مقاله تحلیلی بر زمینه‌های مخالفت با فلسفه تطبیقی و نسبت آن با پایان مقاله

حکمت و فلسفه بهار 1402 - شماره 73 ، ب (وزارت علوم/ISC (‎28 صفحه - از 30 تا 57 )

کلیدواژه ها: چیستی فلسفه تطبیقی معانی پایان مخالفان فلسفه تطبیقی امکان پایان فلسفه تطبیقی What is Comparative Philosophy the meaning of the End opponents of Comparative Philosophy the possibility of the End of Comparative Philosophy فلسـفه تطبیقی فلسفه تطبیقی فلسـفه تطبیقـی بـا بـه ایزوتسو هـا مخالفان

fa en

چکیده:

پایان فلسفه تطبیقی، مهم‌ترین و آخرین دیدگاه به این رویکرد است. فلسفه تطبیقی تاکنون با مخالفت‌های گوناگونی روبرو شده است، در برابر این انتقادات پرسشی مطرح می‌شود که آیا این مخالفت‌ها به ذات فلسفه تطبیقی است یا به علت ناخرسندی یا ناکارآمدی آن است؟ پژوهش حاضر به بررسی زمینه‌ها، علل و دلایل مخالفت با فلسفه تطبیقی می‌پردازد. در این نوشتار با روش تحلیلی- توصیفی به پیدایش فلسفه تطبیقی و سیر تحولات آن تا به دوران جدید و رسیدن به دیدگاه مخالفان پرداخته می‌شود. در این راستا ابتدا دیدگاه مخالفان فلسفه تطبیقی و قائلان به پایان، غرض و ادلۀ ایشان در چارچوب تعریف‌های ارائه‌شده از «پایان» بررسی می‌شود. پایان به سه معنای امتناع، کمال و اتمام به کار می‌رود و دیدگاه مخالفان عمدتاً در معنای امتناع گنجانده می‌شود. در این پژوهش خاستگاه فلسفه تطبیقی و سپس رویکردهای عمده (توجه به شباهت‌ها و تفاوت‌های صرف پیشااورسلی، تشابه در تناسب اورسل، پدیدارشناسی کربن و شهود ذات و رجوع به خاستگاه مشترک در ایزوتسو) در دوران جدید مطرح می‌شوند. سپس با ارائه رویکرد چهارم (که بازبینی در مفهوم فلسفه تطبیقی و ارائه تعریفی مختار است) پاسخی به مخالفان فلسفه تطبیقی داده می‌شود. تعریف ارائه شده خلاء‌هایی که در فلسفه تطبیقی دیده می‌شود را پر کرده و چشم‌اندازی جدید ارائه می‌کند. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که مخالفت‌های صورت گرفته به فلسفه تطبیقی و اعتقاد به پایان آن، به دلیل عدم فهم صحیح از فلسفه تطبیقی و تعریف دقیق از آن است و ذات فلسفه تطبیقی با امتناع و پایان روبرو نیست. آخرین معنای از پایان را می‌توان «راهی متفاوت» برشمرد که تفسیری بدیع از معنای پایان است.

خلاصه ماشینی:

به عبـارتي در معنـاي عـام فلسـفه تطبيقـي، هـر فيلسـوفي کـه دسـت بـه مطالعـه مقايسه اي بزند چه در درون يک سنت باشد و چه ميان دو يا چند سنت تطبيق صورت دهد، ميتوانيم آن را فلسفه تطبيقي بناميم ؛ اما معناي خاص و متأخر فلسفه تطبيقـي را ميتـوان بـه دهه بيست ميلادي بازگرداند که بر اساس آن ذات و شـالوده فلسـفه تطبيقـي را اختلاف هـا و شباهت ها شکل نميدهـد؛ بلکـه مبـادي و مبـاني انديشـه ها صـورت و شـاکله و بنيـان آن را ميسازند. بـر اسـاس ايـن رويکـرد کـه آن را رويکرد چهارم ميناميم ؛ فلسفه تطبيقي عبارت است از بررسي پيشيني و فرانگرانـه تحليلـي - علي مباني و مبادي دو تفکر براي فهـم تـأثير و تـأثر آن در موضـوع يـا مسـئله واحـد بـراي کشف مناسبات انديشه اي (پورحسن ، ١٣٩٥: ١٠). به اين منظور ما سه ديدگاه اصلي دربـاره معنـا و مفهـوم پايـان را شناسـايي کـرده ايم و بـه بررسـي دقيق تر آن ها خواهيم پرداخت : الف : پايان به معناي امتناع : رويکرد امتنـاع بـر نادرسـتي ذاتـي مطالعـات تطبيقـي تأکيـد داشته و معتقد است فلسفه تطبيقي ذاتا ناممکن است اگرچه از حيـث تـاريخي يـا موضـوعي شکل گرفته باشد. ايزوتسو معتقد است در جهان حاضر سنت هاي فکري و فرهنگي براي بقا و غناي خود بايد با ديگر سنت ها نسبتي برقـرار سـازند و ايـن فلسـفه تطبيقـي اسـت کـه امکـان ديـالوگ سازنده بين سنت ها را فراهم مي کند. "Dialogue between philosophies and its importance and necessity in the present age", a collection of articles of the specialized meeting of comparative studies, by Hossein Kalbasi Ashtari, Tehran: Research Institute of Humanities and Cultural Studies.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود