خلاصه ماشینی:
"» توبه /111 نقش مردم در نظام اسلامی از آنچه گفته شد، میتوان چنین نتیجه گرفت که اسلام هرگز نظر ابزاری و وسیلهای نسبت به مردم ندارد، تا بخواهد از افراد پلی بسازد برای رسیدن به اهداف شخصی یا گروهی؛ همان چیزی که امروزه در بظاهر دموکراتیکترین حکومتها وجود دارد و مردم تنها وسیلهای هستند برای تحکیم قدرت شخصی یا گروهی، و برای رسیدن به آن، به انواع شگردهای تبلیغاتی متوسل شده، از هیچ کوششی در این راه فروگذار نیستند؛ همانند خریدن رقیب مقابل خود در صورت امکان، یا بدنام کردن او و...
این دوگانه نگری پرده از واقعیتی برمیدارد که نه سخن دیروز از سر دینباوری و اعتقاد به اسلام و حکومت اسلامی بوده است و نه سخن امروز نشانی از آزادگی و مردماندیشی و در نتیجه حکومت مردمی دارد؛ زیرا بر فرض که در اسلام هرگز برای زمان غیبت کبرای امام زمان (عج) بحثی و سخنی درباره سرنوشت امت اسلامی و بیان حکومت آن نشده باشد و در طول تاریخ بشر نیز هیچ پیامبر و امام معصومی تشکیل حکومت نداده باشد ـ و همه قطعیات تاریخ را در این رابطه نادیده فرض کنیم ـ و در نتیجه قائل شویم که اصلا دین هیچ کاری به دنیای مردم ندارد؛ همان کشف مهمی که صاحبان این تفکر نمودهاند و به قدری این کشفبرایشان حائزاهمیتاست کههیچ چیز در این عالم به پای آن نخواهد رسید، زیرا در اینکشف است که قول و فعل تمام انبیاء و اولیای الهی خیلی آسان کنار گذاشته میشود و بشر واقعا از این امر و نهیهای ادیان، که به نظر آقایان زنجیری شده بر دست و پای انسانها، رهایی مییابد."