be discussed in this study.We hope that this study can answer these questions by using islamic beliefs. These questions are the most important questions that answering to them can have very efect in Islamic Society. Muslims in many Society have many mistake beliefs about this subject and we want to correct them.
خلاصه ماشینی:
اين روايت و روايات مشابه آن ١ به صراحت بر اين موضوع اشاره مينمايد که وضعيت معيشتي جامعه يکي از معيارهاي اساسي در خصوص «بهره بردن عملي از ثروت در زندگي شخصي» از ديدگاه اهل بيت (عليهم السلام ) ميباشد آن چنان که امام صادق (عليه السلام ) پوشيدن لباس هاي متداول هر زمان را نزديک ترين عمل به خير ميدانند و تفاوت در نوع پوشش خود - که از پوشش هاي گرانبهاي آن عصر به حساب ميآمده است - با پوشش ساده و ارزان - قيمت اميرالمومنين (عليه السلام ) را اين گونه توجيه مينمايند که علي (عليه السلام ) در زمانه اي زيست ميکرده است که عرف عموم مردم به دليل فقر اقتصادي از پوشش هاي ساده و ارزان بهره ميبردند اما ايشان در زمانه اي زندگي مينمايند که عرف مردم از رفاهيات متدوال برخوردار هستند و لذا ايشان نيز بهره بردن از اين رفاهيات متناسب با سبک زندگي عموم مردم را مجاز ميدانند.
از آن چه بيان شد ميتوان اين گونه استنباط کرد که يکي ديگر از معيارهاي بهره بردن عملي از ثروت در زندگي شخصي از ديدگاه اهل بيت (عليهم السلام )، توجه به حفظ آبرو و کيان مذهب تشيع به عنوان يکي از مصاديق مروت ميباشد به گونه اي که در برخي ازمنه ، سادگي خارج از عرف به دليل مغايرت با شأن و جايگاه مذهب و تقابل با مفهوم مروت نه تنها توصيه نشده است بلکه مورد مخالفت قرار گرفته است و فلذا ميتوان حديث ذکر شده از امام کاظم (عليه السلام ) و احاديث مشابه آن را دال بر تاييد و تاکيد بر رعايت اين معيار دانست .