چکیده:
وجود مسلمانان ساکن در کشورهای غیراسلامی که شمار آنها تقریبا با جمعیت مسلمانان در کشورهای اسلامی برابری میکند، پیامدهایی را به دنبال
دارد که نگارنده در این نوشتار به ابعاد مختلف آن اشاره میکند. در ابتدا ویژگیها و امتیازات حضور مسلمانان در کشورهای غیر اسلامی بررسی گردیده
و پس از آن مشکلات مشترک در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی از قبیل مسایل آموزشی پرورشی، اختلاط مرد و زن، مسئله رسانهها مورد توجه قرار
گرفته است. علاوه بر آن، مشکلات اقتصادی و سیاسی از دیگر مسایلی است که در این مقاله به آن پرداخته شده و نویسنده راهحلهایی را همانند طرح
احکام ثانویه و همچنین میزان مشروعیت دادگاههای غیراسلامی ارایه میکند و در پایان، جهت حفظ حقوق اقلیتهای مسلمان و حمایت از آنها
توصیههایی را برمیشمرد.
خلاصه ماشینی:
"اصول و توصیههایی که باید در نظر گرفته شود در پایان این بحث پیشنهادهای قبلی خود در نشستهای دیگر را تکرار میکنیم و همگان را به رعایت اصول و بنیادهای زیر فرا میخوانیم: 1ـ همبستگی، همدلی وهمکاری امت اسلامی به رغم اختلاف خلقها و کشورهای آنها؛ 2ـ احترام و پایبندی دقیق به اصول مسلم اسلامی؛ 3ـ احترام به حقوق بشر و ضرورت پاسداری از آن به هر شکل ممکن و بر اساس رعایت اصول و قواعد روابط بینالمللی؛ 4ـ پذیرش «پلورالیسم مثبت» واحترام به نظر دیگران و فراخوانی به گفتوگوی سازنده ادیان و تمدنها با هدف جستوجوی همه اشکال تفاهم و همکاری ممکن در راستای خیر و صلاح بشریت؛ 5ـ احترام به اصل حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی آنها؛ 6ـ دعوت مسلمانان به اینکه در هر کشوری که زندگی میکنند، شهروندان شایستهای باشند و در چارچوب برابری حقوق و تکالیف خود، در راه پیشرفت و سربلندی کشورشان بکوشند؛ 7ـ پایبندی به اصولی یکسان در برخورد با اقلیتهای مسلمان یا غیرمسلمان در کشورهای اسلامی یا غیر اسلامی؛ 8ـ اهمیت دادن کشورهای اسلامی به چهره و جلوه خود در برابر جامعه بشری و در روابط بینالمللی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خویش؛ 9ـ تکیه بر اطلاعات درست واجتناب از انفعال و تنش در تصمیمگیریها و موضعگیریهای خویش و خردورزی در برخورد با مسایل و بهرهگیری از همه زمینههای موجود و تمامی راههای ممکن."