چکیده:
براساس شواهد و یافته های آماری اقلیم کره زمین به ویژه در مناطق شهری به طرف گرمایش میرود. یکی از آثار ناخواسته و منفی توسعة شهری، افزایش دمای محیط زیست شهری است. جمعیت شهرنشین زیاد، الگوی شهرسازی نامنظم، سرانۀ فضای سبز نامناسب و توزیع ناهمگن فضای سبز در شهر تهران سبب افزایش شدت و چند هسته ای شدن جزیرۀ گرمایی شده است. یکی از راهکارهای کاهش و تعدیل جزایر گرمایی توجه مدیریت شهری به بازآفرینی فضاهای سبزمی باشد. هدف از این پژوهش مدیریت شهری و بازآفرینی فضاهای سبز و تاثیر آن در تعدیل جزایر گرمایی شهر تهران است. ابتدا عوامل موثر در ایجاد جزایر حرارتی شناسایی و تصاویر ماهواره ای دمای سطح زمین مطالعه و روند جزایر حرارتی و فضای سبز منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره ای بررسی شد. گونه های گیاهی سازگار با محدوده مورد مطالعه شناسایی شد و پس از آن با استفاده از مدل SWOT به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید بام سبز پرداخته شد. نشان داد طی دوره آماری 1390 تا 1399 روند جزایر حرارتی در منطقه افزایش داشته که افزایش جزایر حرارتی با کمبود فضای سبز در محدوده هم معنی است و با تکیه بر امتیازهای به دست آمده از مدلSWOT وضعیت فضای سبز محدوده مطالعاتی در حالت تهاجمی قرار دارد،
According to evidence and statistical findings, the planet's climate, especially in urban areas, is moving towards warming. One of the unintended and negative effects of urban development is the increase in the temperature of the urban environment. Large urban population, irregular urbanization pattern, inadequate green space per capita and heterogeneous distribution of green space in Tehran have increased the intensity and multi-nuclearization of the heat island. One of the ways to reduce and modify heat islands is to pay attention to urban management to recreate green spaces. The purpose of this study is urban management and regeneration of green spaces and its effect on the modulation of heat islands in Tehran. First, the effective factors in creating thermal islands were identified and satellite images of surface temperature were studied and the trend of thermal islands and green space of the region was studied using satellite images. Plant species compatible with the study area were identified and then the strengths, weaknesses, opportunities and threats of green roof were investigated using the SWOT model. Showed that during the statistical period of 1390 to 1399, the trend of thermal islands in the region has increased that the increase of thermal islands is synonymous with the lack of green space in the area and based on the scores obtained from the SWOT model, the green space of the study area is in an aggressive state
خلاصه ماشینی:
فضاهاي سبز و وجود درختان و چمن و ساير پوشش هاي گياهي در پارکها و فضاهاي سبز، موجب کاهش دما نسبت به ساير مناطق شهري اطراف آن مي شود و اين عامل شناخته شده اي جهت جلوگيري از افزايش دماي هواي محيط اطراف آن است (کوباياشي و کايي ،٨ ٢٠٠٥).
شکل ٦: پراکندگي فضايي مناطق دمايي در سال ١٣٩٠ شماره هاي ١ تا ٥ به ترتيب دماهاي بسيار پايين ، پايين ، متوسط ، بالا و بسيار بالا را نمايش مي دهند (نامجومنش ، ١٣٩٩) بر اساس نقشه دماي سطح زمين ، مرکز جزيره حرارتي همچنان بر روي فرودگاه مهرآباد باقي مانده و کانون اصلي خود را حفظ کرده است .
جدول شماره ٧: خصوصيات جمعيتي و فضاي سبز مورد نياز طي دوره آماري (شهرداري تهران ) (رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٩: سهم بوستان هاي منطقه ٢٠ از بوستان هاي تهران (نامجومنش ، ١٣٩٩) سهم شهر ري از بوستان هاي پايتخت ٧,٢٥ درصد است و ٩٢,٧٥ درصد بوستانها در مناطق ديگر قرار دارند.
جدول شماره ٨: وسعت فضاي سبز نواحي منطقه ٢٠ به درصد (شهرداري منطقه ٢٠ شهر تهران ، ١٣٩٩) محدوده وسعت فضاي سبز به درصد (رجوع شود به تصویر صفحه) افزايش فضاي سبز و گونه هاي گياهي سازگار با آب و هواي منطقه ٢٠ درختان در تعيين دماي منطقه نيز نقش دارند به طوري که هواي يک منطقه درختکاري شده ميتواند تا ١١ درجه سانتيگراد خنک تر از منطقه بيدرخت مجاور باشد.
On the urban heat island effect dependence on temperature trends, Climatic change, 37, pp 665-681.
On the urban heat island effect dependence on temperature trends, Climatic change, 37, pp 665-681.