چکیده:
زمینه و هدف: قاچاق از جمله فعالیت هایی است که دراصطلاح به اقتصاد زیر زمینی منتسب می باشد.منظور از اقتصاد زیر زمینی کلیه فعالیت هایی است که خارج از چهارچوب قوانین و مقررات جاری صورت می پذیرد. همچنین قاچاق ممکن است از مبادی رسمی یا از مبادی غیر رسمی انجام شود. هرساله از محل این رفتار ناهنجار، هزینهها و خسارت های جبران ناپذیر مادی و معنوی برکشور تحمیل می شود. وضعیت نامناسب اقتصادی مرزنشینان و رشد و توسعه ناموزون در مناطق مختلف کشور که معلول نوع خاصی از فرایند تاریخی شکل گیری دولت- ملت در کشور بوده ، باعث شده است تا میزان توسعه مناطق مرزی، نسبت به مرکز بسیار پایین تر باشد
روش پژوهش: در این تحقیق با توجه به گرد آوری داده ها از طریق مصاحبه به روش تحقیق از نخبگان و کارشناسان یا همان روش دلفی و نمونه گیری به روش گلوله برفی از جامعه آماری استان بوشهر به بررسی پدیده قاچاق کالاو عوامل اقتصادی موثر بر این پدیده و راه کارهای کاهش آن پرداخته شده است.در نهایت اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار Excel و SPSS تحلیل شده و نتایج حاصله از تعیین پایایی سوالات طرح شده در مصاحبه، که از طریق آزمون آلفای کرونباخ نیز بود، میانگین پایایی برای کل مؤلفه ها عدد89/0 نشان داد.
نتایج و یافته های پژوهش: نتایج پژوهش حاکی از آن است که مقابله با قاچاق کالا نیازمند مطالعه و بررسی دو گروه است: قاچاقچیان سطح خرد و مصرف کنندگان. اگر بتوان قاچاق در سطح خرد را مهار نمود، مقابله با قاچاق در سطح کلان به دلیل محدود بودن آن بسیار آسان تر خواهد بود. نبود امکانات اشتغال در بخش های رسمی و فقر در مناطق مرزنشین باعث گرایش افراد به قاچاق کالا در سطح خرد می شود؛ از طرفی گسترش و ادامه یافتن قاچاق کالا در دراز مدت باعث افزایش بیکاری و در نتیجه گسترش فقر خواهد شد. ریشه این تسلسل در آن است که قاچاق کالا برای تعداد محدودی ایجاد درآمدهای کلان می کند و برای اکثریت افراد فقط کارکرد امرار معاش را دارد.
Background and purpose: Smuggling is one of the activities that are attributed to the so-called underground economy. The underground economy refers to all activities that take place outside the framework of current laws and regulations. Also, smuggling may be done from official sources or from unofficial sources. Every year, irreparable material and moral costs and damages are imposed on the country due to this abnormal behavior. The unfavorable economic situation of the border dwellers and the uneven growth and development in different regions of the country, which is the result of a certain type of historical process of nation-state formation in the country, has caused the level of development of the border regions to be much lower than the center. Research method: In this research, according to data collection through interviews with elites and experts, or the Delphi method, and snowball sampling from the statistical population of Bushehr province, to investigate the phenomenon of cattle smuggling and the economic factors affecting this phenomenon. and the ways to reduce it have been discussed. Finally, the information obtained was analyzed using Excel and SPSS software, and the results of determining the reliability of the questions asked in the interview, which was also through Cronbach's alpha test, were the average reliability for the whole The number of components showed 0.89. Results and findings of the research: The results of the research indicate that dealing with the smuggling of goods requires the study of two groups: small-scale smugglers and consumers. If it is possible to curb the smuggling at the micro level, it will be much easier to deal with the smuggling at the macro level because it is limited. The lack of employment opportunities in official sectors and poverty in the border areas make people tend to smuggle goods at the retail level; On the other hand, the expansion and continuation of goods smuggling in the long term will increase unemployment and as a result, the spread of poverty. The root of this sequence lies in the fact that the smuggling of goods generates large incomes for a limited number of people, and for the majority of people, it only serves the function of livelihood.
خلاصه ماشینی:
وضعيت نامناسب اقتصادي مرزنشينان و رشد و توسعه ناموزون در مناطق مختلف کشور که معلول نوع خاصي از فرايند تاريخي شکل گيري دولت - ملت در کشور بوده ، باعث شده است تا ميزان توسعه مناطق مرزي، نسبت به مرکز بسيار پايين تر باشد روش پژوهش : در اين تحقيق با توجه به گرد آوري داده ها از طريق مصاحبه به روش تحقيق از نخبگان و کارشناسان يا همان روش دلفي و نمونه گيري به روش گلوله برفي از جامعه آماري اســتان بوشــهر به بررســي پديده قاچاق کالاو عوامل اقتصـادي موثر بر اين پديده و راه کارهاي کاهش آن پرداخته شـده اسـت .
قاچاق به طور کلي از نظر ماهيتي به دو شکل انجام مي گيرد: از يک سو ممکن است عوامل تجاري غير قانوني، کالايي را به صورت غير رسمي و مخفيانه بدون پرداخت حقوق گمرکي و رعايت ضوابط تجاري وارد کشور کرده يا از آن خارج نمايند و از سوي ديگر، عوامل تجاري قانوني فعاليت تجاري قانوني خود را به عنوان پوششي براي انجام اعمال متقابلانه در تجارت ، مانند دستکاري در اسناد تجاري قرار دهند که به اين حالت شبه قاچاق گفته مي شود( باباحيدر، ١٣٨٠ :٣٨).
٣- پيشينه ي تحقيق محققان و صاحب نظران خارجي و داخلي در رابطه با قاچاق در زمينه هاي گوناگوني فعالت انجام داده اند که در زير به پاره اي از اين فعالت ها اشاره مي شود: پژوهيان و مداح (١٣٨٥)پژوهشي با عنوان بررسي اقتصادي قاچاق در ايران انجام داده اند که يافته هاي اين پژوهش بيانگر اين مطلب است که نرخ تعرفه ، خطر قاچاق ، نرخ ارز در بازار سياه و نرخ ارز رسمي از عوامل مؤثر بر اندازه قاچاق و شاخص قيمت کالاهاي وارداتي و درآمدهاي عمومي دولت از متغيرهاي تحت تأثير قاچاق در کشور هستند.